Το χρονικό της επίθεσης των ΗΠΑ στο Φορντό του Ιράν

Σημαντικά πλήγματα σε τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν κατάφεραν τα ξημερώματα της Κυριακής 22 Ιουνίου 2025 οι ΗΠΑ, ύστερα από εντολή του Ντόναλντ Τραμπ.

Σύμφωνα με αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, συνολικά έξι βόμβες βαθιάς διείσδυσης στο έδαφος χρησιμοποιήθηκαν στο χτύπημα των εγκαταστάσεων στο Φορντό, ενώ οι υπόλοιπες εγκαταστάσεις χτυπήθηκαν με τους πυραύλους Κρουζ.

Το πλήγμα της αμερικάνικης πολεμικής αεροπορίας με χτυπήματα ακριβείας, εξαιρετικά μελετημένα στα πιο θωρακισμένα σημεία του Ιράν, για την αποψίλωση των κρίσιμων πυρηνικών του υποδομών του έγινε με έναν ειδικό τύπο βόμβας, την GBU-57 Massive Ordnance Penetrators (MOP), που είναι ένα τεράστιο όπλο που ζυγίζει 13 τόνους και μπορεί να τοποθετηθεί μόνο σε βομβαρδιστικό B-2 τύπου stealth.

To χρονικό της επίθεσης

02:38 – Έκρηξη στο Φορντό. Αρχικά θεωρήθηκε ότι επρόκειτο για αναχαίτιση drone, κάτι που στη συνέχεια αποδείχθηκε λανθασμένο.

02:41 – Ισχυρή έκρηξη στο Πυρηνικό Κέντρο του Ισφαχάν. Η έκρηξη σημειώθηκε στις εγκαταστάσεις της Ιρανικής Οργάνωσης Ατομικής Ενέργειας στην πόλη Ισφαχάν.

2:46 – Έκρηξη στο Πυρηνικό Συγκρότημα της Νατάνζ.Αναφέρθηκε δυνατή έκρηξη στην ευρύτερη περιοχή του Natanz, ενός από τα βασικά σημεία με εγκαταστάσεις όπου μπορεί να γίνει εμπλουτισμός ουρανίου στο Ιράν.

02:50 – Ο Ντόναλντ Τραμπ λέει ότι οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν επιθέσεις σε τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν: Φορντό, Νατάνζ και Ισφαχάν.

02:55 – Καταγράφονται εκτεταμένες διακοπές και παρεμβολές στα σήματα δορυφορικής πλοήγησης (GPS), πιθανώς ως μέρος ηλεκτρονικού πολέμου ή απόπειρας κάλυψης στρατιωτικής δραστηριότητας.

03:56 – Το Ιράν επιβεβαιώνει επίσημα ότι οι τρεις πυρηνικές εγκαταστάσεις δέχτηκαν επίθεση.

Ιράν: Οι τρεις επιλογές μετά τους βομβαρδισμούς από τις ΗΠΑ

Απέναντι σε μια μια κρίσιμη στρατηγική απόφαση βρίσκεται το Ιράν μετά τις συντονισμένες αεροπορικές επιθέσεις των Ηνωμένων Πολιτειών κατά τριών πυρηνικών εγκαταστάσεων.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ανάλυση του BBC, η ιρανική ηγεσία καλείται να επιλέξει μεταξύ τριών βασικών σεναρίων, καθένα εκ των οποίων φέρει διαφορετικούς κινδύνους και πολιτικές συνέπειες:

1. Να μην αντιδράσει

Η πρώτη επιλογή είναι η πλήρης αυτοσυγκράτηση. Το Ιράν θα μπορούσε να αποφύγει την άμεση στρατιωτική απάντηση προς τις ΗΠΑ συγκεκριμένα, αποτρέποντας ενδεχομένως έναν νέο γύρο αμερικανικών πληγμάτων. Παράλληλα, η αποχή από την κλιμάκωση θα μπορούσε να ανοίξει εκ νέου τον δρόμο της διπλωματίας και ενδεχομένως την επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ.

Ωστόσο, μια τέτοια στάση ενέχει σοβαρό πολιτικό κόστος στο εσωτερικό. Έπειτα από επανειλημμένες προειδοποιήσεις Ιρανών αξιωματούχων για «συντριπτική απάντηση» σε περίπτωση επίθεσης, η μη αντίδραση ενδέχεται να εκληφθεί ως αδυναμία και να διαβρώσει περαιτέρω την αξιοπιστία του καθεστώτος απέναντι στον λαό.

2. Να απαντήσει άμεσα και δυναμικά

Η δεύτερη επιλογή περιλαμβάνει στρατιωτική απάντηση μεγάλης κλίμακας. Το Ιράν διαθέτει ακόμη ένα αξιόλογο οπλοστάσιο βαλλιστικών πυραύλων, αποτέλεσμα πολυετούς ανάπτυξης και προσεκτικής απόκρυψης. Στη διάθεσή του βρίσκεται ένας κατάλογος περίπου 20 αμερικανικών βάσεων σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή που θεωρούνται εν δυνάμει στόχοι.

Μια συντονισμένη πυραυλική επίθεση ή ακόμα και “σμήνος επιθέσεων” (swarm attacks) με drones και ταχύπλοα σκάφη κατά αμερικανικών ναυτικών μονάδων στον Περσικό Κόλπο θα μπορούσε να στείλει το μήνυμα αποφασιστικότητας που επιδιώκει η Τεχεράνη. Όμως, ένα τέτοιο σενάριο ενέχει υψηλό ρίσκο γενικευμένου πολέμου και περαιτέρω καταστροφικών πληγμάτων.

3. Να περιμένει και να χτυπήσει αργότερα

Η τρίτη επιλογή είναι η καθυστέρηση της απάντησης. Το Ιράν θα μπορούσε να αποσύρει προσωρινά την επιθετική ρητορική, να περιμένει την αποκλιμάκωση της έντασης και να επιλέξει το κατάλληλο χρονικό σημείο για να επιφέρει ένα αιφνιδιαστικό χτύπημα, όταν οι αμερικανικές δυνάμεις δεν θα βρίσκονται σε ύψιστη ετοιμότητα.

Αυτό το σενάριο συνάδει με την τακτική που έχει ακολουθήσει η Τεχεράνη στο παρελθόν — μια προσέγγιση που της επιτρέπει να διατηρεί τον στρατηγικό έλεγχο και να επιλέγει τους όρους της σύγκρουσης.

Η τελική απόφαση παραμένει στα χέρια του Ανώτατου Ηγέτη, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, του οποίου η φωνή δεν έχει ακόμα ακουστεί δημόσια μετά την αμερικανική επίθεση. Η στάση που θα υιοθετήσει η Τεχεράνη τις επόμενες ώρες ή ημέρες αναμένεται να καθορίσει όχι μόνο την τροχιά της σύγκρουσης, αλλά και τις ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής.