Η “ακτινογραφία” της τουρκικής συμφωνίας για τα Eurofighter – Τι κρύβει η επιλογή Ερντογάν

Σοβαρές διπλωματικές προεκτάσεις έχει, εκτός από τις αμιγώς στρατιωτικές, η επιλογή της Τουρκίας να προχωρήσει για πρώτη φορά στα τελευταία 75 χρόνια της ιστορίας της στην προμήθεια του Eurofighter Typhoon.

Η συμφωνία αγοράς 20 Eurofighter ύψους 8 δισ. βρετανικών λιρών (περίπου 9,2 δισ. ευρώ) ανακοινώθηκε από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ.

Όπως αναφέρει η εφημερίδα “Καθημερινή”, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επιλέγοντας το αεροσκάφος το οποίο αποτελεί κονσόρτσιουμ των αμυντικών βιομηχανιών τεσσάρων χωρών (Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Ιταλία και Ισπανία), προχωρεί σε μια λύση που δεν έχει αμερικανικό χρώμα.

Από τη μία, ο Ερντογάν επιθυμεί να έχει εξασφαλισμένη την πρόσβαση σε υψηλή τεχνολογία και από την άλλη ενδεχομένως εκτιμά ότι η υπόθεση των F-35 παραμένει εξαιρετικά παρακινδυνευμένη ανεξαρτήτως των άριστων προσωπικών σχέσεών του με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, από την πλευρά της Άγκυρας η πιο στρατηγική επαφή με τους Ευρωπαίους περνάει μέσα από τα διάφορα έργα της ευρωπαϊκής άμυνας, ενώ και για την πλευρά πολλών Ευρωπαίων η συμμετοχή της Τουρκίας που διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ αλλά και μια διαρκώς αναπτυσσόμενη αμυντική βιομηχανία θεωρείται απολύτως απαραίτητη στην προσπάθεια επανεξοπλισμού, στην οποία έχουν αποδυθεί κυρίως η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Στη συμφωνία φαίνεται ότι συμπεριλαμβάνονται και όπλα, τα οποία στην περίπτωση των Eurofighter κατασκευάζονται από το κονσόρτσιουμ της MBDA, όπου πέρα από τις τέσσερις χώρες που αναπτύσσουν το αεροσκάφος, κομβικό ρόλο έχει η Γαλλία.

Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα είχε ζητήσει από τη Γαλλία να μπλοκάρει την εξαγωγή των πυραύλων Meteor σε διάφορα επίπεδα. Επίσης, η ελληνική κυβέρνηση επαναλαμβάνει σε κάθε τόνο τα περί των όρων που θα πρέπει να πληροί η Άγκυρα, προκειμένου να αποκτήσει πρόσβαση στα δάνεια του κανονισμού SAFE της Ε.Ε. και, κυρίως, την άρση του casus belli και την αποκήρυξη της θεωρίας των «γκρίζων ζωνών».

Για τον αποκλεισμό της Τουρκίας από το SAFE η Αθήνα είναι σε πλήρη εναρμόνιση με το Παρίσι και τη Λευκωσία, ωστόσο όλες οι υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. επιθυμούν τη στενότερη συνεργασία με την Αγκυρα, μάλιστα κάποιες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, προχωρούν σε γοργούς ρυθμούς τη διμερή συνεργασία των αμυντικών βιομηχανιών τους.

Μετά την ανακοίνωση για την προμήθεια των 20 νέων Eurofighter, ο Τούρκος υπουργός Εθνικής Άμυνας τόνισε ότι ο στόχος της Άγκυρας είναι να αγγίξει τον αριθμό των 44 αεροσκαφών, με την προσθήκη ακόμη 24 μεταχειρισμένων από το Κατάρ και το Ομάν.

Η πρώτη παράδοση των μαχητικών στην Τουρκία αναμένεται το 2030. Ομως τα πρώτα μαχητικά από το Κατάρ θα παραδοθούν τους πρώτους μήνες του 2026.

Πάντως, η αγορά των Eurofighter θεωρείται και λύση ανάγκης, καθώς ο αρχικός σχεδιασμός της τουρκικής αεροπορίας προέβλεπε τη συμπαραγωγή και παραλαβή 100 αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35, τα οποία θα αντικαθιστούσαν τα παλαιότερα F-4 και κάποια από τα F-16.

Με τον αποκλεισμό της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35 (λόγω της αγοράς των ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων S-400) αρχικά είχε εξεταστεί ως εναλλακτική η αγορά 40 νέων F-16 και ο εκσυγχρονισμός άλλων 80 F-16 Viper. Στη συνέχεια, έμειναν μόνο τα 40 νέα F-16 και η παραγωγή των ΚΑΑΝ.