O πόλεμος στην Ουκρανία και οι βομβαρδισμοί των Ρώσων θύμισαν σε πολλούς τον τελευταίο βομβαρδισμό που έζησε η Αττική, εκείνες τις μαύρες ώρες που και οι Αθηναίοι άκουγαν πάνω από τα κεφάλια τους τις σειρήνες του θανάτου όπως στην περιοχή στην Καισαριανή.
Ο Διδάκτωρ Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Μενέλαος Χαραλαμπίδης μίλησε στο DEBATER και έκανε μια ιστορική αναδρομή σε όλα αυτά που έζησε η πρωτεύουσα της χώρας τη μαύρη περίοδο του Β Παγκοσμίου Πολέμου.
“Χρονικά οι τελευταίοι βομβαρδισμοί έγιναν την περίοδο των Δεκεμβριανών. Δηλαδή την περίοδο που είχαμε τη μάχη της Αθήνας, τον Δεκέμβριο του 1944 μέχρι και τις αρχές του 1945. Είχαμε βομβαρδισμούς από την Βρετανική αεροπορία, το πυροβολικό και το ναυτικό, σε διαφορά σημεία της πόλης.
Ο πιο σφοδρός βομβαρδισμός έγινε 29 Δεκέμβρη του 1944 στη συνοικία της Καισαριανης. Οι Βρετανοί βομβάρδισαν την περιοχή γιατί ήταν ένα ισχυρό σημείο αντίστασης για τον στρατό του ΕΛΑΣ, προσπαθώντας οι Βρετανοί να κάμψουν την αντίσταση του ΕΛΑΣ στην Καισαριανη την βομβάρδισαν σφοδρότατα. Είχαμε αρκετούς νεκρούς. Ουσιαστικά το κομμάτι όπως ανεβαίνουμε την κεντρική λεωφόρο της Καισαριανής προς το βουνό, το κομμάτι του αριστερά, ένα μεγάλο τμήμα καταστράφηκε ολοσχερώς, ανάμεσα στο Δημαρχείο και το ρέμα της Καισαριανης. Βέβαια δεν ήταν ο μοναδικός βομβαρδισμός κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών. Οι Βρετανοί βομβαρδίζανε διαφορά σημεία της Αθήνας.
Σύμφωνα με την τελική έκθεση της Βρετανικής αεροπορίας, τα βρετανικά αεροπλάνα είχαν 1655 εξόδους κατα τη διάρκεια των Δεκεμβριανών και έπληξαν 355 στρατιωτικούς στόχους σε Αθήνα και Πειραιά. Πράγμα που μας δείχνει την ευρύτητα αυτών των βομβαρδισμών. Αν σε αυτό προσθέσουμε και το γεγονός ότι είχαμε και βομβαρδισμούς από τις πυροβολαρχιες τις Βρετανικές και από τα τμήματα του Βρετανικού στόλου που ήταν αγκυροβολημένα στον όρμο του Φαλήρου καταλαβαίνετε την έκταση αυτών των βομβαρδισμών. Πέρα λοιπόν από την Καισαριανη που ήταν ο πιο μαζικός και σφοδρός βομβαρδισμός.
Είχαμε απώλειες σε ένοπλους και αμάχους. Το μεγάλο ζήτημα είναι ότι κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών ήταν ότι οι Αθηναίοι και οι Αθηναίες μέσα στην πόλη. Δεν περίμενε σχεδόν κανένας ότι θα γίνει μια τόσο μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση. Η ίδια η Αθήνα, ολόκληρη η Αθήνα και το κέντρο είχαν μετατραπεί σε πεδίο μάχης. Οι κάτοικοι της Αθήνας ήταν εδώ, για αυτό είχαμε αρκετούς αμάχους νεκρούς κυρίως από τα Βρετανικά όπλα.
Από συστοιχίες όλμων στο Λυκαβηττό βομβάρδιζαν διάφορες συνοικίες της Αθήνας όπως Κυψέλη, Αμπελοκήπους και βέβαια αργότερα το Μεταξουργείο, τον δρόμο κατά τη διάρκεια της υποχώρησης.
Έχουμε πάρα πολλά σημεία της πόλης που βομβαρδίζονται από τους Βρετανούς, αλλά μην φανταστείτε βομβαρδισμούς εκτεταμένους σε μια λογική ισοπέδωσης ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων. Αυτό έγινε μόνο στην Καισαριανη. Στις άλλες περιπτώσεις έχουμε βομβαρδισμούς συγκεκριμένων στόχων. Ίσως το πιο γνωστό σήμερα είναι το καπνοεργοστασιο στην οδό Λένορμαν που σήμερα στεγάζει υπηρεσίες της Βουλής των Ελλήνων. Ένα παρά πολύ μεγάλο κτήριο ακόμη και σήμερα. Είχε υποστεί παρά πολλές ζημιές τις πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου το 1945″.
Σήμερα στην Καισαριανη από τον βομβαρδισμό τότε έχουν απομείνει οι προσφυγικές πολυκατοικίες που κατοικούνται σχεδόν οι περισσότερες με ορατά τα ίχνη από τη μάχη στη Καισαριανή. Όπως διακρίνετε στους τείχους τους έχουν ακόμη σημάδια από σφαίρες και πολυβολισμούς αεροπλάνων.
Στη φωτογραφία από το ιστορικό αρχείο του Κέντρου Μικρασιατικού Πολιτισμού Δήμου στη Καισαριανή (ΚΕΜΙΠΟ ΑΣΙ) διακρίνεται η πολυκατοικία που στη γωνία της είχε πέσει ένα βρετανικό αεροπλάνο πάνω της όταν χτυπήθηκε από αντιαεροπορικό σκοτώνοντας όλους όσους το είχαν ρίξει.
Να σημειωθεί ότι ο Δήμαρχος στη Καισαριανή, Χρήστος Βοσκόπουλος, έχει καταθέσει πρόταση στο Υπουργείο Πολιτισμού για να χαρακτηριστούν οι πολυκατοικίες αυτές διατηρητέες.
ΕΡΕΥΝΑ – ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΛΑΖΟΣ ΜΑΝΤΙΚΟΣ
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ"