Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε προς τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Νίκο Ανδρουλάκη κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη Βουλή.
Συγκεκριμένα αφορμή στάθηκε ένα σχόλιο του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη που ανέφερε πως «εμείς θα είμαστε εδώ με προτάσεις και κριτική για να σας ανοίξουμε με χαρά την πόρτα εξόδου».
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε: «Αν υπάρχουν – που μπορεί να υπάρχουν αλαζονικές συμπεριφορές – αυτές δεν γίνονται αποδεκτές από εμένα. Και τοιέχω αποδείξει. Έρχεστε όμως εσείς με τον ενθουσιασμό της εκλογής σας να μας πείτε τι; Να μας διευκολύνετε και να μας ανοίξετε την πόρτα για να φύγουμε εμείς και να έρθετε υποθέτω εσείς. Ελάτε με φόρα – που έλεγε και η κα Τσαπανίδου. Θεμιτή η φιλοδοξία σας αλλά αυτό θα το αποφασίσει ο κυρίαρχος ελληνικός λαός σε 3 χρόνια. Εδώ θα είμαστε λοιπόν».
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η αναφορά στην αποχώρηση του στην ομιλία του Νίκου Παππά
Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην κίνηση του να αποχωρήσει από την αίθουσα την ώρα της ομιλίας του προέδρου της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ Νίκου Παππά.
Αναλυτικά όσα ανέφερε:
Επιτρέψτε μου, πριν εισέλθω στη δευτερολογία μου, μία παρατήρηση διαδικαστικού χαρακτήρα. Πιστεύω ότι στην επόμενη Διάσκεψη των Προέδρων, όταν κληθούμε να συζητήσουμε την οργάνωση μιας συζήτησης με αντίστοιχα χαρακτηριστικά, θα πρέπει να μείνουμε προσηλωμένοι σε αυτό το οποίο ορίζει ο Κανονισμός της Βουλής, και δεν εξαιρώ προφανώς τον εαυτό μου. Να διπλασιάσουμε ενδεχομένως το χρόνο ο οποίος δίνεται, όμως θεωρώ ότι δεν υπηρετούμε το πραγματικό νόημα μιας ζωντανής κοινοβουλευτικής διαδικασίας όταν μια τέτοια συζήτηση καταλήγει να διαρκεί επτά ή οκτώ ώρες.
Αυτή είναι η εισήγησή μου. Προθυμοποιούμαι πρώτος να αυτοπεριοριστώ, αναγνωρίζοντας και εγώ ότι ενίοτε ξεπερνώ τον ορισμένο από τον Κανονισμό χρόνο.
Επιτρέψτε μου, όμως, να πω ότι αυτή η εικόνα δεν μας τιμά όλους στη Βουλή: εκτενέστατες ομιλίες, άδεια έδρανα και μια συζήτηση η οποία τελικά καταλήγει να διαρκεί οκτώ με 10 ώρες.
Έρχομαι τώρα στη δευτερολογία μου και επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με μια πολιτική παρατήρηση. Απόρησαν κάποιοι γιατί δεν παρακολούθησα την τοποθέτηση του αρχηγού της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ.
Θέλω, λοιπόν, να είμαι απολύτως σαφής, καθώς είναι η πρώτη φορά που μου δίνεται η δυνατότητα να κάνω αυτή την τοποθέτηση και θα την κάνω μία και μόνη φορά: ότι δεν αναγνωρίζω ως εκπρόσωπο της αξιωματικής αντιπολίτευσης έναν πολιτικό καταδικασμένο 13-0 για παράβαση καθήκοντος από το Ειδικό Δικαστήριο. Ούτε θα συνομιλήσω μαζί του, ούτε θα χαριεντιστώ μαζί του.
Αυτό επιβάλλει ο στοιχειώδης κοινοβουλευτικός αυτοσεβασμός, μιας και άκουσα να χρησιμοποιείται αυτή η λέξη. Προστατεύω το πολίτευμα με αυτή τη στάση μου.
Και βέβαια, οφείλω να επισημάνω και μια δεύτερη διάσταση: ότι έχουμε να κάνουμε με έναν «αρχηγό» αντιπολίτευσης ο οποίος είναι μεταβατικός. Κανείς δεν ξέρει εξ ονόματος ποιου ομιλεί: του κ. Κασσελάκη, του κ. Φάμελλου, του κ. Φαραντούρη, του κ. Πολάκη, του κ. Γκλέτσου;
Όταν λοιπόν, για να είμαι απολύτως σαφής και θεσμικός κ. Πρόεδρε, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης βρει αρχηγό και έναν στοιχειώδη βηματισμό, προφανώς θα είμαι πάλι εδώ για να μπορέσουμε να κάνουμε σωστή, κοινοβουλευτικά θεσμική, πολιτική αντιπαράθεση.
Οπότε μην απορήσετε αν αποχωρήσω και στη δευτερολογία, διότι αυτή θα είναι η πρακτική την οποία θα ακολουθώ έως ότου ο ΣΥΡΙΖΑ εκλέξει αρχηγό, μόνιμο, της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας και αρχηγό του κόμματός του, υπό την προϋπόθεση ότι προφανώς τα δύο αυτά θα συμπίπτουν.
Έρχομαι τώρα σε αυτά τα οποία άκουσα από τον κ. Ανδρουλάκη. Κύριε Ανδρουλάκη, αφού σας συγχαρώ και πάλι για την επανεκλογή σας, καθώς μιλούσατε σκεφτόμουν ότι ουσιαστικά τίποτα δεν άλλαξε στη στάση του ΠΑΣΟΚ μετά την επανεκλογή σας ως αρχηγού του κόμματός σας.
Ενδεχομένως να ήταν υψηλές οι προσδοκίες μου, διότι το ίδιο πρόσωπο ήσασταν πριν, το ίδιο πρόσωπο είστε τώρα, τον ίδιο πολιτικό λόγο εκφέρετε. Έχω την αίσθηση ότι σαν να κάνατε ως ΠΑΣΟΚ μία στροφή 360 μοίρες γύρω από τον εαυτό σας και να καταλήξατε ακριβώς στο ίδιο σημείο όπου βρισκόσασταν πριν γίνει όλη αυτή η μεγάλη εσωτερική διαδικασία.
Και γιατί το λέω αυτό; Διότι σε μία συζήτηση η οποία είχε ως αποκλειστικό αντικείμενο τις πυρκαγιές και τα ζητήματα της Πολιτικής Προστασίας, στην πρωτολογία μου μίλησα μόνο για τα θέματα αυτά, εσείς επιλέξατε να αναλώσετε τα πρώτα 18-20 λεπτά της ομιλίας σας συζητώντας για διάφορα θέματα και επιχειρώντας για ακόμα μία φορά να ταυτίσετε τη Νέα Δημοκρατία με την ακροδεξιά. Δεν είναι η πρώτη φορά που ακούω αυτή την επιχειρηματολογία από τον ΣΥΡΙΖΑ και από το ΠΑΣΟΚ.
Κοιτάξτε να δείτε, η Νέα Δημοκρατία έχει μία ξεκάθαρη ιδεολογική τοποθέτηση. Η προσπάθειά σας να παρουσιάσετε την παράταξή μας ως κάτι διαφορετικό από αυτό το οποίο είναι, είναι μία προσπάθεια η οποία αποδοκιμάστηκε από τον ελληνικό λαό στις εκλογές του 2023 και σας συνιστώ να μας αντιμετωπίσετε με τα χαρακτηριστικά τα οποία εμείς οι ίδιοι επιλέγουμε για τον εαυτό μας και όχι με την εικόνα που εσείς θέλετε να παρουσιάσετε για τη Νέα Δημοκρατία.
Είμαστε μία κεντροδεξιά, προοδευτική δύναμη, η οποία θα υπερασπίζεται πάντα τις μεγάλες αλλαγές τις οποίες έχει ανάγκη ο τόπος.
Μάλιστα, διατύπωσα και δημόσια την ευχή, μετά την επανεκλογή σας, να μπορέσουμε, τουλάχιστον σε κάποιες από τις μεγάλες αλλαγές που χρειάζεται η χώρα μας, να βρούμε έναν κοινό βηματισμό, συμφωνώντας πραγματικά στο τι τελικά συνιστά πρόοδο και στο τι συνιστά οπισθοδρόμηση.
Γιατί και την προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο, επί της δικής σας θητείας, το δήθεν προοδευτικό ΠΑΣΟΚ έφτασε στο σημείο να καταψηφίζει σημαντικές μεταρρυθμίσεις, μόνο και μόνο γιατί έπρεπε με αυτό τον τρόπο να κάνει αντιπολίτευση στην κυβέρνηση. Γιατί έπρεπε να είστε «το άλλο», «το διαφορετικό».
Ακριβώς αυτή τη στάση επιλέξατε να ακολουθήσετε και στο πρώτο νομοσχέδιο μετά την επανεκλογή σας στην ηγεσία του κόμματός σας. Φέραμε ένα νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του ΠΑΣΟΚ. Και αναρωτιέμαι: σε τι ακριβώς διαφωνείτε; Συγγνώμη του ΑΣΕΠ, όχι του ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ φοβάμαι ότι δεν εκσυγχρονίζεται και σίγουρα δεν εκσυγχρονίζεται νομοθετικά.
Λοιπόν, αναρωτιέμαι: διαφωνείτε με την ρύθμιση της εντοπιότητας; Διαφωνείτε με την ρύθμιση της εντοπιότητας, προκειμένου να μπορέσουμε να στελεχώσουμε υπηρεσίες σε απομακρυσμένα νησιά, σε απομακρυσμένα μέρη της Ελλάδος, όπου έχουμε σημαντικό πρόβλημα αυτή την στιγμή να τοποθετήσουμε δημόσιους υπαλλήλους; Διαφωνείτε με την ανάγκη να περιορίσουμε αυτή τη μεγάλη και «βαριά» γραφειοκρατία, η οποία μας υποχρεώνει, προκειμένου να είμαστε απολύτως συμβατοί με τον νόμο και να διασφαλίζουμε την αντικειμενικότητα των προσλήψεων, να ζητάμε ξανά και ξανά τα ίδια δικαιολογητικά από τους υπαλλήλους;
Ερχόμαστε, με στοχευμένες παρεμβάσεις, να πούμε ότι θέλουμε να μειώσουμε τον χρόνο από τη στιγμή που ξεκινάει η διαδικασία τοποθέτησης ενός υπαλλήλου μέχρι να φτάσει να κάτσει στη δουλειά του, στο γραφείο του ή να βγει στην υπηρεσία του, αν, παραδείγματος χάρη, μιλάμε για έναν δασικό υπάλληλο. Αυτό είναι προοδευτικό ή δεν είναι;
Διαφωνείτε με τα πριμ παραγωγικότητας; Να έρθουμε να κάνουμε μια πραγματική και ουσιαστική συζήτηση αν μέσα από ένα σύστημα αξιολόγησης, το οποίο αφορά και τον υπάλληλο αλλά και την οργανική του μονάδα, πρέπει ή δεν πρέπει να πληρώνουμε κάτι παραπάνω εκείνους τους υπαλλήλους οι οποίοι κάνουν καλά την δουλειά τους. Αυτό τι είναι; Είναι προοδευτικό; Νομίζω πως είναι προοδευτικό.
Άρα, στα ζητήματα αυτά, όταν έρχεστε και λέτε «όχι» σε ένα τέτοιο νομοσχέδιο, στέλνετε ουσιαστικά ένα μήνυμα: ότι στην προσπάθεια σας να καταστείτε εσείς ο πόλος απέναντι στην κυβέρνηση -και μπορεί πράγματι δημοσκοπικά αυτό να επιβεβαιώνεται- έρχεστε να αρνηθείτε μεγάλες προοδευτικές αλλαγές που υλοποιούνται από αυτή την κυβέρνηση.
Μετά μην αμφισβητείτε, όμως, ή μην απορείτε γιατί οι προοδευτικοί συμπολίτες μας σας γυρίζουν την πλάτη. Διότι αυτό είναι το δίλημμα το οποίο θα κληθείτε να αντιμετωπίσετε από εδώ και στο εξής: ένα στείρο «όχι σε όλα», όπως κάνατε ουσιαστικά μέχρι τώρα, ή μια πραγματική προσπάθεια να χτίσετε μια αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση, η οποία θα βοηθά την κυβέρνηση να γίνει καλύτερη και θα καταθέτει και συγκεκριμένες προτάσεις;
Αυτό που έχω δει μέχρι στιγμής -και ελπίζω να διαψευστώ στη συνέχεια- είναι ότι επιμένετε σε αυτή τη γραμμή, που με ανάγκασε -ελπίζω να μην χρειαστεί να το ξαναπώ- με ανάγκασε στο παρελθόν να αποκαλέσω το ΠΑΣΟΚ ουσιαστικά έναν «πράσινο ΣΥΡΙΖΑ». Εύχομαι, για το καλό της δημοκρατίας μας και για την ισορροπία του πολιτικού συστήματος, να διαψευστώ.
Έχετε μία πρώτης τάξης ευκαιρία να αποδείξετε ότι μπορούμε να δημιουργήσουμε συνθήκες συναίνεσης εκεί που το ίδιο το Σύνταγμα τις απαιτεί. Εδώ και τρεις μήνες προσπαθεί ο Πρόεδρος της Βουλής να βρει την απαραίτητη πλειοψηφία για να μπορέσουμε να επιλέξουμε καινούργιο Συνήγορο του Πολίτη, του οποίου η θητεία έχει λήξει εδώ και επτά μήνες. Εκτός αν πιστεύετε ότι είναι συνταγματικά πρέπον θητείες επικεφαλής ανεξάρτητων αρχών να παρατείνονται εσαεί, επειδή δεν μπορούμε να βρούμε μία σχετική πλειοψηφία.
Έχουμε προτείνει ένα πρόσωπο το οποίο πιστεύουμε ότι έχει όλα τα εχέγγυα για να μπορεί να επιτελέσει αυτό τον ρόλο και σίγουρα το πρόσωπο αυτό δεν προέρχεται από τον δικό μας πολιτικό χώρο. Αυτό δεν αμφισβητείται.
Εδώ και τρεις μήνες δεν μπορούμε να πάρουμε μία απάντηση.
Τι θέλετε, δηλαδή; Στην επόμενη αναθεώρηση να έρθουμε και να πούμε ότι καταργούμε τα 3/5 της πλειοψηφίας επειδή δεν μπορούμε να βρούμε ούτε μία μίνιμουμ συνεννόηση, όταν έρχεται η Νέα Δημοκρατία να προτείνει ένα πρόσωπο το οποίο, εν πάση περιπτώσει, είναι πολύ πιο κοντά στο δικό σας πολιτικό χώρο; Θα ήθελα μία απάντηση. Και εύχομαι πραγματικά να με διαψεύσετε και να μπορέσουμε να βρούμε αυτή την απαραίτητη συναίνεση που το ίδιο το Σύνταγμα επιβάλλει.
Μας είπατε ότι «δεν μεταρρυθμίζουμε το κράτος». Σε αυτό τώρα δεν θέλω να σταθώ σε μεγάλη λεπτομέρεια και να απαριθμήσω μια σειρά από παρεμβάσεις που, κατά την άποψή μου, τις θεωρώ πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία του κράτους.
Αναφέρθηκα ενδεικτικά στο τι κάνουμε στο νόμο του ΑΣΕΠ, που παρουσιάζει μια συγκεκριμένη φιλοσοφία για το πώς θέλουμε να αξιοποιήσουμε την τεχνολογία, πώς θέλουμε να ανταμείβουμε τους δημοσίους υπαλλήλους, γιατί η αξιολόγηση έχει τόσο μεγάλη σημασία. Θεωρώ ότι όλα αυτά συνιστούν σημαντικές μεταρρυθμίσεις του κράτους. Προφανώς δεν έχουν ολοκληρωθεί, αλλά σε αυτή την κατεύθυνση κινείται συνολικά η πολιτική μας.
Έρχομαι τώρα, κ. Πρόεδρε, για να μην μακρηγορήσω ιδιαίτερα, για να σεβαστώ κι εγώ τον αυτοπεριορισμό τον οποίον ζητώ και από τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς, στο αντικείμενο της σημερινής συζήτησης.
Τι κρατώ ως θετικό; Ότι τουλάχιστον δεν αμφισβητήθηκαν τα στατιστικά στοιχεία τα οποία κατέθεσα στην πρωτολογία μου. Το γεγονός ότι είχαμε μία πολύ καλύτερη χρονιά από την περσινή, η οποία ήταν μία πολύ κακή χρονιά. Δεν το έκρυψα ποτέ μου ότι η περσινή χρονιά ήταν πάρα πολύ κακή σε επίπεδο καμένων στρεμμάτων. Ότι μπορέσαμε να διαχειριστούμε πιο αποτελεσματικά απ’ ό,τι στο παρελθόν ένα κλιματολογικά εξαιρετικά δύσκολο καλοκαίρι.
Πανηγύρισα; Όχι. Μπορώ να είμαι ικανοποιημένος αν είχαμε μεγάλες φωτιές οι οποίες ξέφυγαν και οι οποίες έκαναν σημαντική ζημιά; Όχι, δεν μπορώ να είμαι ικανοποιημένος.
Τέθηκαν ερωτήματα μέσα από την, επιτρέψτε μου να πω, θα έλεγα ελαφρώς απλοϊκή προσέγγιση, ότι «έφτασε η φωτιά λίγα χιλιόμετρα από το κέντρο της Αθήνας». Όχι, ούτε εγώ, ούτε ο Υπουργός, ούτε κανείς στην Πυροσβεστική μπορεί να είναι ικανοποιημένος όταν μία φωτιά μπαίνει στον αστικό ιστό. Αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να μας προβληματίσει πάρα πολύ. Να ξαναδούμε επιχειρησιακά σχέδια τα οποία έχουν να κάνουν με τις περιπτώσεις που η φωτιά προσεγγίζει αστικούς ιστούς. Να σκεφτούμε τι ζώνες προστασίας μπορούμε να δημιουργήσουμε μεταξύ του αστικού ιστού και του δάσους, αναγνωρίζοντας ότι ένα από τα μεγάλα προβλήματα της δόμησης στη χώρα μας, όπως αυτή αναπτύχθηκε τις τελευταίες δεκαετίες, είναι ακριβώς ότι έχουμε τέτοιες ζώνες, όπου ο αστικός ιστός βρίσκεται κοντά ή πολύ συχνά μέσα στο δάσος.
Δεν είμαστε η μόνη χώρα που έχει αυτό το πρόβλημα. Υπάρχει ορολογία στη διεθνή βιβλιογραφία γι’ αυτές τις ζώνες, όπου ο αστικός ιστός βρίσκεται κοντά ή μέσα στο δάσος. Αυτές είναι οι πιο δύσκολες φωτιές να αντιμετωπιστούν.
Άρα, πράγματι, στη φωτιά στην Αττική όντως αντιμετωπίσαμε μία δύσκολη, πολύ δύσκολη κατάσταση, πολύ δύσκολη πυρκαγιά, με βαθμό επικινδυνότητας «5». Εγώ θυμάμαι τον Υπουργό -ήταν ένα από τα δύο «5», νομίζω, τα οποία είχαμε φέτος το καλοκαίρι- να λέει ότι οι συνθήκες είναι ακραίες.
Και τι σημαίνει «5»; Για να το ξεκαθαρίσουμε, επειδή κάποιοι νομίζουν ότι με κάποιο μαγικό τρόπο όλες οι φωτιές μπορούν να σβήσουν: «5» σημαίνει, για να το πούμε πολύ απλά, ότι μία φωτιά άπαξ και ξεκινήσει και ξεφύγει, πάρα πολύ δύσκολα ελέγχεται. Αυτό σημαίνει το «5». Και δεν είναι ότι συμβαίνει αυτό μόνο στην Ελλάδα. Υπάρχουν φωτιές που, πολύ απλά, πάρα πολύ δύσκολα σβήνουν, άπαξ και μεγαλώνουν.
Επειδή άκουσα από διάφορους να λένε «μα, δεν ξέρατε την πορεία της φωτιάς;», βεβαίως και ξέραμε την πορεία της φωτιάς, αλλά αναρωτηθήκατε γιατί δεν μπορέσαμε να τη σταματήσουμε; Δεν θέλαμε; Δώσαμε εντολή στους πυροσβέστες, όπως αυτά τα οποία άκουσα, τα αδιανόητα «περί μη κατάσβεσης;».
Όχι. Πολύ απλά, υπάρχουν φωτιές που σε αυτές τις συνθήκες, με μεγάλη ξηρασία, με πολύ ισχυρό αέρα, δεν μπορούν εύκολα να σταματήσουν. Αυτή είναι η πραγματικότητα, είτε μας αρέσει είτε δεν μας αρέσει.
Και δεν είμαστε μόνο εμείς που αντιμετωπίζουμε αυτά τα προβλήματα. Φαντάζομαι ότι και στην Πορτογαλία, όπου κάηκαν 1,3 εκατομμύρια στρέμματα, και αυτοί θα ήθελαν να σταματήσουν τη φωτιά. Γιατί δεν μπόρεσαν; Γιατί υπάρχουν φυσικά φαινόμενα τα οποία αποκτούν τόσο μεγάλη ένταση που καμία κατάσβεση, από ένα σημείο και πέρα, δεν μπορεί να είναι αποτελεσματική. Ούτε αντιπυρικές ζώνες, ούτε κατάσβεση από αέρα, ούτε προσβολή από εδάφους. Αυτό έγινε στη φωτιά της Αττικής.
Σίγουρα θα μάθουμε απ’ αυτή τη φωτιά. Τι σημαίνει, παραδείγματος χάρη, να κατεβαίνει μία φωτιά μέσα από ένα ρέμα -γιατί αυτό έγινε εν προκειμένω, από το ρέμα κατέβηκε η φωτιά-, πόσο πιο προσεκτικοί πρέπει να είμαστε στις παρεμβάσεις που θα κάνουμε στα ρέματα, ποιες είναι οι ευθύνες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Και ναι, το πρόγραμμα Antinero καθάρισε μία σειρά από δάση, μέσα στα οποία ήταν κι ένα μικρομεσαίο δάσος, αλσύλλιο, το οποίο βρισκόταν μέσα στο Δήμο Βριλησσίων. Και βγήκε ο Δήμαρχος Βριλησσίων και είπε «ευτυχώς που το δάσος αυτό καθαρίστηκε, διότι αν δεν είχε καθαριστεί θα είχε καεί όλο».
Το λέω γιατί οι καθαρισμοί έχουν πολύ μεγάλη αποτελεσματικότητα, όπως έχουν μεγάλη αποτελεσματικότητα -και δεν άκουσα κανέναν να το λέει- η πολιτική μας για τους καθαρισμούς των οικοπέδων και η δήλωση στη σχετική πλατφόρμα της υποχρέωσης του πολίτη να πράξει το αυτονόητο. Δεν θα πρέπει να είναι υποχρέωση.
Είπατε «ο λαός σώζει το λαό». Έτσι δεν το είπατε; Ναι, συμφωνώ. Και οι πολίτες σώζουν τους πολίτες με αυτή τη λογική.
Έχει ή δεν έχει ευθύνη ο πολίτης να προστατεύσει τη δική του περιουσία, όταν ταυτόχρονα αυτή η προστασία δεν εξυπηρετεί μόνο το δικό του συμφέρον αλλά διευκολύνει τη συλλογική προσπάθεια αναχαίτισης μιας φωτιάς, όταν αυτή θα φτάσει κοντά σε έναν αστικό ιστό;
Για δείτε λίγο -γιατί αυτή είναι η δουλειά των ειδικών, να μελετούν πώς κινούνται οι φωτιές όταν φτάνουν στον αστικό ιστό- ποια είναι τελικά τα σπίτια τα οποία καίγονται και ποια είναι τα σπίτια τα οποία προστατεύονται. Και θα καταλήξετε σε πολύ αυτονόητα συμπεράσματα γιατί αυτή η στοιχειώδης υποχρέωση του πολίτη προστατεύει την περιουσία του αλλά βοηθάει ταυτόχρονα και τη συλλογική προσπάθεια. Διότι όταν μια φωτιά θα φτάσει στον αστικό ιστό, πολύ απλά δεν θα βρει την ίδια καύσιμη ύλη για να προχωρήσει με πολύ μεγάλη ταχύτητα.
Άκουσα ορισμένα πράγματα για τα δάση της Αττικής. Πού θα συμφωνήσω με αυτά τα οποία ειπώθηκαν; Πράγματι, ένα περιαστικό δάσος στην Αττική έχει σχετικά μεγαλύτερη σημασία από ένα δάσος σε μια πιο απομακρυσμένη περιοχή, ακριβώς γιατί τα δάση αυτά αποτελούν «οξυγόνο πρασίνου» για 4 εκατομμύρια συμπολίτες μας.
Άρα, ναι, πρώτος εγώ θα αναγνωρίσω ότι τα δάση της Αττικής θα πρέπει να προσπαθούμε να τα προστατεύουμε ως κόρην οφθαλμού. Τα καταφέραμε στο βαθμό που θα θέλαμε; Όχι. Όχι, δεν τα καταφέραμε. Κάνω τον συνολικό απολογισμό της πενταετίας, χωρίς να κρύβομαι πίσω από δικαιολογίες.
Κάναμε, όμως, φέτος μια πολύ μεγάλη προσπάθεια να δώσουμε μεγάλη έμφαση στην προστασία ειδικά του λεκανοπεδίου; Τα drones πέταξαν πρώτα στο λεκανοπέδιο. Τα έμφορτα εναέρια μέσα πέταξαν πρώτα στο λεκανοπέδιο. Οι καθαρισμοί έδωσαν έμφαση στο λεκανοπέδιο. Η συνεργασία μας -δεν θυμάμαι ποιος το είπε, δεν θυμάμαι αν το είπατε εσείς, κ. Ανδρουλάκη- με τους τοπικούς φορείς, τον ΣΠΑΥ και τον ΣΠΑΠ έχει πολύ μεγάλη σημασία. Διότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει τη δυνατότητα και τη γνώση να είναι σύμμαχος σε αυτή την προσπάθεια.
Άρα, ναι, πρώτος εγώ θα συμφωνήσω ότι τα δάση του λεκανοπεδίου και γενικά τα περιαστικά δάση, το ίδιο ισχύει και για το Σέιχ Σου στη Θεσσαλονίκη, για τον Χορτιάτη, πρέπει να προστατεύονται ως κόρην οφθαλμού, διότι τελικά προστατεύουν και διαμορφώνουν το μικροκλίμα πόλεων στις οποίες κατοικούν εκατομμύρια συμπολίτες μας.
Άκουσα όμως και κάτι, δεν ξέρω αν το είπε ο κ. Βελόπουλος, «τα δάση δεν ξαναγίνονται». Όχι, ξαναγίνονται τα δάση. Ξαναγίνονται, απλά με τους δικούς τους ρυθμούς. Τα δάση ξαναγίνονται με τους δικούς τους ρυθμούς. Η φυσική αναγέννηση…
Και τα σπίτια ξαναγίνονται. Τότε, συγγνώμη, δεν το είπατε εσείς, το είπε κάποιος άλλος. Εν πάση περιπτώσει, τα δάση ξαναγίνονται.
Και επειδή εσείς αναφέρατε, το θυμάμαι αυτό, ότι στη Βουλγαρία αυξήθηκαν τα δάση, να σας πω κάτι που ίσως δεν το γνωρίζετε; Έχουμε σήμερα, κ. Βελόπουλε, μεγαλύτερη δασοκάλυψη στην Ελλάδα από ό,τι είχαμε το 1960; Ναι ή όχι; Ναι. Η απάντηση είναι ότι σήμερα στην Ελλάδα έχουμε περισσότερα δάση από ό,τι είχαμε το 1960.
Γιατί έγινε αυτό; Να σας εξηγήσω γιατί έγινε αυτό. Δεν έγινε γιατί γίναμε κατ’ ανάγκη καλύτεροι στην προστασία των δασών. Έγινε γιατί σε μεγάλο βαθμό εγκαταλείφθηκαν αγροτικές εκμεταλλεύσεις και κατέληξαν αυτοί οι αγροί να γίνουν δασωμένοι. Αυτό γίνεται και σε άλλες χώρες. Είναι μία άλλη έκφανση ενός προβλήματος που έχει να κάνει με το πώς αντιμετωπίζουμε την περιφερειακή ανάπτυξη.
Όμως, τα δάση, ευτυχώς, τα πευκοδάση, ξαναγίνονται υπό μία προϋπόθεση, αυτός είναι ο κανόνας της φυσικής αναγέννησης: να μην ξανακαούν έως ότου το δέντρο φτάσει σε αναπαραγωγική ηλικία. Εάν δεν ξανακαεί ένα πευκοδάσος ή δεν μπουν ζώα μέσα να το φάνε όταν τα πευκάκια είναι μικρά, το δάσος θα ξαναγίνει. Αλλά, δυστυχώς, δεν θα ξαναγίνει με τους δικούς μας ρυθμούς. Θα ξαναγίνει σε 10-15 χρόνια, κανείς δεν μπορεί να κάνει ένα δάσος να μεγαλώσει πιο γρήγορα.
Θα ξαναγίνουν όμως και τα δάση της Αττικής εφόσον, το τονίζω, εφόσον τα προστατεύσουμε, εφόσον κάνουμε τα σωστά έργα υποδομής και παρέμβασης και ανάσχεσης των εδαφών και τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά, έργα τα οποία είναι απαραίτητα για να μην έχουμε μετά πλημμυρικά φαινόμενα.
Στην Εύβοια τα κάναμε αυτά. Και το δάσος στην Εύβοια, ήδη από τη φωτιά του 2021 έχει, όπως είπα και στην πρωτολογία μου, πολύ καλύτερη συμπεριφορά από αυτή την οποία περίμεναν και οι δασολόγοι.
Η φύση, λοιπόν, θα βρει τον ρυθμό της, αρκεί να τη βοηθήσουμε εμείς και αρκεί να την προστατεύσουμε από καινούριες πυρκαγιές όσο τα δάση αυτά είναι μικρά.
Προσπάθησα να ακούσω, και επανέρχομαι στον κ. Ανδρουλάκη, τις προτάσεις τις οποίες κατέθεσε και διαπίστωσα ότι ουσιαστικά μίλησε για ακριβώς αυτά τα οποία κάνουμε.
Ρωτώ, λοιπόν, εγώ: κάναμε ή δεν κάναμε πρόληψη; Κάναμε ή δεν κάναμε τους περισσότερους καθαρισμούς που έχουν γίνει από συστάσεως της Δασικής Υπηρεσίας; Θα μου πείτε: μπορεί να θέλατε να κάνουμε περισσότερους; Ναι, έχω πει και σε άλλη ευκαιρία ότι το να πιστεύει κανείς ότι μπορεί να καθαρίσει όλα τα δάση της χώρας, όλα, 60 και πλέον εκατομμύρια στρέμματα, δεν είναι εφικτό.
Άρα, πρέπει να κάνουμε μία προτεραιοποίηση. Ποια δάση καθαρίζουμε; Αυτά τα οποία μας είπατε να κάνουμε προτεραιοποίηση, την έχουμε κάνει την προτεραιοποίηση, γιατί το πρόγραμμα Antinero δεν έτρεξε τυχαία. Πήγαμε ακριβώς στα δάση τα οποία μας «έδειξε» η Δασική Υπηρεσία ότι πρέπει να καθαρίσουμε. Χιλιάδες χιλιόμετρα δασικών δρόμων καθαρίστηκαν, αντιπυρικές ζώνες διευρύνθηκαν, αυτό σημαίνει πρόληψη στην πράξη.
Σε συνδυασμό με δύο ακόμα πρωτοβουλίες. Η πρώτη, για την οποία σας μίλησα, που είναι η ατομική ευθύνη του κάθε πολίτη να κρατάει καθαρό το δικό του οικόπεδο.
Και η δεύτερη είναι μια μεγάλη πρωτοβουλία, την οποία πάλι καταψηφίσατε, -αναφέρομαι σε εσάς, ως «προοδευτική» δύναμη- που έχει να κάνει με τη διαχείριση των δασών.
Θέλουμε ή δεν θέλουμε παραγωγικά δάση; Θέλουμε δάση τα οποία να είναι παντελώς εγκαταλελειμμένα ή θέλουμε δάση στα οποία να μπορούμε να «χτίσουμε» ένα πλέγμα οικονομικών κινήτρων ώστε κάποιοι να μπορούν…
(Ομιλίες εκτός μικροφώνου)
Ανεμογεννήτριες μπορούν να γίνουν ήδη εντός δασών. Δεν χρειάζεται να τα καίμε για να γίνουν ανεμογεννήτριες. Σταματήστε πια αυτά τα fake news τα οποία συνέχεια διακινείτε.
Επανέρχομαι, λοιπόν, και σας ρωτώ ευθέως, κύριοι του ΠΑΣΟΚ: θέλουμε ή δεν θέλουμε παραγωγικά δάση; Είναι σωστό να έχουμε ένα οικονομικό μοντέλο, σε ένα δάσος το οποίο σήμερα δεν προσφέρει ουσιαστικά τίποτα να μπορούμε να βρούμε με σωστά κίνητρα έναν τρόπο αξιοποίησης της βιομάζας, ώστε να μπει κάποιος μέσα στο δάσος ο οποίος να μπορεί να το αξιοποιήσει;
Και έτσι ήταν. Τα δάση μας είχαν ζωή. Είχαμε ρητινοκαλλιεργητές, είχαμε υλοτόμους, οι οποίοι έμπαιναν και μπαίνουν ακόμα σε ένα βαθμό. Και εκεί που υπάρχει οικονομική δραστηριότητα στο δάσος, τα δάση είναι πιο προστατευμένα.
Φέραμε, λοιπόν, ψηφίσαμε ένα τέτοιο νομοσχέδιο. Τι κάνατε; Μπορεί να μην το ξέρετε, το καταψηφίσατε και αυτό. Λοιπόν, ελάτε να μου πείτε εσείς εάν έχετε άλλη, εναλλακτική πρόταση, σε αυτό που κάνετε. Εάν διαφωνείτε επί της αρχής ότι πρέπει να αξιοποιούμε παραγωγικά τα δάση μας, όπως γίνεται παντού στον κόσμο, γιατί τα δάση μπορεί να είναι πηγή πλούτου. Ή αν πιστεύετε ότι πρέπει να μείνουμε σε αυτή τη λογική. Αν, δηλαδή, πρέπει να το κάνουμε ή δεν το κάνουμε καθόλου ή δεν το κάνουμε σωστά. Θα ήθελα να ακούσω την απάντησή σας σε αυτό το ζήτημα.
Από εκεί και πέρα, μας υποδείξατε αυτό το οποίο σε μεγάλο βαθμό γίνεται ήδη από το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Μίλησαν πολλοί για τη Δασική Υπηρεσία. Είναι σωστό να λέμε ότι πράγματι η Δασική Υπηρεσία ήταν παραμελημένη για πολλά χρόνια, όπως σας είπα, υπό την αρμοδιότητα των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, χωρίς πραγματικό, φυσικό πολιτικό προϊστάμενο. Αυτή η κυβέρνηση έκανε μια μεγάλη μεταρρύθμιση και μετακίνησε την αρμοδιότητα των Δασικών Υπηρεσιών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος.
Κάνουμε προσλήψεις δασικών, 235. Θα κάνουμε και άλλες, γιατί χρειαζόμαστε περισσότερους δασικούς υπαλλήλους. Αλλά κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει, όταν οι ίδιοι οι δασικοί υπάλληλοι το λένε, ότι σήμερα υπάρχει ένας καλύτερος συντονισμός μεταξύ Δασικών Υπηρεσιών και Πυροσβεστικής, απολύτως απαραίτητος. Διαβάστε τις τελευταίες δηλώσεις και τις συνεντεύξεις του Γενικού Διευθυντή Δασών, του κ. Γκουντούφα, να επιβεβαιώσετε αυτό το οποίο σας λέω.
Μπορούμε και πρέπει να γίνουμε καλύτεροι; Ναι, αλλά εδώ το ερώτημα είναι αν μας εγκαλείτε γιατί «ακολουθούμε λάθος κατεύθυνση» ή αν μας εγκαλείτε γιατί πολύ απλά δεν πάμε πιο γρήγορα στην κατεύθυνση την οποία θεωρούμε ότι έχουμε επιλέξει. Τη δεύτερη κριτική μπορώ ενδεχομένως να την ακούσω. Αν προτείνετε κάτι διαφορετικό θα ήθελα πάλι να το ακούσω.
Άρα, να κλείσω την απάντησή μου στον κ. Ανδρουλάκη λέγοντας ότι πολλά από αυτά τα οποία είπατε είναι ακριβώς αυτά τα οποία κάνουμε. Άρα, τουλάχιστον στον τομέα αυτό, θεωρώ ότι μπορούμε να βρούμε έναν σχετικό βηματισμό, έστω και αν το περιτύλιγμα είναι ένα περιτύλιγμα αυστηρής κριτικής.
Όπως είπα και στη αρχή, θα πρέπει να αποφασίσετε τι είδους αντιπολίτευση θέλετε να κάνετε: ουσιαστική, παραγωγική, βελτιωτική ή τη στείρα αντιπολίτευση του «όχι σε όλα», που σίγουρα δεν είναι αυτό το οποίο σήμερα χρειάζεται η χώρα.
Δύο τελευταίες παρατηρήσεις, κ. Πρόεδρε. Η μία αφορά τα κόμματα που βρίσκονται στα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας και όλη αυτή τη, νομίζω, λίγο άχαρη συζήτηση περί πατριωτισμού.
Ο πατριωτισμός δεν είναι μία έννοια την οποία χρειάζεται να τη διαφημίσουμε. Ο πατριωτισμός είναι μια στάση ζωής και πολιτικής και το πόσο πατριώτης είναι κάποιος φαίνεται τελικά μέσα από τις συμπεριφορές του και τις δράσεις του.
Σας έχω μιλήσει πολλές φορές για την παράταξη της οποίας έχω την τιμή να ηγούμαι, με το πόση έμφαση δίνουμε στον εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεων, μετά από πολλά χρόνια ουσιαστικά πλήρους επενδυτικής απαξίωσης. Με το αν προστατεύουμε τα σύνορα της χώρας δίκαια και αποτελεσματικά, όπως κάνουμε στον Έβρο και κάνουμε, κάθε μέρα, στα νησιά του Αιγαίου. Με το αν χτίζουμε συμμαχίες οι οποίες τελικά είναι εθνικά επωφελείς.
Και, ναι, πατριωτισμός είναι και το να έχουμε μία υπεύθυνη οικονομική πολιτική, η οποία θωρακίζει τη χώρα δημοσιονομικά και μας επιτρέπει να σταθούμε καλά στα πόδια μας. Για να μπορούμε ακριβώς να κάνουμε αυτές τις σημαντικές επενδύσεις, ειδικά στην Εθνική μας Άμυνα, που είναι απαραίτητες για μία χώρα η οποία βρίσκεται σε μία δύσκολη γεωπολιτικά περιοχή.
Εγώ δεν αυτοδιαφημίζομαι ως πατριώτης, ούτε προβάλλω τον πατριωτισμό μου ως, θα έλεγα, διαπιστευτήριο στον πολιτικό μου λόγο.
Και δεν ξέρω γιατί «αρπαχτήκατε» ή γιατί είδατε στο πρόσωπό σας να φωτογραφίζω τους «πατριώτες της φακής», γιατί εγώ δεν μίλησα για κανέναν συγκεκριμένα. Ενδεχομένως να βγάλατε εσείς τα δικά σας συμπεράσματα σε ποιον αναφερόμουν, αλλά θα πω μια άλλη φράση εδώ, γιατί τα ζητήματα αυτά, ξέρετε, έχουν απασχολήσει το δημόσιο διάλογο αιώνες τώρα: «πατριωτισμός είναι το τελευταίο καταφύγιο των απατεώνων», Σάμιουελ Τζόνσον, 18ος αιώνας.
Είναι γεμάτη η ιστορία του κόσμου απ’ αυτούς οι οποίοι πρώτοι και πάνω απ’ όλα αγωνίζονται να πείσουν ότι είναι περισσότερο πατριώτες από άλλους -σε αυτό θα επιμείνω, το είπα στη δήλωσή μου και το ξαναλέω- και στην πρώτη κρίση θα βάλουν την ουρά στα σκέλια.
Τέλος, μία αναφορά στον αγαπητό κ. Χαρίτση, τον οποίον ρώτησα, μιας και αναφέρθηκε στο μεταναστευτικό, και δεν μου απάντησε. Μας είπε ότι «υπάρχει άλλη πολιτική για το μεταναστευτικό». Τον ρώτησα ευθέως και σας ξαναρωτώ: η άλλη πολιτική την οποία εισηγείστε, είναι η πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ του 2015;
Διότι σε αυτή την πολιτική η χώρα, με κυβέρνηση τη Νέα Δημοκρατία και με Πρωθυπουργό εμένα, δεν πρόκειται να γυρίσει ποτέ.
Ούτε πολιτική ανοιχτών θυρών, ούτε Μόριες, ούτε ασυνόδευτα παιδιά τα οποία κακοποιούνται σεξουαλικά, ούτε εικόνες εξευτελισμού που ντροπιάζουν τη χώρα. Όχι, αυτή δεν είναι η πολιτική μας και σε αυτή την πολιτική δεν θα γυρίσουμε.
Τριτολογία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη
Πολύ σύντομα, απαντώντας στον Αρχηγό του ΠΑΣΟΚ σχετικά με τον φορέα διαχείρισης των υδάτων της Θεσσαλίας, θέλω να σας ενημερώσω ότι έχουμε μία εξαιρετική συνεργασία με τον κ. Κουρέτα, ο οποίος έχει κάνει μία σημαντική δουλειά, απαντώντας και στον κ. Χαρίτση ο οποίος μας άσκησε κριτική ότι «δεν έχει γίνει τίποτα απολύτως» ως προς τα αντιπλημμυρικά έργα της Θεσσαλίας.
Και, βεβαίως, υπάρχει εκπρόσωπος της Περιφέρειας στον καινούριο φορέα διαχείρισης τον οποίον έχουμε συστήσει. Aναμένουμε πολύ σύντομα να τοποθετήσουμε και την ηγεσία του, έτσι ώστε ο φορέας αυτός να αρχίσει να λειτουργεί.
Η Περιφέρεια, λοιπόν, εκπροσωπείται και καλώς εκπροσωπείται, διότι η διαχείριση των υδάτων πρέπει να ανέβει στο επίπεδο της Περιφέρειας. Αυτό είναι κάτι στο οποίο πιστεύω ότι μπορούμε, τουλάχιστον σε αυτή την αίθουσα, να συμφωνήσουμε.
Σχετικά με την τροπολογία σας για τους Σπαρτιάτες, μπορώ να σας πω, κ. Ανδρουλάκη, ότι η κυβέρνηση πολύ σύντομα θα φέρει σχετική νομοθετική ρύθμιση που θα αντιμετωπίζει το ζήτημα αυτό. Θεωρούμε ότι η τροπολογία, έτσι όπως κατατέθηκε, είχε κάποιες αδυναμίες τις οποίες θέλουμε να εξετάσουμε.
Όπως και στο παρελθόν -μην αγχώνεστε, θα το δείτε, εξάλλου, στην πράξη- έχουμε καταφέρει να έρθουμε σε συζήτηση και συνεννόηση για τέτοιου είδους θεσμικά ζητήματα. Κάντε, λοιπόν, λίγο υπομονή και θα καταθέσουμε εμείς σχετική νομοθετική ρύθμιση.
Δεν μπορώ, όμως, βέβαια να αφήσω ασχολίαστο ότι εσείς με τον ΣΥΡΙΖΑ ψηφίσατε τη διάταξη, το 2019, που αποσύνδεε τη χρηματοδότηση ουσιαστικά των κομμάτων από την εκλογική διαδικασία. Κι έρχεστε τώρα να διορθώσετε αυτό το οποίο εσείς ψηφίσατε.
Καλώς το κάνετε, αλλά δώστε μας λίγο χρόνο να επανέλθουμε με τη νομοθετική πρωτοβουλία, με μία τροπολογία που θα είναι πολύ κοντά σε αυτό το οποίο εσείς έχετε εισηγηθεί.
Στο ζήτημα τώρα του Συνηγόρου του Πολίτη. Εδώ δεν θέλω να μιλήσω για λογαριασμό του Προέδρου της Βουλής, αλλά αυτή η διαδικασία εξεύρεσης πλειοψηφίας γύρω από ένα πρόσωπο το οποίο έχει προτείνει η πλειοψηφία, έχει τραβήξει πολύ περισσότερο από το χρονικό διάστημα της προεκλογικής διαδικασίας του ΠΑΣΟΚ.
Θέλω να θυμίσω στο Σώμα ότι η θητεία του Συνηγόρου έχει λήξει δυόμισι χρόνια. Πείτε μου εσείς αν θεωρείτε λογικό, εκτός αν η Βουλή…
(Ομιλίες εκτός μικροφώνου)
Λοιπόν, τον φέραμε εδώ και τέσσερις μήνες, λοιπόν εν πάση περιπτώσει… Η θητεία έχει λήξει.
(Ομιλίες εκτός μικροφώνου)
Λοιπόν, η πρότασή μας, κ. Ανδρουλάκη, θα είναι ο κ. Σωτηρόπουλος. Έχω ζητήσει από τον Πρόεδρο της Βουλής η πρόταση αυτή να έρθει σε ψηφοφορία στην επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής Θεσμών, εντός της εβδομάδας. Θα τοποθετηθείτε, λοιπόν, και θα δούμε πώς αντιλαμβάνεστε τη συναίνεση. Δεν θέλω να προκαταλάβω την απόφασή σας, ελπίζω να είναι θετική.
Τελευταία παρατήρηση: δεν θέλω τώρα να γυρίσω πίσω ιστορικά στο ποιος έσωσε τη χώρα, ποιος καταδίκασε τη χώρα, αλλά εν πάση περιπτώσει, όταν γυρνάτε στο 2010, ναι, η ιστορία θα γράφει ότι η χώρα χρεοκόπησε επί των δικών σας ημερών.
