Ευρωμπάσκετ 2025: Μπορεί η Εθνική του Σπανούλη να κατακτήσει μετάλλιο;

Η Ελλάδα του Βασίλη Σπανούλη βρίσκεται ήδη στα προημιτελικά του Ευρωμπάσκετ 2025 μετά το 84–79 επί του Ισραήλ στη Ρίγα, σε βραδιά όπου ο Γιάννης Αντετοκούνμπο μέτρησε 37 πόντους και «έσπρωξε» την ομάδα στο επόμενο σκαλί. Επόμενος σταθμός: Λιθουανία την Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου στη Ρίγα, με τον νικητή του ζευγαριού να αντιμετωπίζει στα ημιτελικά εκείνον του ζευγαριού Τουρκία–Πολωνία. Σημειώνεται πως το πλαίσιο για την Εθνική μας είναι ευνοϊκό, καθώς ήδη ισχυρά ονόματα έχουν μείνει εκτός οκτάδας (όπως η Γαλλία από τη Γεωργία και η Σερβία από τη Φινλανδία), γεγονός που κάνει την κούρσα για τα μετάλλια πιο ανοιχτή απ’ ό,τι φαινόταν στα χαρτιά.

Ναι, η Εθνική του Βασίλη Σπανούλη μπορεί… 

Ο Γιάννης βρίσκεται στην κορυφή της φόρμας του και πιο ώριμος πνευματικά από ποτέ. Μετά το «37άρι» στη φάση των 16 και με την παρουσία του στα κορυφαία νούμερα του τουρνουά (ανάμεσα στους πρώτους σε πόντους και αποτελεσματικότητα), η Ελλάδα διαθέτει το πιο σταθερό “matchup problem” του Ευρωμπάσκετ 2025. Σε παιχνίδια υψηλής πίεσης, ένας τέτοιος άξονας «τραβάει» την επίθεση όταν τα σουτ δεν μπαίνουν και αναγκάζει τις άμυνες να καταρρεύσουν πάνω του. Ακόμη, η νίκη επί της Ισπανίας στη φάση των ομίλων έδειξε ότι το ταβάνι της ομάδας είναι μεταλλικό: σε 40’ μπάσκετ μπορεί να ρίξει το «βαρύ χαρτί» της τελευταίας δεκαετίας και να ελέγξει το τέμπο, με βοηθητικούς πρωταγωνιστές τύπου Τάιλερ Ντόρσεϊ και Κώστα Σλούκα, αλλά και Παναγιώτη Καλαϊτζάκη και Αλέξανδρο Σαμοντούροφ. 

Το δεύτερο «ναι» αφορά την ταυτότητα Σπανούλη. Η Εθνική παίζει γρήγορα, με άμυνα και συνεχές switching, ακόμη και με σχήματα όπου ο Γιάννης Αντετοκούνμπο λειτουργεί πρακτικά ως “πεντάρι”. Το small-ball της Ελλάδας —με φτερά που μπορούν να αμυνθούν σε πολλές θέσεις (Παν. Καλαϊτζάκης, Λαρεντζάκης, Παπανικολάου) και μπόλικη πίεση στην μπάλα— έχει ήδη «χτυπήσει» αντιπάλους που βασίζονται στη ρουτίνα τους. Η επιλογή αυτή είναι συνειδητή, καταγεγραμμένη και δίνει καθαρό πλεονέκτημα ενέργειας στα δεύτερα ημίχρονα. 

Τρίτον, η διαδρομή στο Ευρωμπάσκετ 2025. Με δεδομένο ότι το ζευγάρι του ημιτελικού θα βγει από Τουρκία–Πολωνία, η Ελλάδα αποφεύγει μέχρι τον τελικό μερικά από τα βαρύτερα φαβορί που έχουν μείνει στο άλλο μισό του ταμπλό (Γερμανία, Σλοβενία). Σε ένα τουρνουά που συχνά κρίνεται στη λεπτομέρεια, αυτό το μονοπάτι δεν εγγυάται μετάλλιο, αλλά το καθιστά απολύτως ρεαλιστικό.

Όχι, «κρατήστε μικρό καλάθι»… 

Η Λιθουανία, που είναι ο αντίπαλος της Εθνικής μας στα προημιτελικά του Ευρωμπάσκετ 2025, είναι ομάδα με εξαιρετική οργάνωση στο μισό γήπεδο και δημιουργία από τους χειριστές της. Τέτοιες ομάδες τείνουν να «σπάνε» τις άμυνες με συνεχές ball movement, ζητώντας πειθαρχία σε κάθε closeout και καλό αμυντικό ριμπάουντ. Απέναντι σε τέμπο που «χαμηλώνει», το ελληνικό small-ball πρέπει να παράγει καθαρούς πόντους στο σετ παιχνίδι — όχι μόνο από τον Γιάννη. 

Εδώ προκύπτει και το δεύτερο «αλλά»: η εξάρτηση από τον Αντετοκούνμπο. Ακόμη και απέναντι στο Ισραήλ, όπου ο Γιάννης ήταν ασταμάτητος, η ευστοχία των υπολοίπων ταλαντεύτηκε (κυρίως στα τρίποντα) και δεν επέτρεψε στην Ελλάδα να «χτίσει» έγκαιρα διψήφιες διαφορές. Σε κλειστά νοκ-άουτ 40 λεπτών, ένα κακό βράδυ από την περιφέρεια αρκεί για να γκρεμίσει φαβορί — ιδίως όταν ο κορμός καλείται να παίξει διαδοχικούς αγώνες υψηλής έντασης σε τρεις ημέρες. Επιπλέον, το φάουλ τράμπλ του Αντετοκούνμπο ή μια βραδιά με χαμηλές βολές μπορούν να μετατρέψουν τον έλεγχο του ρυθμού σε νευρικότητα. 

Τρίτος παράγοντας κινδύνου είναι το μέταλλο στις κρίσιμες κατοχές των τελευταίων λεπτών. Τα νοκ-άουτ του EuroBasket παράγουν φάσεις που «φωνάζουν» για καθαρή εκτέλεση: ένα σετ για Σλούκα στο high pick, ένα flare για Ντόρσεϊ, ένα ghost screen για Μήτογλου να βγει σε pop. Αν οι κατοχές αυτές «βγουν» με συνέπεια —και η άμυνα κρατήσει τις αλλαγές χωρίς αστοχίες στο box-out— τότε το ελληνικό πλάνο στέκεται. Αλλιώς, ο αντίπαλος θα βρει τις δύο-τρεις μπάλες που χρειάζεται για να κλέψει το παιχνίδι. (Η Ισπανία στο ματς των ομίλων έδειξε πόσο λεπτή είναι η γραμμή· η Ελλάδα το πήρε, αλλά στις βολές φάνηκαν ξανά μικρές ρωγμές). 

Οι «Χ παράγοντες» του Ευρωμπάσκετ 2025

Ένα σταθερό δεύτερο σκοράρισμα δίπλα στον Γιάννη είναι ίσως ο Νο1 δείκτης μεταλλίου στο Ευρωμπάσκετ 2025: αν ο Ντόρσεϊ παραμείνει «καυτός» από το τρίποντο και ο Σλούκας επιβάλλει τον ρυθμό του στα τελευταία πέντε λεπτά, η Ελλάδα έχει τον συνδυασμό δύναμης–εκτέλεσης που θέλει κάθε διεκδικητής. Στην άμυνα, τα σχήματα με τρία φτερά (π.χ. Παπανικολάου–Καλαϊτζάκης–Λαρεντζάκης) δίνουν στον Σπανούλη την ελαστικότητα να αλλάζει μαρκαρίσματα και ρόλους χωρίς να θυσιάζει ριμπάουντ. Και το ροτέισον έχει βάθος: το τελικό ρόστερ συνδυάζει εμπειρία (Σλούκας, Παπανικολάου) με φρεσκάδα (Σαμοντούροβ), γύρω από τον Αντετοκούνμπο που «γράφει» νούμερα MVP. 

Ναι, η Ελλάδα θα μπορούσε να πάρει μετάλλιο. Το «αν» θα κριθεί από δύο πράγματα: (α) αν θα βρεθεί δεύτερος σταθερός σκόρερ δίπλα στον Γιάννη σε βραδιές που οι άμυνες θα γεμίζουν τη ρακέτα και (β) αν το small-ball του Σπανούλη θα διατηρήσει καθαρά ριμπάουντ και προσεκτικές κατοχές όταν το παιχνίδι κλείνει και οι κατοχές ζυγίζουν χρυσάφι. Με αυτά τα «ναι», η Εθνική μπαίνει δικαιολογημένα στη συζήτηση των μεταλλίων. Χωρίς αυτά, το ταβάνι της γίνεται η οκτάδα και ένα τιμητικό πλασάρισμα. Για την ώρα, η εικόνα και τα δεδομένα της διοργάνωσης λένε πως η μάχη για το βάθρο είναι ανοιχτή — και η Ελλάδα μέσα σε αυτήν.