Reuters: Οι ΗΠΑ βάζουν στο… μάτι το Λιμάνι του Πειραιά για να μειώσουν την εμπορική επιρροή της Κίνας

Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δηλώσει ανοιχτά ότι θέλει να αυξήσει την εμπορική επιρροή των ΗΠΑ και, σύμφωνα με το Reuters, βασικός του στόχος είναι το λιμάνι του Πειραιά.

Κατά την ίδια πηγή, η επιχείρηση αποτελεί μέρος της πιο φιλόδοξης προσπάθειας επέκτασης της ναυτιλιακής επιρροής των ΗΠΑ από τη δεκαετία του 1970 και έχει σχεδιαστεί για να αντιμετωπίσει τους αυξανόμενους φόβους στην Ουάσινγκτον ότι θα βρεθεί σε μειονεκτική θέση έναντι της Κίνας σε περίπτωση σύγκρουσης.

Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ πιστεύουν ότι ο στόλος εμπορικής ναυτιλίας των ΗΠΑ δεν είναι επαρκώς εξοπλισμένος για να παρέχει υλικοτεχνική υποστήριξη στον στρατό σε καιρό πολέμου και ότι η εξάρτηση της Ουάσινγκτον από ξένα πλοία και λιμάνια είναι υπερβολική, ανέφεραν οι ίδιες πηγές.

Οι επιλογές που εξετάζει ο Λευκός Οίκος περιλαμβάνουν την υποστήριξη ιδιωτικών αμερικανικών ή δυτικών εταιρειών για την αγορά κινεζικών μετοχών σε λιμάνια, ανέφεραν οι τρεις πηγές. Δεν ανέφεραν συγκεκριμένες εταιρείες, παρά μόνο την πρόταση της BlackRock να αγοράσει τα λιμενικά περιουσιακά στοιχεία της CK Hutchison του Χονγκ Κονγκ σε 23 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Διώρυγας του Παναμά, ως ένα καλό παράδειγμα.

Εκτός από τον Παναμά, Αμερικανοί αξιωματούχοι και νομοθέτες ανησυχούν για τις κινεζικές ναυτιλιακές υποδομές που κατέχει σε μέρη όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, η Καραϊβική και τα λιμάνια της Δυτικής Ακτής των ΗΠΑ, σύμφωνα με τις πηγές.

Η Κίνα διεξάγει κανονική συνεργασία με άλλες χώρες στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου, δήλωσε εκπρόσωπος της διπλωματικής αποστολής της Κίνας στην Ουάσινγκτον.

«Η Κίνα ανέκαθεν αντιτίθετο σθεναρά στις παράνομες και αδικαιολόγητες μονομερείς κυρώσεις και στην λεγόμενη μακροπρόθεσμη δικαιοδοσία και στις κινήσεις που παραβιάζουν και υπονομεύουν τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα άλλων χωρών μέσω οικονομικού καταναγκασμού, ηγεμονισμού και εκφοβισμού», δήλωσε ο εκπρόσωπος.

Στο επίκεντρο ο Πειραιάς

Οι ΗΠΑ σκοπεύουν να εξετάσουν τα κινεζικά συμφέροντα στο ελληνικό λιμάνι του Πειραιά, ανέφεραν οι τρεις πηγές. Ο Πειραιάς, που βρίσκεται στην ανατολική Μεσόγειο, είναι ένας κεντρικός κόμβος στη εμπορική οδό που συνδέει την Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία. Η COSCO, ένας από τους μεγαλύτερους λιμενικούς και ναυτιλιακούς ομίλους της Κίνας, κατέχει το 67% των μετοχών του ΟΛΠ.

Ορισμένοι Κινέζοι επενδυτές ανησυχούν ότι η Ουάσιγκτον ενδέχεται να στοχεύσει τις δραστηριότητες της COSCO στην Ελλάδα, ανέφερε πηγή κοντά σε Κινέζους επενδυτές που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ελληνικής ναυτιλίας. Η Ουάσιγκτον έχει ήδη βάλει στο στόχαστρο την COSCO. Το Υπουργείο Άμυνας πρόσθεσε την κρατική COSCO στη μαύρη λίστα εταιρειών με δεσμούς με τον κινεζικό στρατό τον Ιανουάριο.

Αν και η χαρακτηρισμός αυτός δεν συνεπάγεται άμεση απαγόρευση στις αμερικανικές εταιρείες να συνεργάζονται με τις εταιρείες που περιλαμβάνονται στη λίστα, μπορεί να λειτουργήσει ως σήμα ότι εξετάζεται η λήψη περαιτέρω μέτρων.

Η αμερικανική κυβέρνηση έχει ανακοινώσει μέτρα για την ενίσχυση της περιορισμένης εμπορικής ναυτιλιακής παρουσίας των ΗΠΑ σε όλο τον κόσμο, μεταξύ άλλων με την ενθάρρυνση της εγχώριας ναυπηγικής, επιδιώκει να επεκτείνει την πρόσβαση σε ναυτιλιακά μητρώα που ελέγχονται από τις ΗΠΑ και εξετάζει επίσης τα παγκόσμια ναυτιλιακά, ανοίγει νέα καρτέλα σημεία συμφόρησης για τους ναυτιλιακούς κινδύνους. Η Κίνα κατέχει ή μισθώνει ένα εκτεταμένο δίκτυο λιμένων μέσω εταιρειών όπως η COSCO και άλλες κρατικές επιχειρήσεις όπως η China Merchants και η SIPG στη Σαγκάη.

Σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσιεύθηκε πέρυσι από το Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, ένα αμερικανικό think-tank, η Κίνα είχε επενδύσεις σε 129 λιμενικά έργα σε όλο τον κόσμο μέσω διαφόρων εταιρειών, μέχρι τον Αύγουστο του 2024. Η ναυπηγική βιομηχανία της Κίνας εκτιμάται επίσης ότι είναι 230 φορές μεγαλύτερη από την παραγωγική ικανότητα των ναυπηγείων των ΗΠΑ, πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειαστούν δεκαετίες για να την προφτάσουν, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ.

Η κατάσταση σε Ευρώπη και Καραϊβική

Το Στενό του Γιβραλτάρ, που χωρίζει την Ισπανία από την Αφρική στην είσοδο της Μεσογείου, ήταν ένας από τους υδάτινους δρόμους που εξετάζει η αναθεώρηση. Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ έχει επιδιώξει να εμβαθύνει τους εμπορικούς δεσμούς με την Κίνα, γεγονός που έχει προκαλέσει ανησυχίες στην Ουάσινγκτον σχετικά με την πρόσβαση του Πεκίνου στα λιμάνια της, σύμφωνα με δύο πηγές. «Δεν έχουμε γνώση τυχόν ανησυχιών ή προσεγγίσεων τρίτων σχετικά με το θέμα αυτό και, ως εκ τούτου, δεν είναι σκόπιμο να σχολιάσουμε», δήλωσε εκπρόσωπος του ισπανικού υπουργείου Εξωτερικών όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει τις κινεζικές επενδύσεις σε λιμάνια.

Η COSCO έχει παραχωρήσεις για τη λειτουργία τερματικών σταθμών εμπορευματοκιβωτίων στη Βαλένθια και το Μπιλμπάο, σύμφωνα με εκπρόσωπο της ισπανικής λιμενικής αρχής. Ο Τραμπ έχει λάβει πολλά μέτρα από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο για να ενισχύσει την επιρροή των ΗΠΑ στις θάλασσες. Τον Απρίλιο υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα για την αναβίωση της ναυπηγικής ικανότητας με σκοπό την επέκταση του στόλου των πλοίων που ελέγχονται από τις ΗΠΑ.

«Οι ΗΠΑ είναι πιθανό να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση της κινεζικής επιρροής σε βασικές λιμενικές περιοχές, δημιουργώντας συμμαχίες και συνεργασίες για την αντιμετώπιση της κινεζικής δύναμης και της οικονομικής ανάπτυξης», δήλωσε ο Πουλ Ρομπ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επίσης εκφράσει την ανησυχία τους για τις κινεζικές επενδύσεις στον τερματικό σταθμό του Κίνγκστον της Τζαμάικα, έναν σημαντικό θαλάσσιο κόμβο μεταφόρτωσης στην Καραϊβική λόγω της θέσης του και των εγκαταστάσεων του λιμανιού βαθέων υδάτων, σύμφωνα με τις τρεις πηγές.

Η China Merchants έχει μερίδιο στην εταιρεία που διαχειρίζεται τον τερματικό σταθμό εμπορευματοκιβωτίων του Κίνγκστον μαζί με τη γαλλική CMA CGM. Ο κινεζικός όμιλος μετάλλων JISCO αγόρασε το 2016 το διυλιστήριο αλουμίνας Alpart στο Σεντ Ελίζαμπεθ, δυτικά της πρωτεύουσας, και είναι ιδιοκτήτης του κοντινού λιμανιού Πορτ Κάιζερ. Μια ανάλυση του Ιουνίου από το think-tank Center for Strategic & International Studies ανέφερε ότι η παρουσία της Κίνας στο Κίνγκστον αποτελεί τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών από όλα τα λιμενικά έργα του Πεκίνου στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.

«Υποψιάζομαι ότι θα υπάρξει αυξανόμενη πίεση από τις ΗΠΑ να υποχωρήσουμε από οποιαδήποτε αυξανόμενη συνεργασία με την Κίνα», δήλωσε ο πρώην πρωθυπουργός της Τζαμάικα, Μπρους Γκόλντινγκ, ο οποίος βοήθησε στην προσέλκυση κινεζικών επενδύσεων στη χώρα της Καραϊβικής.Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εν τω μεταξύ, η COSCO έχει επενδύσεις με τοπικούς εταίρους σε τερματικούς σταθμούς εμπορευματοκιβωτίων στα λιμάνια του Λος Άντζελες και του Λονγκ Μπιτς. Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό σχετικά με τις επενδύσεις της COSCO στις ΗΠΑ.

Στην Αυστραλία, η αμερικανική εταιρεία ιδιωτικών κεφαλαίων Cerberus, η οποία ιδρύθηκε από τον Αναπληρωτή Υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ Stephen Feinberg, έχει δείξει ενδιαφέρον για την αγορά της μίσθωσης για το λιμάνι Darwin,  δήλωσε τον Μάιο ανώτερο στέλεχος της κινεζικής εταιρείας διαχείρισης του λιμανιού Landbridge.

Ο Αυστραλός πρωθυπουργός Άντονι Αλμπάνεζε δεσμεύτηκε να επιστρέψει το στρατηγικό βόρειο λιμάνι στην τοπική ιδιοκτησία και επανέλαβε κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στην Κίνα τον Ιούλιο ότι η θέση της κυβέρνησης ήταν πολύ σαφής σχετικά με την επιθυμία της αυστραλιανής ιδιοκτησίας.