Επίσης, η ιστορία θα γράφει ότι το 2009 σε αυτή την αίθουσα -ήμουν απλός βουλευτής-, ψηφίζατε έναν προϋπολογισμό ο οποίος προέβλεπε αύξηση δαπανών, έτσι δεν είναι; Αύξηση δαπανών γιατί «λεφτά υπήρχαν». Δεν το είπατε απλά, δεν το είπε ο τότε Πρωθυπουργός εν τη ρύμη του λόγου, το έκανε πράξη. Και τέσσερις μήνες μετά, δυστυχώς, η χώρα «έσκασε» στα χέρια του.
Τώρα, ως προς το πόσο θα μας διευκολύνετε, κοιτάξτε το οξύμωρο: μας κατηγορείτε για αλαζονεία -προσέξτε εδώ τα παιχνίδια των λέξεων- κι εγώ είμαι ο πρώτος ο οποίος θα σας πω ότι αν υπάρχουν, που μπορεί να υπάρχουν, αλαζονικές συμπεριφορές, αυτές δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές από εμένα.
Νομίζω ότι το ήθος και ο ύφος της παράταξης δεν συνάδει με τέτοιες συμπεριφορές. Δε λέω ότι αποκλείονται και δεν πρόκειται ποτέ να συμβούν, όποτε συμβαίνουν, όμως, είναι δική μας δουλειά να φροντίζουμε να ανακαλούμε όλους στην τάξη.
Έρχεστε τώρα, όμως, εσείς, νεοεκλεγείς Πρόεδρος, με τον ενθουσιασμό των δημοσκοπήσεων που σας δίνουν δεύτερο κόμμα, να μας πείτε τι; Να μας διευκολύνετε, έτσι το είπατε, να ανοίξει η πόρτα του Μαξίμου για να μπείτε εσείς, καταλαβαίνω. Έτσι δεν είναι; Αυτό μας λέτε. «Έλα με φόρα», μου θύμισε, που έλεγε κάποτε η κα Τσαπανίδου για τον κ. Τσίπρα.
Προσέξτε, λοιπόν, το αν κάποιος θα έρθει με φόρα, αν θα μας ανοίξει την πόρτα, αν θα μας ανοίξετε εσείς την πόρτα του Μαξίμου, αν θα βγούμε εμείς από το Μαξίμου για να μπείτε εσείς, διότι αυτό εννοείτε, είναι θεμιτή η φιλοδοξία σας.
Αυτό θα το αποφασίσει ο κυρίαρχος ελληνικός λαός σε τρία χρόνια από τώρα. Εδώ θα είμαστε, να κάνουμε τον λογαριασμό.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η ομιλία του στη Βουλή
Ευχαριστώ πολύ, κ. Πρόεδρε. Δύο εισαγωγικές παρατηρήσεις: πρώτον, δεν θα χρειαστώ 50 λεπτά, για να μην ανησυχούν οι αρχηγοί των κομμάτων της αντιπολίτευσης, για την πρωτολογία μου. Πενήντα λεπτά είναι ο χρόνος τον οποίο συνήθως δίνουμε για τον Προϋπολογισμό και στα πλαίσια μιας προσπάθειας να γίνει λίγο πιο ζωντανή και πιο διαδραστική αυτή η συζήτηση, θα επιχειρήσω στην πρωτολογία μου να είμαι πιο συνοπτικός, ώστε να μου δοθεί περισσότερος χρόνος στη δευτερολογία μου να μπορέσω να απαντήσω στα επιχειρήματα των πολιτικών αρχηγών.
Κι έχω και μια υποψία ότι μάλλον δεν θα περιοριστούν μόνο στα ζητήματα τα οποία αφορούν την ημερήσια διάταξη, οπότε έχω αυτή την αίσθηση ότι θα μετατραπεί σε μια πιο γενικευμένη συζήτηση αυτή η οποία προκάλεσα σήμερα και η οποία, κ. Πρόεδρε, θα έλεγα ότι έχει πια στοιχεία μιας τακτικότητας. Δεν χρειάζονταν οι ερωτήσεις των αξιότιμων αρχηγών για να έρθουμε στη Βουλή να συζητήσουμε και να κάνουμε έναν απολογισμό της αντιπυρικής περιόδου, είναι κάτι το οποίο έχουμε κάνει και σε προηγούμενες χρονιές.
Και νομίζω ότι καλό και χρήσιμο είναι να γίνεται κάθε χρόνο, ώστε να γίνεται ένας αντικειμενικός απολογισμός, τι πετύχαμε, τι δεν πετύχαμε, να κεφαλαιοποιήσουμε τα θετικά της προσπάθειάς μας και να ακούσουμε, ελπίζω, χρήσιμες προτάσεις για το πώς μπορούμε να βελτιωθούμε περισσότερο.
Πρώτα, λοιπόν, ας δούμε λίγο τα πραγματικά δεδομένα: τι έγινε σε αυτή την περίοδο και ποια είναι τα στατιστικά στοιχεία τα οποία πρέπει να έχουμε υπόψη μας για να μπορούμε να κάνουμε μια συζήτηση επί πραγματικών δεδομένων.
Πρώτο δεδομένο, λοιπόν, αυτή η χρονιά αναμενόταν δύσκολη κλιματολογικά, ήταν όμως αντικειμενικά η πιο δύσκολη χρονιά των τελευταίων 40 ετών, κάτι το οποίο δεν αμφισβητείται από τα στοιχεία όλων των επιστημόνων, συμπεριλαμβανομένου και του Εθνικού Αστεροσκοπείου.
Είχαμε συστηματικά υψηλότερες θερμοκρασίες του μέσου όρου, υπερβολικά μεγάλη ξηρασία, έντονους ανέμους και όλα αυτά ήρθαν σε συνέχεια μιας περιόδου παρατεταμένης ανομβρίας, με ελάχιστο χιόνι στα βουνά μας, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν συνθήκες που γνωρίζαμε από την αρχή της αντιπυρικής περιόδου ότι θα ήταν ιδιαίτερα προβληματικές.
Υψηλές θερμοκρασίες, ξηρασία, άνεμοι, συχνά κεραυνική δραστηριότητα χωρίς καταιγίδες, οι λεγόμενες «ξηρές καταιγίδες» που προκάλεσαν πολλές πυρκαγιές, ειδικά στους ορεινούς όγκους.
Αυτές, όμως, είναι οι συνθήκες που κατά πάσα πιθανότητα, ως αποτέλεσμα της κλιματικής κρίσης, θα καλούμαστε να αντιμετωπίζουμε με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα από εδώ και στο εξής.
Προσθέστε σε αυτό και το γεγονός ότι βρεθήκαμε σε βαθμό επικινδυνότητας «4» και «5» νωρίτερα από άλλες χρονιές. Το αποτέλεσμα είναι ότι είχαμε ουσιαστικά τον κρατικό μηχανισμό σε ετοιμότητα για ένα ολόκληρο εξάμηνο και με δύσκολες πυρκαγιές να εκδηλώνονται και σε εποχές, όπως τα τέλη Σεπτεμβρίου – αρχές Οκτωβρίου, που δεν είχαμε στο παρελθόν συνηθίσει να έχουμε τέτοιου είδους έντονες φωτιές.
Οπότε, ξεκινώ λέγοντας και πάλι, κ. Υπουργέ, ένα μεγάλο «ευχαριστώ» σε όλα τα στελέχη του κρατικού μηχανισμού. Κατέβαλαν και φέτος μια τιτάνια προσπάθεια την οποία, πιστεύω, όλοι μας οφείλουμε να αναγνωρίσουμε.
Πάμε, λοιπόν, τώρα να δούμε τα στατιστικά στοιχεία. Πόσες φωτιές είχαμε; 9.101 φέτος, σύμφωνα με το σύστημα Engage, σε σχέση με 7.163 πέρσι.
Πόσες ήταν οι καμένες εκτάσεις; Για να μπορούμε να μιλάμε επί πραγματικών δεδομένων, γιατί θα ακούσουμε πάλι «ότι κατακάηκε όλη η Ελλάδα» και αυτά τα γνωστά, τα οποία ελπίζω αυτή τη φορά τουλάχιστον να τα αποφύγετε για να μπορούμε να συμφωνήσουμε τουλάχιστον στα πραγματικά στοιχεία.
Και μετά αναρωτιέστε, κα Κωνσταντοπούλου, γιατί η αντιμετώπιση από μέρους μου δεν είναι ανάλογη του σεβασμού που εσείς δείχνετε με τη συμπεριφορά σας στο Κοινοβούλιο. Έχετε την αντιμετώπιση που σας αξίζει.
Λοιπόν, επανερχόμαστε στα στοιχεία. Πέρυσι, ήταν μία πολύ κακή χρονιά, κάηκαν 1.754.000 στρέμματα. Φέτος κάηκαν 440.000 στρέμματα, με μέσο όρο τα τελευταία 20 χρόνια κάτι παραπάνω από 500.000 στρέμματα. Ήμασταν, δηλαδή, κάτω από τον μέσο όρο της τελευταίας εικοσαετίας, σε μία χρονιά που αντικειμενικά από κλιματολογικής άποψης, όπως, επαναλαμβάνω, βεβαιώνουν όλοι οι ειδικοί, ήταν η δυσκολότερη των τελευταίων 40 ετών.
Το μέτρο σύγκρισης, προφανώς, δεν μπορεί να είναι ότι δεν θα έχουμε καθόλου πυρκαγιές. Δεν φαντάζομαι να υπάρχει κάποιος ο οποίος να δέχεται ότι μπορεί να περάσει ένα καλοκαίρι χωρίς καθόλου φωτιές στη χώρα. Αν το πιστεύετε αυτό, να βγείτε να το πείτε, παρακαλώ πολύ. Αλλά νομίζω ότι αυτό αντιβαίνει και στην κοινή λογική. Είναι αν μπορούμε να είμαστε κάτω από το μέσο όρο με έναν σταθερό τρόπο, και αν μπορούμε και οι απώλειες τις οποίες έχουμε να είναι τέτοιες ώστε τουλάχιστον στα στρέμματα τα οποία καίγονται να μην χάνουμε μεγάλα, ώριμα, παραγωγικά δάση, τα οποία είναι και τα πιο σημαντικά για το περιβάλλον και τα πιο δύσκολα ως προς τη διαδικασία της φυσικής αναγέννησης.
Είχαμε λιγότερα καμένα στρέμματα ανά πυρκαγιά, 48 στρέμματα αντί των 58 του μέσου όρου της τελευταίας εικοσαετίας. Και ναι, είχαμε και φέτος πολύ λιγότερες καμένες δασικές εκτάσεις, δάση δηλαδή. Παραδείγματος χάριν, στην Αττική, σε μία φωτιά -θα επανέλθω σε αυτή γιατί φαντάζομαι ότι θα αποτελέσει και αντικείμενο κριτικής της αντιπολίτευσης-, από τα 100.000 στρέμματα περίπου που κάηκαν, μόνο τα 10.000 ήταν πραγματικό δάσος, τα υπόλοιπα ήταν βραχώδεις, θαμνώδεις εκτάσεις, πιο εύκολες, τουλάχιστον, ως προς τη φυσική αναγέννηση.
Προφανώς, θα επαναλάβω ακόμα μία φορά ότι το πρόβλημα αυτό δεν είναι μόνο ελληνικό, είναι παγκόσμιο. Δείτε τι έγινε στην Πορτογαλία τον Σεπτέμβριο, όπου κάηκαν μέσα σε τέσσερις μέρες 1,3 εκατομμύρια στρέμματα. Επαναλαμβάνω, μέσα σε τέσσερις μέρες 1,3 εκατομμύρια στρέμματα. Δείτε τι γίνεται στις ΗΠΑ, στο Τέξας είχαν μία από τις μεγαλύτερες φωτιές στην ιστορία τους, στην Καλιφόρνια. Είναι, δυστυχώς, μία πραγματικότητα η οποία έρχεται και συνοδεύει την κλιματική κρίση την οποία αντιμετωπίζουμε.
