Τα 5 συμπεράσματα των διαβουλεύσεων στον Λευκό Οίκο – “Παζάρι” για τις εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία

Πολλά είναι τα αναπάντητα ερωτήματα που άφησαν οι διαβουλεύσεις της Δευτέρας ανάμεσα στον Ντόναλντ Τραμπ, τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και των Ευρωπαίων ηγετών για τον πόλεμο στην Ουκρανία στον Λευκό Οίκο.

Το κλίμα των συναντήσεων μπορεί να ήταν φιλικό, να δόθηκαν υποσχέσεις για διμερή συναντηση Πούτιν – Ζελένσκι και ύστερα τριμερή με τη συμμετοχή και του Τραμπ και να συζητήθηκαν οι περιβόητες εγγυήσεις ασφαλείας, ωστόσο η πρόοδος δεν ήταν ουσιαστική.

Επίσης, στο περιθώριο των ιστορικών συνομιλιών, ο Αμερικανός πρόεδρος τηλεφώνησε στον Ρώσο ομόλογό του, για να κανονίσει μια συνάντηση με τον Ζελένσκι. Ωστόσο, παραμένει ασαφές πότε –και αν– θα πραγματοποιηθεί μια τέτοια συνάντηση.

Τα 5 βασικά συμπεράσματα των διαβουλεύσεων στον Λευκό Οίκο

Οι New York Times σε δημοσίευμά τους αναφέρονται στα πέντε βασικά συμπεράσματα των χθεσινών συναντήσεων:

–Οι ηγέτες παρουσίασαν ένα σχετικά ενιαίο μέτωπο: Τρεις ημέρες τη συνάντηση Τραμπ και Πούτιν στην Αλάσκα, ο Αμερικανός πρόεδρος προήδρευσε μιας συζήτησης με τους παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ, στην οποία κυριάρχησε η προσπάθεια να αναδειχθούν τα σημεία σύγκλισης.

Φυσικά, δεν έλειψαν οι διαφωνίες. Ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς υποστήριξε την ανάγκη να τεθεί σε ισχύ μια κατάπαυση του πυρόςμ πριν προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία, πρόταση που ο Τραμπ απέρριψε… με τρόπο.

Από την άλλη, ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, εμφανίστηκε επιφυλακτικός ως προς τις προθέσεις του Κρεμλίνου: «Δεν είμαι πεπεισμένος ότι ο πρόεδρος Πούτιν θέλει πράγματι την ειρήνη» δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου.

Όλοι οι συμμετέχοντες έδειξαν να συμφωνούν στην ανάγκη για απευθείας συνομιλίες Ζελένσκι – Πούτιν, ακόμη και αν ταυτόχρονα παραμένουν κρίσιμα ζητήματα ανοιχτά, όπως η φύση των εγγυήσεων ασφαλείας προς την Ουκρανία ή το εάν –και ποια– εδάφη θα μπορούσε να παραχωρήσει το Κίεβο.

–Αόριστες αναφορές για τις εγγυήσεις ασφαλείας: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ μίλησα γενικά και αόριστα για τις εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία.

Σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χαρακτήρισε τις συναντήσεις «καρποφόρες» και υποστήριξε ότι οι ηγέτες συζήτησαν «τις εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία, οι οποίες θα παρέχονταν από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, σε συντονισμό με τις Ηνωμένες Πολιτείες».

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες άσκησαν πίεση στον Ντόναλντ Τραμπ για την παροχή μιας εγγύησης ασφαλείας αντίστοιχης με το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ.

«Θα τους προσφέρουμε πολύ καλή προστασία και πολύ καλή ασφάλεια» απάντησε ο Αμερικανός πρόεδρος.

Όταν ρωτήθηκε τι είδους εγγυήσεις ζητάει, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ήταν κατηγορηματικός: «Τα πάντα».

Σε συνέντευξή του στο BBC, ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε ότι θα υπάρξουν περαιτέρω διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ για τις εγγυήσεις ασφάλειας της Ουκρανίας σήμερα, Τρίτη.

«Τώρα θα συνεργαστούμε με τις ΗΠΑ για αυτές τις εγγυήσεις ασφάλειας», δήλωσε στην Ουάσιγκτον. «Εχουμε αναθέσει το έργο στις ομάδες μας», όπως εξήγησε.

Ο Στάρμερ πρόσθεσε ότι οι εγγυήσεις θα «καθησυχάσουν τον κόσμο στην Ευρώπη, στην Ουκρανία, αλλά ιδιαίτερα στη Βρετανία».

Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας του οργανισμού του Συμφώνου του βόρειου Ατλαντικού Μαρκ Ρούτε δήλωσε από πλευράς του, ότι δεν συζητείται η ένταξη της Ουκρανίας στο NATO, αλλά γίνεται λόγος για εγγυήσεις ασφαλείας στο Κίεβο τύπου «άρθρου 5», που προβλέπει συλλογική άμυνα, στη χώρα όπου εισέβαλε ο στρατός της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022.

«Η κατάσταση έχει ως εξής — οι ΗΠΑ και άλλες χώρες έχουν πει πως τάσσονται εναντίον του να γίνει η Ουκρανία κράτος μέλος του NATO. Η επίσημη θέση του NATO είναι (…) πως ο δρόμος προς την ένταξη της Ουκρανίας είναι αμετάκλητος», είπε ο Ρούτε κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο Fox News, χθες.

«Όμως αυτό που συζητάμε εδώ δεν είναι το να γίνει η χώρα μέλος του NATO, αυτό που συζητάμε είναι εγγυήσεις ασφαλείας τύπου του άρθρου 5 για την Ουκρανία και το τι ακριβώς σημαίνει αυτό θα συζητηθεί τώρα πιο συγκεκριμένα», πρόσθεσε.

Υπενθυμίζεται ότι το άρθρο 5 της ιδρυτικής συνθήκης της δυτικής στρατιωτικής συμμαχίας προβλέπει πως επίθεση εναντίον κράτους μέλος της εκλαμβάνεται ως επίθεση εναντίον όλων. Η ένταξη της Ουκρανίας στο NATO είναι στρατηγικός στόχος του Κιέβου, που έχει εγγραφτεί στο Σύνταγμα.

Ωστόσο, αυτό αποτελεί κόκκινη γραμμή για τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν.

–H προσέγγιση Τραμπ – Πούτιν: Ως γνωστόν, ο Ντόναλντ Τραμπ διατηρεί εδώ και χρόνια μια πολύ θετική στάση απέναντι στον Ρώσο ηγέτη.

Τη Δευτέρα, ο συνέχισε να παρουσιάζει τον Πούτιν ως έναν ηγέτη που επιδιώκει ειλικρινά μια λύση για τον τερματισμό του πολέμου που ο ίδιος ξεκίνησε.

Μάλιστα, κάποια στιγμή διέκοψε τη συνάντησή του με τους Ευρωπαίους ηγέτες στην Ανατολική Αίθουσα του Λευκού Οίκου για να τηλεφωνήσει στον Ρώσο πρόεδρο.

Στη συνέχεια, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ, ο Τραμπ κάλεσε τον Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους ηγέτες στο Οβάλ Γραφείο, προκειμένου να τους ενημερώσει για τη συζήτηση που είχε με τον Πούτιν.

–Σε τροχιά ενδεχόμενης συνάντησης Πούτιν – Ζελένσκι: Μετά το τέλος των διαβουλεύσεων, ο Τραμπ ανέφερε, σε ανάρτησή του, ότι είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, με στόχο να ξεκινήσει η διαδικασία για μια ενδεχόμενη συνάντηση Ζελένσκι – Πούτιν. Στη συνέχεια, όπως είπε, θα επιδιώξει να πραγματοποιηθεί και μια τριμερής συνάντηση με τη συμμετοχή του ίδιου.

Ωστόσο, παραμένει ασαφές αν όλες οι πλευρές είναι σύμφωνες. Ο Γιούρι Ουσάκοφ, στενός συνεργάτης του Ρώσου προέδρου σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, ανέφερε σε δήλωσή του ότι ο Πούτιν και ο Τραμπ είχαν μια «ειλικρινή και άκρως εποικοδομητική» τηλεφωνική συνομιλία για τη συνάντηση στον Λευκό Οίκο με τον Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Από την πλευρά του, ο Ζελένσκι εμφανίστηκε ανοιχτός σε διμερή ή τριμερή συνάντηση με τον Πούτιν, ξεκαθαρίζοντας πάντως πως δεν έχει οριστεί κάποια συγκεκριμένη ημερομηνία.

–Η Ουκρανία θα αγοράσει αμερικανικά όπλα: Ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει καταστήσει σαφές ότι δεν θέλει να προσφέρει νέα πακέτα βοήθειας στην Ουκρανία, αλλά εμφανίζεται διατεθειμένος να πουλήσει όπλα ώστε να βοηθήσει το Κίεβο να αποκρούσει τη ρωσική επίθεση.

Ο Ζελένσκι, από την πλευρά του, εξέφρασε τη Δευτέρα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την προμήθεια περισσότερων συστημάτων Patriot, προκειμένου να περιοριστεί η καταστροφή από τις αδιάκοπες ρωσικές πυραυλικές επιθέσεις.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο Ουκρανός πρόεδρος αποκάλυψε ότι, στο πλαίσιο των εγγυήσεων ασφαλείας, η Ουκρανία θα αγοράσει αμερικανικά όπλα αξίας 90 δισ. δολαρίων μέσω Ευρώπης, ενώ οι ΗΠΑ θα προμηθευτούν drones από την Ουκρανία. Όπως διευκρίνισε, απομένει να οριστικοποιηθεί η συμφωνία.