“Ναυμαχία” ΗΠΑ – Κίνας για το λιμάνι του Πειραιά – Η οργή του Πεκίνου για τις δηλώσεις Γκίλφοϊλ και η στάση της Αθήνας

Διπλωματικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας στην Ελλάδα, με αιχμή τις δηλώσεις της Αμερικανίδας πρέσβη Κίμπερλι Γκίλφοϊλ για το λιμάνι του Πειραιά και με φόντο τη συμφωνία Ελλάδας – ΗΠΑ για το λιμάνι της Ελευσίνας.

Η σφοδρή και δημόσια αντίδραση της κινεζικής πρεσβείας στην Αθήνα με αφορμή την παρότρυνση –σύμφωνα με την κινεζική πλευρά– της πρέσβη των ΗΠΑ να πωληθεί το λιμάνι προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η κινεζική επιρροή στην περιοχή, αναδεικνύει τον έντονο ανταγωνισμό ανάμεσα σε Ουάσιγκτον και Πεκίνο για τις στρατηγικές ελληνικές υποδομές.

Σε αυτό το πλαίσιο, η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να τηρήσει αποστάσεις από την αντιπαράθεση, αναδεικνύοντας τον στρατηγικό χαρακτήρα των ελληνοαμερικανών σχέσεων, αλλά και τον σεβασμό των συμφωνιών που έχουν υπογραφεί, παραπέμποντας σε αυτήν της παραχώρησης του ΟΛΠ.

Η δήλωση Γκίλφοϊλ και η αντίδραση του Πεκίνου

Την οργισμένη αντίδραση της Κίνας προκάλεσε η εξής αποστροφή της κ. Γκίλφοϊλ στη συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στις 13 Νοεμβρίου: «Είναι πολύ σημαντικό το ότι επιθυμούν τόσο πολλά άτομα, όσον αφορά τις υποδομές, να έρθουν αμερικανικές υποδομές εδώ για να στηρίξουν την περιοχή, να βελτιώσουν, ίσως, την απόδοση από άλλα λιμάνια και περιοχές, για να αντισταθμίσουν την κινεζική επιρροή στο λιμάνι του Πειραιά. Δυστυχώς εκείνη την εποχή, όπως είχε αναφέρει ο πρωθυπουργός σας, δεν υπήρχαν άλλοι πλειοδότες».

Τότε, η Αμερικανίδα πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα είχε, επίσης, αναγνωρίσει ότι «είναι ατυχές, αλλά νομίζω πως υπάρχουν τρόποι να παρακαμφθεί, να βρεθεί λύση».

Κληθείς να σχολιάσει τη δήλωση της Γκίλφοϊλ, η οποία παρότρυνε την Ελλάδα να «πουλήσει το λιμάνι του Πειραιά για να αντισταθμίσει την κινεζική επιρροή», ο εκπρόσωπος Τύπου της πρεσβείας της Κίνας στην Αθήνα εξέδωσε μια πολύ αιχμηρή ανακοίνωση.

«Η νέα Αμερικανίδα πρέσβειρα στην Ελλάδα, κατά τη συνέντευξή της, εξαπέλυσε αβάσιμες επιθέσεις κατά της επένδυσης και λειτουργίας του λιμανιού του Πειραιά από κινεζικές επιχειρήσεις. Αυτό συνιστά κακόβουλη συκοφάντηση της φυσιολογικής σινοελληνικής εμπορικής συνεργασίας και σοβαρή παρέμβαση στα εσωτερικά της Ελλάδας. Οι σχετικές δηλώσεις, διαποτισμένες με ψυχροπολεμική νοοτροπία και λογική ηγεμονισμού, αντιβαίνουν στη θεμελιώδη επαγγελματική δεοντολογία ενός διπλωμάτη και αποκαλύπτουν πλήρως τη δόλια πρόθεση των ΗΠΑ να εξυπηρετήσουν τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα, εκμεταλλευόμενες το λιμάνι του Πειραιά αλλά και ακόμη την Ελλάδα. Η Κίνα εκφράζει την έντονη δυσαρέσκεια και την κατηγορηματική της αντίθεση» σημείωσε και πρόσθεσε:

«Η Κίνα και η Ελλάδα είναι φίλοι που στέκονται ο ένας στο πλευρό του άλλου στις δύσκολες στιγμές και συνεργάζονται αποκομίζοντας αμοιβαίο όφελος. Η συνεργασία των δύο χωρών βασίζεται αποκλειστικά στην αμοιβαία στήριξη, χωρίς γεωπολιτικούς υπολογισμούς· δεν στοχεύει τρίτους ούτε επηρεάζεται από τρίτους. Οταν η Ελλάδα αντιμετώπιζε την κρίση χρέους, η Κίνα έτεινε χείρα βοηθείας, επιτρέποντας στο λιμάνι του Πειραιά να εξελιχθεί σε ένα από τα κορυφαία μεγάλα λιμάνια της Μεσογείου και της Ευρώπης, δημιουργώντας δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας και προσφέροντας σημαντικά οικονομικά οφέλη στην Ελλάδα. Η επιτυχία της κινεζικής επένδυσης στο λιμάνι του Πειραιά αποτελεί όχι μόνο υπόδειγμα σινοελληνικής εμπορικής συνεργασίας, αλλά και μαρτυρία της αλληλοστήριξης των δύο λαών στις δυσκολίες. Στο μέλλον, οι κινεζικές επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να αυξάνουν τις επενδύσεις τους και, μαζί με τον εργατικό και σοφό ελληνικό λαό, θα συμβάλουν στην ακόμη καλύτερη ανάπτυξη του λιμανιού».

«Το λιμάνι του Πειραιά ανήκει για πάντα στον ελληνικό λαό· δεν είναι εργαλείο για την υπονόμευση της περιφερειακής ευημερίας και σταθερότητας, και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να πέσει θύμα της γεωπολιτικής αντιπαράθεσης. Στη σημερινή περίοδο που το λιμάνι του Πειραιά αναπτύσσεται ραγδαία, η Αμερική, με ιδιοτελείς προθέσεις, υποκινεί την Ελλάδα να τερματίσει τις συμβατικές της υποχρεώσεις και να πουλήσει το λιμάνι — αυτή η πρακτική αποτελεί τυπικό παράδειγμα επιβολής της δικής της σκέψης στους άλλους και αποκαλύπτει μια νοοτροπία που αποπειράται να υπονομεύσει τη σταθερότητα. Αυτά τα τεχνάσματα, τα οποία φανερώνουν το γεγονός ότι η Αμερική κρίνει εξ ιδίων τα αλλότρια, και προφανώς εξυπηρετούν δικές της σκοπιμότητες, είναι καταδικασμένα σε αποτυχία ενώπιον του ελληνικού λαού, φορέα χιλιετιών πολιτισμού και σοφίας. Θα συμβουλεύαμε την πρέσβειρα να αναλογιστεί σοβαρά τα λόγια και τις πράξεις με τις οποίες είχε προσβάλει τον ελληνικό λαό στο παρελθόν, και να φροντίσει οι ενέργειές της να συνάδουν με την ιδιότητά της και να ωφελούν τον ελληνικό λαό» κατέληγε η ανακοίνωση της κινεζικής πρεσβείας στην Αθήνα.

Η στάση της Αθήνας

Από την ελληνική πλευρά, πάντως, δεν υπήρξε κάποια επίσημη αντίδραση, ωστόσο την Τρίτη 18/11 η εκπρόσωπος Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών Λάνα Ζωχιού, απαντώντας σε ερώτημα για το λιμάνι του Πειραιά, είχε πει:

«Εχει αρκετές φορές τοποθετηθεί ο ίδιος ο πρωθυπουργός γι’ αυτό, ότι το λιμάνι του Πειραιά, το 67% του λιμένος, παραχωρήθηκε στους Κινέζους κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής κρίσης στην Ελλάδα και ήταν οι μόνοι οι οποίοι κατέθεσαν προσφορά. Δεν τίθεται θέμα ευθυγράμμισης με τις ΗΠΑ ως στρατηγικό εταίρο σε θέματα που αφορούν την προστασία των κοινών μας συμφερόντων», είχε αναφέρει ενδεικτικά, τονίζοντας ότι «η Ελλάδα σέβεται τις συμφωνίες που έχουν συναφθεί στο παρελθόν».

Κομβικό ρόλο στην υπόθεση του ανταγωνισμού ΗΠΑ-Κίνας έπαιξε και η συμφωνία για την Ελευσίνα που υπεγράφη αυτή την εβδομάδα και εισήχθη εκτάκτως στη Βουλή για κύρωση.

Η εν λόγω συμφωνία δίνει στην εταιρεία που διαχειρίζεται τα ναυπηγεία (ΟΝΕΧ) και χρηματοδοτείται από τις ΗΠΑ τη δυνατότητα να επεκτείνει τις δραστηριότητες και στο λιμάνι, δημιουργώντας έναν ανταγωνιστικό πόλο στον Σταθμό Εμπορευματοκιβωτίων (ΣΕΜΠΟ) που διαχειρίζονται οι Κινέζοι στο Πέραμα.