Δεν είμαι εδώ για να εξωραΐσω τα πράγματα, αλλά θα πρέπει να συμφωνήσουμε ότι οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης απειλούν πια ολόκληρο τον πλανήτη, ότι οι επιθέσεις θα είναι ολοένα και πιο συχνές, πράγμα το οποίο απαιτεί και ο δικός μας βαθμός ανταπόκρισης να είναι αυξημένος, και ότι η Μεσόγειος είναι μια περιοχή η οποία βρίσκεται στο επίκεντρο της κλιματικής κρίσης και η οποία θα δοκιμάζεται ολοένα και πιο συχνά από τέτοιου είδους κλιματολογικές δοκιμασίες.
Επιτρέψτε μου, λοιπόν, εν συντομία, να περιγράψω τι κάναμε φέτος στην αντιπυρική περίοδο, τι αλλάξαμε σε σχέση με το παρελθόν και τι μπορούμε να κάνουμε από εδώ και στο εξής.
Εάν έπρεπε να συνοψίσω τη δράση μας, θα έλεγα ότι αυτή αναπτύσσεται σε τέσσερις συν έναν πυλώνες.
Πρόληψη. Θα θυμάστε ότι μετά την καταστροφική πυρκαγιά στο Μάτι, έγινε μια έκθεση από έναν Γερμανό ειδικό. Η Επιτροπή Goldammer, την οποία και εμείς είχαμε στηρίξει τότε, η οποία αναφερόταν, με πολύ μεγάλη επιμονή, στην ανάγκη να δίνουμε πολύ μεγαλύτερη έμφαση στην πρόληψη, κάτι το οποίο ιστορικά στην πατρίδα μας δεν συνέβαινε.
Είναι σωστή η επισήμανση της Επιτροπής Goldammer και αυτό ακριβώς έκανε η Ελληνική Κυβέρνηση, με μεγάλη συστηματικότητα, αξιοποιώντας και σημαντικούς πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης.
Πρόγραμμα AntiNero I, II και III. Σχεδόν 400 εκατομμύρια ευρώ διατέθηκαν σε δράσεις πρόληψης: αντιπυρικές ζώνες, δασικοί δρόμοι, καθαρισμός αρχαιολογικών χώρων, παρεμβάσεις σε περιαστικά άλση.
Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας, όπως βεβαιώνουν και οι Δασικές μας Υπηρεσίες, όπου δρομολογήθηκε ένα τόσο οργανωμένο πρόγραμμα παρέμβασης στα δάση μας, το οποίο είχε πραγματικό αποτύπωμα. Και βοήθησε πολύ στην αντιμετώπιση δύσκολων πυρκαγιών τις οποίες κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε φέτος το καλοκαίρι.
Και βέβαια, σε αυτή τη μεγάλη πρωτοβουλία θέλουμε συμμάχους και τους πολίτες. Δεν αρκεί μόνο το κράτος μέσα από τις υπηρεσίες του να προχωρά στις απαραίτητες παρεμβάσεις που πρέπει να κάνει και οι οποίες, επαναλαμβάνω, τα τελευταία χρόνια έγιναν για πρώτη φορά στη χώρα σε αυτή την έκταση. Είναι πάρα πολύ σημαντικό και οι πολίτες να μπορούν να φροντίζουν οι ίδιοι την περιουσία τους και με αυτόν τον τρόπο να βοηθούν τη μεγάλη συλλογική προσπάθεια την οποία κάνουμε για την αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών.
Η πλατφόρμα, λοιπόν, για τον καθαρισμό των οικοπέδων, η οποία αντιμετωπίστηκε -αν θυμάμαι καλά- με αρκετό σκεπτικισμό από την αντιπολίτευση, είχε ως αποτέλεσμα παραπάνω από 830.000 ιδιοκτήτες ακινήτων να δηλώσουν ότι καθάρισαν τα οικόπεδά τους. Είχαμε, επίσης, 8.000 καταγγελίες για απεριποίητους χώρους στον περιαστικό ιστό.
Και νομίζω ότι είναι κοινός τόπος πια ότι αυτή η προσπάθεια την οποία κάναμε είχε πραγματικά αποτελέσματα. Διότι περιόρισε την καύσιμη ύλη, με αποτέλεσμα να κάνει την αντιμετώπιση των πυρκαγιών για το Πυροσβεστικό Σώμα πολύ πιο εύκολη.
Ήταν μια μεγάλη επιτυχία, συλλογική της χώρας, και μία αναγνώριση και από την πλευρά της κοινωνίας, ότι σε αυτή την προσπάθεια δεν μπορούμε να τα περιμένουμε όλα μόνο από το κράτος, ότι και οι πολίτες είναι υπεύθυνοι για την προστασία της περιουσίας τους και ότι σε αυτή την προσπάθεια η οποία γίνεται δεν πρέπει να αισθανόμαστε ότι δεν υπάρχει μαζί με τη συλλογική ευθύνη και ατομική ευθύνη, την οποία ο καθένας πρέπει να αναγνωρίζει και να αναλαμβάνει.
Θέλω να θυμίσω, επίσης, ότι έχουμε αυστηροποιήσει πολύ τις ποινές για εμπρησμό, έστω και αν αυτοί προκαλούνται από αμέλεια. Είχαμε μάλιστα και ορισμένα -πώς να τα χαρακτηρίσω;- τραγικά περιστατικά ανθρώπων που υποτίθεται ότι ήταν επιφορτισμένοι με αρμοδιότητες πολιτικής προστασίας σε επίπεδο αυτοδιοίκησης, να προκαλούν από αμέλεια φωτιές και θα υποστούν και αυτοί τις συνέπειες του νόμου.
Και από την άλλη, θέλουμε να δώσουμε κίνητρα στους πολίτες να μπορούν να ασφαλίζουν τις περιουσίες τους έναντι φυσικών καταστροφών και γι’ αυτό και χρησιμοποιήσαμε το εργαλείο του ΕΝΦΙΑ, έτσι ώστε να δώσουμε ένα παραπάνω οικονομικό ερέθισμα στους πολίτες να ασφαλίσουν τα σπίτια τους. Και μάλιστα, η έκπτωση από τον ΕΝΦΙΑ πηγαίνει από το 10% στο 20% για τους πολίτες που θα επιλέξουν να ασφαλίσουν τις περιουσίες τους έναντι φυσικών καταστροφών. Και βέβαια, γι’ αυτούς τους συμπολίτες μας οι οποίοι έχουν περιουσίες μεγάλης αξίας, η ασφάλιση αυτή πια καθίσταται υποχρεωτική.
Μίλησα, λοιπόν, για τη σημασία την οποία αποδώσαμε και τις δράσεις τις οποίες αναλάβαμε στον τομέα της πρόληψης. Πάμε να δούμε λίγο πιο αναλυτικά τι κάναμε στο κομμάτι της κατάσβεσης των πυρκαγιών. Εκεί, θα ήθελα να σταθώ ιδιαίτερα σε δύο πρωτοβουλίες τις οποίες αναλάβαμε, που νομίζω ότι άφησαν ένα θετικό αποτύπωμα πάνω στο οποίο πρέπει να οικοδομήσουμε και τα επόμενα χρόνια.
Το πρώτο είναι η αξιοποίηση της τεχνολογίας για την επιτήρηση, τον άμεσο εντοπισμό και τη γρήγορη κατάσβεση μιας πυρκαγιάς. Είχαμε για πρώτη φορά στην Αττική drones τα οποία πετούσαν 24 ώρες το 24ωρο, δίνοντας σε πραγματικό χρόνο ευκρινή εικόνα. Και για πρώτη φορά, επίσης, τις επικίνδυνες μέρες του καλοκαιριού, όταν είχαμε βαθμό επικινδυνότητας «4» έως «5», είχαμε περιπολίες έμφορτες, έμφορτα αεροσκάφη τα οποία έχουν τη δυνατότητα με αυτόν τον τρόπο -και ελικόπτερα- να κάνουν προσβολές σε πρώτο χρόνο, έτσι ώστε να αντιμετωπίζεται μία πυρκαγιά πριν αυτή πάρει σημαντικές διαστάσεις.
Και θέλω να τονίσω ότι με αυτόν τον τρόπο της γρήγορης παρέμβασης, μπορέσαμε και σβήσαμε τη συντριπτική πλειοψηφία των πυρκαγιών. Από τις 9.101 πυρκαγιές, η συντριπτική πλειοψηφία -θα έλεγα άνω του 98%- είναι φωτιές οι οποίες έσβησαν όταν οι πυρκαγιές αυτές ήταν ακόμα μικρές.
Γι΄ αυτές δεν άκουσε κανείς ποτέ τίποτα. Προφανώς δεν έδωσαν ιδιαίτερη σημασία τα δελτία ειδήσεων, ακριβώς γιατί η παρέμβαση έγινε σε πρώτο χρόνο, επειδή μπορέσαμε να τις εντοπίσουμε πολύ γρηγορότερα από ό,τι στο παρελθόν.
Νομίζω ότι αυτή είναι μία σημαντική επιτυχία την οποία πρέπει να κεφαλαιοποιήσουμε. Και ήδη προετοιμαζόμαστε για την επόμενη αντιπυρική περίοδο: πώς μπορούμε να επεκτείνουμε το σύστημα της επιτήρησης μέσα από drones, ώστε να μπορέσουμε να καλύψουμε ακόμα μεγαλύτερα τμήματα της χώρας, για να μπορούμε να έχουμε μία πραγματική εικόνα, η οποία όλη διοχετεύεται στον θάλαμο επιχειρήσεων της Πολιτικής Προστασίας και σίγουρα κάνει τη δουλειά των πυροσβεστών πολύ ευκολότερη.
Προφανώς, αξιοποιήσαμε και πάλι το «112» για να μπορέσουμε να κάνουμε οργανωμένες εκκενώσεις εκεί που αυτό κρίθηκε απαραίτητο. Θέλω να ελπίζω ότι σε αυτή την αίθουσα μπορούμε να συμφωνήσουμε, επιτέλους, στην αναγκαιότητα να γίνονται τέτοιες εκκενώσεις και να χαιρετίσουμε το γεγονός ότι η χώρα μας πια έχει αποκτήσει μία κουλτούρα εκκενώσεων, η οποία θέτει την προστασία της ανθρώπινης ζωής σε απόλυτη πρώτη προτεραιότητα.
Το θυμήθηκα αυτό, κ. Υπουργέ και κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, βλέποντας τις σκηνές από τους δύο καταστροφικούς τυφώνες οι οποίοι έπληξαν τις νοτιοανατολικές Ηνωμένες Πολιτείες, που δόθηκαν εντολές εκκένωσης για εκατοντάδες χιλιάδες συνανθρώπους μας. Υπήρχαν και στελέχη της πολιτικής προστασίας και της τοπικής αυτοδιοίκησης που με πολύ κυνικό και σκληρό τρόπο προειδοποίησαν τους πολίτες ότι «αν μείνουν και δεν φύγουν, μάλλον θα πεθάνουν».
Αυτό, λοιπόν, το οποίο γίνεται σε όλο τον κόσμο, αποτελεί μια κατάκτηση της χώρας μας. Το «112» είναι πια ένας δοκιμασμένος μηχανισμός ο οποίος αξιοποιείται όποτε η Πολιτική Προστασία κρίνει ότι αυτό είναι απαραίτητο. Το «112» έχει σώσει πολλές ζωές και παρακαλώ πάρα πολύ στην κριτική την οποία θα κάνετε, και την οποία θα ακούσω με πολύ ενδιαφέρον, να σταματήσετε να λέτε ότι το «112» είναι άλλοθι γι’ αυτά τα οποία υποτίθεται ότι δεν γίνονται στην Πολιτική Προστασία και στις επιχειρήσεις κατάσβεσης των πυρκαγιών. Είναι και άδικο, αλλά είναι και λάθος. Γιατί στέλνουμε το τελείως λάθος μήνυμα στους πολίτες, ότι κάτι το οποίο είναι πια μια μεγάλη κατάκτηση της Πολιτικής Προστασίας ακυρώνεται για λόγους μικροκομματικής αντιπαράθεσης.
Τρίτος πυλώνας της πολιτικής μας είναι ο καλύτερος συντονισμός όλων όσοι έχουν θέση στο μέτωπο απέναντι στις φυσικές απειλές. Ξεκινώντας με τις έγκαιρες μετεωρολογικές προβλέψεις -όσο και αν έχει προχωρήσει η επιστήμη, ξέρετε, δεν σημαίνει πάντα ότι όλοι οι επιστήμονες και όλοι οι μετεωρολόγοι συμφωνούν με απόλυτη ακρίβεια στις προβλέψεις τις οποίες κάνουν-, προχωρώ στην επιτήρηση από αέρα και εδάφους αλλά και στον τρόπο με τον οποίο γίνονται οι ίδιες οι επιχειρήσεις κατάσβεσης, με έναν πολύ καλύτερο συντονισμό από το παρελθόν μεταξύ της Πυροσβεστικής, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Δασικών Υπηρεσιών, των Ενόπλων Δυνάμεων, των εθελοντών μας.
Εδώ θα ήθελα να σταθώ ιδιαίτερα στη μεγάλη μεταρρύθμιση την οποία κάναμε πριν από δύο χρόνια, όταν μεταφέραμε ουσιαστικά την αρμοδιότητα και την πολιτική επίβλεψη των Δασικών Υπηρεσιών από το Υπουργείο Εσωτερικών, όπου κάπου ήταν χαμένες μέσα στον δαίδαλο των αποκεντρωμένων διοικήσεων, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, έτσι ώστε να υπάρχει πια ένας οριζόντιος έλεγχος και να υλοποιείται μια συγκροτημένη δασική πολιτική.
Αυτός ο καλύτερος συντονισμός μεταξύ των Δασικών Υπηρεσιών και της Πυροσβεστικής έχει λειτουργήσει. Έχει λειτουργήσει, διότι οι Δασικές Υπηρεσίες είναι αυτές που έχουν την καλύτερη γνώση του πεδίου και το γεγονός ότι μπορούν να συνυπάρχουν σε έναν θάλαμο επιχειρήσεων στελέχη της Πυροσβεστικής με δασικούς υπαλλήλους, διευκολύνει πολύ τη δουλειά της κατάσβεσης στο πεδίο.
Έχουμε, λοιπόν, κάνει σημαντικά βήματα ως προς τον καλύτερο συντονισμό. Φάνηκε αυτό, τουλάχιστον, στον επιχειρησιακό τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίσαμε πολλές πυρκαγιές φέτος. Προφανώς έχουμε ακόμα περιθώρια για σημαντική βελτίωση σε αυτόν τον τομέα.
Όπως σημαντική πρόοδος έχει γίνει και στον τομέα της αποκατάστασης. Επειδή ένα από τα σκέλη των ερωτήσεών σας αφορά το τι γίνεται μετά τις πυρκαγιές, η ταχύτητα με την οποία γίνεται η αποτύπωση των απωλειών, η διασταύρωση των δικαιούχων είναι μία δύσκολη και μακρά διαδικασία, η οποία, όμως, τολμώ να πω, σε σχέση με αυτά τα οποία συνέβαιναν στο παρελθόν, γίνεται πια πολύ πιο γρήγορα.
Υπάρχουν αναλυτικές εκθέσεις για κάθε περιοχή η οποία δοκιμάστηκε. Ενδεικτικά, ωστόσο, θα πω μόνο ότι για την τελευταία πυρκαγιά στην Αττική έχει ήδη καταβληθεί 1 εκατομμύριο από την πρώτη αρωγή για 203 αιτήσεις. Είναι μία διαδικασία η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη. Θα ακολουθήσουν, προφανώς, οι εκταμιεύσεις για κάλυψη απωλειών σε αγρότες και επιχειρηματίες και, παράλληλα, θα συνεχιστούν και οι έκτακτες ενισχύσεις σε τοπικούς δήμους.
Προφανώς η αποκατάσταση η οποία πρέπει να γίνει δεν είναι μόνο οικονομική, για τους πληγέντες από την πυρκαγιά, είναι και περιβαλλοντική. Και ήδη, για την πυρκαγιά της Αττικής έχουν εγκριθεί 18 παρεμβάσεις αντιδιαβρωτικών έργων, ενώ σύντομα δύο ανάδοχοι αναδασώσεων -ένας πολύ σημαντικός θεσμός τον οποίο αυτή η κυβέρνηση θεσμοθέτησε- θα προχωρήσουν στις πρώτες αναδασώσεις γύρω από την Ιερά Μονή της Πεντέλης και γύρω από το Αστεροσκοπείο.
Εδώ αξίζει να δούμε τις παρεμβάσεις οι οποίες έγιναν από αυτή την κυβέρνηση ως προς την αποκατάσταση των ζημιών από τις μεγάλες πυρκαγιές οι οποίες έγιναν στην Εύβοια το 2021, όπου με μεγάλη ταχύτητα προχώρησαν οι απαραίτητες αναδασώσεις εκεί που χρειάζονται αναδασώσεις.
Και για να απαντήσω στην κα Κωνσταντοπούλου, που επιμένει να διακόπτει, οι αναδασώσεις οι οποίες απαιτούνται είναι ελάχιστες κατά κανόνα, διότι οι ίδιοι οι ειδικοί μάς υποδεικνύουν ότι το μεγαλύτερο κομμάτι της αναδάσωσης θα γίνει μέσα από φυσική αναγέννηση.
Απαιτούνται, όμως, παρεμβάσεις ως προς τα αντιδιαβρωτικά έργα, τα οποία πρέπει να γίνουν σε πρώτο χρόνο, και παρεμβάσεις ως προς τα αντιπλημμυρικά έργα, τα οποία πρέπει να γίνουν σε δεύτερο χρόνο, έτσι ώστε να μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα έχουμε πλημμυρικά φαινόμενα μετά από μία μεγάλη πυρκαγιά.
Όλα αυτά τα έργα έχουν γίνει στην Εύβοια και είχαν πραγματικό αποτύπωμα. Διότι και η φυσική αναγέννηση στην Εύβοια πηγαίνει καλύτερα από αυτό το οποίο θα ήλπιζαν και οι ειδικοί, και τα σημαντικά έργα τα οποία αφορούν την προστασία των εδαφών και τα μικρά αντιπλημμυρικά έργα που έγιναν κυρίως στον ορεινό όγκο -αναφέρομαι σε έργα ορεινής υδρονομίας- ήταν προφανώς αποτελεσματικά, διότι ουσιαστικά η Εύβοια μέχρι σήμερα δεν έχει αντιμετωπίσει σημαντικά πλημμυρικά φαινόμενα.
Έρχομαι τώρα, κ. Πρόεδρε, για να επιχειρήσω να σεβαστώ και τη δέσμευσή μου ότι δεν θα αξιοποιήσω όλο τον χρόνο που έχω στη διάθεσή μου, στον πιο κρίσιμο πυλώνα αυτού του νέου δόγματος της Πολιτικής Προστασίας, που δεν είναι άλλος από τη σημαντική επένδυση στις δομές και στους ανθρώπινους πόρους που αφορούν το μέλλον.
Αναφέρομαι συγκεκριμένα στο πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ». Είναι η πρώτη φορά που η χώρα διαθέτει ένα οργανωμένο, αυτοτελές πρόγραμμα για την ενίσχυση των υποδομών της Πολιτικής Προστασίας. Είναι ένα πρόγραμμα ύψους συνολικά 2,1 δισεκατομμυρίων ευρώ. Διαπιστώνω από τις ερωτήσεις σας ότι έχετε ανησυχία για την απορρόφηση των συγκεκριμένων πόρων. Κακώς, όμως. Έχουν ήδη δημοπρατηθεί έργα ύψους 1,7 δισεκατομμυρίων ευρώ και θα πρέπει να γνωρίζετε ότι πρόκειται για πολύ «βαριά» προγράμματα τα οποία πάντα απαιτούν διεθνείς διαγωνισμούς και από τη φύση τους, προφανώς, γίνονται συχνά χρονοβόρα.
Δεν φαντάζομαι να εισηγείστε να παρακάμψουμε με κάποιο τρόπο τις ευρωπαϊκές διαδικασίες προμηθειών. Διότι, αν το κάναμε αυτό, θα δεχόμασταν άλλου είδους καταγγελίες, για φωτογραφικούς διαγωνισμούς.
Όμως, τα έργα αυτά προχωρούν. Και προχωρούν με τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα. Ενδεικτικά αναφέρω ότι η χώρα μας θα είναι η πρώτη η οποία ελπίζουμε το 2027 -και το λέω το «ελπίζουμε» γιατί δεν εξαρτάται από εμάς αυτό, εξαρτάται από τον κατασκευαστή- να μπορεί να εντάξει στον στόλο της τα πρώτα από τα επτά καινούργια Canadair τα οποία θα μπορέσουμε να προμηθευτούμε. Είναι σύγχρονα αεροσκάφη, με μεγαλύτερη αυτονομία, μεγαλύτερη ικανότητα μεταφοράς νερού. Θα αντικαταστήσουν τα παλαιότερα Canadair 215, τα οποία αισίως έχουν συμπληρώσει 50 χρόνια υπηρεσίας και θα εξακολουθούν να μας είναι χρήσιμα, απαραίτητα θα έλεγα, τουλάχιστον για τα επόμενα δύο χρόνια.
Προσωπικά πήγα στον Καναδά και υπέγραψα με τον Καναδό Πρωθυπουργό τη σχετική συμφωνία. Και υπήρξα επισπεύδων στην Ευρωπαϊκή Ένωση έτσι ώστε να μπορέσουμε να δημιουργήσουμε μια κρίσιμη μάζα χωρών που θα μπορέσουν να κάνουν αντίστοιχες παραγγελίες, έτσι ώστε να πειστεί η καναδική εταιρεία να βάλει μπροστά τη γραμμή παραγωγής.
Διότι σε όλους όσοι ισχυρίζονται, «μα, γιατί δεν τα αγοράζετε πιο γρήγορα;», να απαντήσω και πάλι ότι τα αεροπλάνα αυτά δεν υπάρχουν διαθέσιμα σήμερα. Αν κάποιος θέλει σήμερα να πάει να αγοράσει ένα καινούργιο Canadair, δεν μπορεί να το κάνει διότι πολύ απλά δεν υπάρχει γραμμή παραγωγής.
Η Ελλάδα μπήκε, λοιπόν, στην πρώτη γραμμή της ευρωπαϊκής προσπάθειας. Η γραμμή παραγωγής θα ξεκινήσει. Κάποια από αυτά τα αεροσκάφη θα ενταχθούν στον ευρωπαϊκό μηχανισμό rescEU, που αποτελεί μια σημαντική πρόοδο στον τρόπο με τον οποίο η Ευρώπη συνολικά συντονίζει τις δράσεις πολιτικής προστασίας. Ένας μηχανισμός τον οποίο και η χώρα μας αξιοποίησε φέτος το καλοκαίρι, όπως συνεισέφερε και δυνάμεις όταν άλλες χώρες ζήτησαν τη δική μας υποστήριξη όταν αντιμετώπισαν αντίστοιχα προβλήματα με τα δικά μας.
Στο πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ» θα ενταχθεί και ένας σημαντικός αριθμός, 13 τον αριθμό, καινούργιων ελικοπτέρων μεσαίου τύπου. Είναι ελικόπτερα τα οποία έχουν δυνατότητα να κάνουν και ρίψεις νερού αλλά ταυτόχρονα να μεταφέρουν και έναν μικρό αριθμό προσωπικού, σε περίπτωση που χρειάζεται μία ομάδα ΕΜΟΔΕ να πάει να κάνει παρέμβαση μέσα σε μία φωτιά. Και αυτή είναι μία λογική αγορά την οποία κάνει η Ελληνική Κυβέρνηση για τον απλούστατο λόγο ότι το κόστος μίσθωσης των ελικοπτέρων, τα οποία όλοι οι πολίτες βλέπουν να πετούν με μεγάλη τακτικότητα, είναι πολύ μεγάλο. Αξίζει τον κόπο, τουλάχιστον για κάποιες κατηγορίες ελικοπτέρων, να προχωρήσουμε σε μια αγορά ελικοπτέρων από το να τα μισθώνουμε με σημαντικό κόστος κάθε χρόνο.
Θέλω, επίσης, να θυμίσω στην Εθνική Αντιπροσωπεία ότι επειδή ο αριθμός αυτών των ελικοπτέρων είναι πεπερασμένος, δεν υπάρχουν ατελείωτα τέτοια ελικόπτερα στον κόσμο, το κόστος μίσθωσής τους, καθώς ολοένα και περισσότερες χώρες ενδιαφέρονται να αγοράσουν τέτοιες υπηρεσίες, δυστυχώς κάθε χρόνο αυξάνεται.
Θα αποκτήσουμε καινούργια αμφίβια αεροσκάφη. Είναι οι Air Tractors τους οποίους βλέπετε να πετούν τώρα, οι οποίοι μπορούν να παίρνουν νερό με μεγάλη ευκολία είτε από λίμνες είτε από τη θάλασσα. Αυτοί οι οποίοι πετούν αυτή τη στιγμή είναι μισθωμένοι. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, σύντομα θα μπορούμε να αποκτήσουμε τους δικούς μας. Θα αντικαταστήσουν τα παλαιότερα αεροσκάφη PZL.
Θα έχουμε ακόμα και εναέρια μεταφερόμενα κέντρα επιχειρήσεων, καθώς και μια σειρά από υπερσύγχρονα drones, τα οποία θα πετούν σε μεγάλη εμβέλεια και κάτω από αντίξοες συνθήκες, μεταδίδοντας σε πραγματικό χρόνο εικόνα υψηλής ευκρίνειας στο κέντρο επιχειρήσεων.
Το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ», όμως, δεν αφορά μόνο τα ιπτάμενα μέσα. Θα χρειαστούμε περισσότερη υποστήριξη για να μπορούμε να κάνουμε πιο ακριβείς μετεωρολογικές προβλέψεις. Αναφέρομαι σε επιπλέον ραντάρ, σε μετεωρολογικούς σταθμούς. Όπως σας είπα, η μετεωρολογία είναι μία επιστήμη η οποία έχει προοδεύσει πολύ, ακόμα όμως έχει κάποιους βαθμούς αβεβαιότητας και χρειαζόμαστε όσο το δυνατόν περισσότερες ακριβείς, τοπικές πληροφορίες. Γιατί το ζήτημα δεν είναι να ξέρουμε αν θα βρέξει κάπου πολύ, αλλά να ξέρουμε με ακρίβεια ακριβώς πού θα βρέξει, έτσι ώστε να μπορούμε να κάνουμε τις σχετικές δράσεις πρόληψης, όπου αυτές απαιτούνται.
Και βέβαια, να προσθέσουμε στις επενδύσεις οι οποίες θα γίνουν από το πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ» και σχεδόν 1.200 καινούργια πυροσβεστικά οχήματα -εκτιμούμε ότι τα πρώτα 235 θα έχουν παραδοθεί μέχρι του χρόνου το καλοκαίρι-, καινούργια περιπολικά της ΕΛ.ΑΣ., καινούργια οχήματα του Λιμενικού, οχήματα τα οποία χρειάζεται και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, αλλά και έναν σημαντικό αριθμό ασθενοφόρων, τον οποίον μπορέσαμε και εντάξαμε στο πρόγραμμα «ΑΙΓΙΣ» για να εκσυγχρονίσουμε ακόμα περισσότερο και τον στόλο μας όσον αφορά τα ασθενοφόρα. Είναι μία απαραίτητη αναβάθμιση, πολλά αυτοκίνητα πια συμπληρώνουν 15 χρόνια υπηρεσίας.
Ενώ παράλληλα να πω, βέβαια, ότι μαζί με το πρόγραμμα ενίσχυσης του εξοπλισμού της Πυροσβεστικής και της Πολιτικής Προστασίας, συνεχίζεται και η ενίσχυση του έμψυχου δυναμικού της Πυροσβεστικής. Μετά τις 500 προσλήψεις δασοκομάντος που έγιναν τον τελευταίο χρόνο, το 2022, άλλοι 650 το 2023, για το 2025 θα έρθουν άλλοι 300 νέοι δασοκομάντος σε τέσσερις μονάδες: στη Χαλκίδα, στη Ζάκυνθο, στον Πύργο και στα Χανιά.
Θέλω πραγματικά να συγχαρώ τα στελέχη αυτά της Πυροσβεστικής, τα οποία έχουν ως σκοπό να βρίσκονται πραγματικά στην πρώτη γραμμή της μάχης, να μπαίνουν μέσα στο δάσος, να παρεμβαίνουν σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, προχωρώντας με αυτόν τον τρόπο και το ίδιο το δόγμα της Πυροσβεστικής, το οποίο στο παρελθόν συχνά περιοριζόταν στο να περιμένουμε τη φωτιά στον δρόμο ή σε κάποια αντιπυρική ζώνη. Προφανώς και αυτό είναι απαραίτητο και σημαντικό, η δυνατότητα, όμως, να μπορούμε να κάνουμε παρεμβάσεις μέσα στο δάσος, 24 ώρες το 24ωρο, είναι εξαιρετικά σημαντική και οι δασοκομάντος μας έχουν αποδείξει ότι μπορούν να είναι εξαιρετικά αποτελεσματικοί σε αυτή την προσπάθεια.
Και βέβαια, θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς -και να κλείσω με αυτή την τοποθέτηση την πρωτολογία μου- τους εθελοντές μας. Έχουμε πια 9.000 συνολικά εθελοντές: 5.000 στην Πολιτική Προστασία, 4.000 στην Πυροσβεστική. Είναι εθελοντές πιστοποιημένοι, είναι εθελοντές εκπαιδευμένοι τόσο σε θεωρητικό όσο και σε πρακτικό επίπεδο, με πολύ καλύτερη συνεργασία και μεγαλύτερη ένταξη στον επιχειρησιακό σχεδιασμό της Πυροσβεστικής. Καταδεικνύουν με αυτόν τον τρόπο ότι η κοινωνία των πολιτών έχει, όπως είπα, έναν πολύ σημαντικό ρόλο να παίξει στις δράσεις της Πολιτικής Προστασίας.
Θέλω να πιστεύω και να ελπίζω ότι θα αυξηθεί ο αριθμός των εθελοντών, έτσι ώστε να μπορούμε να έχουμε ακόμα περισσότερες πρόσθετες δυνάμεις, όταν ακριβώς τις χρειαζόμαστε. Διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι έχουμε αυτή την ιδιαιτερότητα να έχουμε πολύ περισσότερες ανάγκες σε ανθρώπινο δυναμικό τους καλοκαιρινούς μήνες και όχι το χειμώνα. Άρα, το να έχουμε πρόσβαση σε ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο να μπορεί να μας βοηθάει εθελοντικά τους κρίσιμους μήνες, έχει τεράστια σημασία για την καλύτερη διάρθρωση του ανθρώπινου δυναμικού της Πυροσβεστικής.
Θέλω, επίσης, να θυμίσω ότι υπάρχουν χώρες άλλες, με άλλη κουλτούρα εθελοντισμού, όπως η Αυστρία ας πούμε, όπου σχεδόν το 70% ή 80% -αν δεν κάνω λάθος- των δραστηριοτήτων που έχουν να κάνουν με την πυροσβεστική είναι εθελοντική δραστηριότητα, οργανωμένη σε τοπικό επίπεδο.
Εμείς, προφανώς, δεν είμαστε σε αυτή τη λογική, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να ενισχύσουμε πολύ περισσότερο τις εθελοντικές δράσεις και να έχουμε ακόμα περισσότερους εθελοντές, οι οποίοι θα μας είναι χρήσιμοι τους δύσκολους καλοκαιρινούς μήνες.
Κύριε Πρόεδρε, θα το επαναλάβω: δεν είμαι εδώ ούτε για να πανηγυρίσω ούτε για να μηδενίσω. Προσπαθώ να κάνω έναν όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικό απολογισμό τού τι κάναμε αυτή την αντιπυρική περίοδο.
Ελπίζω οι πολιτικοί αρχηγοί που θα λάβουν τον λόγο να μιλήσουν με πραγματικά δεδομένα και όχι με τις γνωστές κορώνες με τις οποίες, δυστυχώς, αντιμετωπίζουν διαχρονικά τα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την πολιτική προστασία. Αν υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις τις οποίες θέλουν να καταθέσουν, είμαι εδώ για να τις ακούσω.
Και να πω στον κ. Ανδρουλάκη, αφού τον συγχαρώ για την επανεκλογή του, με αφορμή κάτι το οποίο διάβασα στην ερώτησή σας: δεν είναι άλλοθι, να το ξεκαθαρίσουμε αυτό. Η κλιματική κρίση δεν είναι άλλοθι, είναι μια πραγματικότητα. Είναι μια επίθεση η οποία δεν έχει χρώμα, δεν έχει κόμμα. Είναι ένας κίνδυνος ο οποίος αφορά τους πάντες και απέναντι στην κλιματική κρίση έχουμε χρέος να σταθούμε όλοι ενωμένοι και συντεταγμένοι. Μακάρι τουλάχιστον σε αυτό το ζήτημα να μπορέσουμε να καταλήξουμε σε κάποιο κοινό τόπο και να μπορέσουμε να βελτιώσουμε ακόμα περισσότερο τη μεγάλη προσπάθεια αυτή την οποία έχουμε ξεκινήσει και στην οποία θα εξακολουθούμε να επιμείνουμε.
Και πριν προχωρήσει ειδικά η Αξιωματική Αντιπολίτευση σε μηδενιστική κριτική, να θυμίσω για ακόμα μια φορά ότι η Πολιτική Προστασία την οποία παρέλαβε αυτή η κυβέρνηση το 2019 ήταν ένα κτίριο, ένα μέρος κτιρίου μάλλον, σε ένα κτίριο το οποίο ήταν πρακτικά ετοιμόρροπο και το οποίο θα ήταν μάλλον το πρώτο κτίριο το οποίο θα κατέρρεε σε περίπτωση που θα είχαμε, ο μη γένοιτο, έναν μεγάλο σεισμό στην Αθήνα.
Σήμερα, η Πολιτική Προστασία είναι αυτοτελές Υπουργείο. Το κέντρο συντονισμού, το θυμόμαστε πώς ήταν επί δικών σας ημερών, θυμόμαστε πολύ καλά τις εικόνες, βλέπουμε τώρα την τεράστια πρόοδο η οποία έχει γίνει.
Δεν είναι ο σκοπός μου εδώ να αναδείξω ευθύνες του παρελθόντος. Απλά δεν θα επιτρέψω, σε καμία περίπτωση, αυτή η μεγάλη προσπάθεια, που πιστεύω ότι πρέπει να έχει συλλογικό χαρακτήρα, να μηδενιστεί από μία αντιπολίτευση η οποία επιμένει να τα βλέπει όλα μαύρα και να παρουσιάζει μία Ελλάδα που υπάρχει μόνο στη δική σας νοσηρή φαντασία.
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΑΣΕΠ: Ψηφίστηκε το νομοσχέδιο για την επιτάχυνση προσλήψεων – Τι προβλέπει
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ"