Σαν σήμερα πριν 47 χρόνια πραγματοποιήθηκε η τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Την περίοδο αυτή ήταν στην εξουσία η Χούντα των Συνταγματαρχών (το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967).
Στις 15 Ιουλίου διενεργείται το στρατιωτικό πραξικόπημα στην Κύπρο υποκινούμενο από την Χούντα στο οποίο συμμετέχουν Ελλαδίτες και Κύπριοι στρατιωτικοί με σκοπό την ανατροπή του Μακαρίου.
Η Τουρκία υποστηρίζει πως η επιχείρηση αποτελεί ειρηνευτική επέμβαση νομιμοποιημένη από το άρθρο 4 της Συνθήκης Εγγυήσεων (συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου). Ωστόσο, τόσο τα Ηνωμένα Έθνη όσο και το Συμβούλιο της Ευρώπης την αναφέρουν ως εισβολή.
Το πραξικόπημα πραγματοποιήθηκε από την κυπριακή Εθνική Φρουρά σε συνεργασία με την οργάνωση ΕΟΚΑ Β΄ και ανέτρεψε τον πρόεδρο Αρχιεπίσκοπο Μακάριο. Η Χούντα απέβλεπε στην ένωση του νησιού με την Ελλάδα και γι’ αυτό ο τοποθετημένος από τους πραξικοπηματίες νέος Πρόεδρος, Νίκος Σαμψών, ανακήρυξε την Ελληνική Δημοκρατία της Κύπρου.
40.000 άνδρες συμμετείχαν στην επιχείρηση “Αττίλας”
Η εισβολή, που πήρε την κωδική ονομασία “Αττίλας” ξεκίνησε το πρωί της 20ης Ιουλίου 1974. 40.000 Τούρκοι στρατιώτες συμμετείχαν στην επιχείρηση με αρχηγό τον αντιστράτηγο Νουρετίν Ερσίν.
Η ελληνική πλευρά κυριολεκτικά “πιάστηκε στον ύπνο” από εδάφους και αέρος, οπότε άργησε να αντιδράσει. Η Τουρκία υποστήριξε ότι δεν επρόκειτο για εισβολή, αλλά για “ειρηνική επέμβαση”, με σκοπό την επαναφορά της συνταγματικής τάξης στην Κύπρο, που είχε καταλυθεί από το πραξικόπημα της Χούντας κατά του Μακαρίου.
Οι θηριωδίες των Τούρκων κατά των αμάχων
Τουρκικά αεροπλάνα ξεκίνησαν αλλεπάλληλες επιθέσεις από αέρος στην περιοχή της Κερύνειας και της Λευκωσίας, ενώ Τούρκοι στρατιώτες αποβιβάζονταν στην στην περιοχή Πέντε Μίλι, οκτώ χιλιόμετρα δυτικά της Κερύνειας.
Άλλα αεροσκάφη και ελικόπτερα επιχειρούσαν ρίψεις αλεξιπτωτιστών σε καίρια σημεία. Οι κάτοικοι δεν είχαν τον χρόνο να αντιδράσουν και βρέθηκαν στα αδηφάγα χέρια των Τούρκων που ξεκίνησαν τις σφαγές και τους βιασμούς.
Η ανεξήγητα αργοπορημένη αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης
Η ελληνική κυβέρνηση άργησε ανεξήγητα να επέμβει. Παρ’ότι το ελληνικό Πεντάγωνο γνώριζε για την εισβολή από τα ξημερώματα, μόλις στις 8:40 το πρωί δόθηκε επισήμως από την Αθήνα η εντολή εφαρμογής των πολεμικών σχεδίων, ενώ το ελληνικό ραδιόφωνο (το ΕΙΡΤ εν προκειμένω), μετέδωσε την είδηση γύρω στις 11 το πρωί.
Η καθυστερημένη κινητοποίηση έδωσε τη δυνατότητα στους Τούρκους εισβολείς να παγιώσουν τις θέσεις τους και να δημιουργήσουν προγεφύρωμα από το Πέντε Μίλι της Κερύνειας προς τον Άγιο Ιλαρίωνα, έχοντας ως αντικειμενικό στόχο τη σύνδεσή του με τον τουρκοκυπριακό θύλακο της Λευκωσίας.
Ηρωική αντίσταση από τους Έλληνες στρατιώτες
Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ είχε πει κάποτε: “Οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες”. Και αυτό απέδειξαν για άλλη μια φορά στην Κύπρο, αφού πολέμησαν με ηρωική αυτοθυσία με 12.000 άνδρες έναντι 40.000 Τούρκων. Υπό τις εντολές του ταξιάρχου Μιχαήλ Γεωργίτση πολέμησαν ηρωικά στρατιώτες αλλά και Ελληνοκύπριοι κάτοικοι, πυροβολώντας ακόμη και από τις στέγες των σπιτιών του κατά των εισβολέων αλεξιπτωτιστών.
Το φιάσκο της επιστράτευσης και η εξαφάνιση του Ιωαννίδη
Στην Αθήνα, η Χούντα, αιφνιδιασμένη κηρύσσει γενική επιστράτευση, η οποία εξελίσσεται σε φιάσκο, δείχνοντας την τραγική κατάσταση που βρισκόταν ο Ελληνικός Στρατός.
Ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών Τζόζεφ Σίσκο, που βρίσκεται και πάλι στην Αθήνα ως εντολοδόχος του Κίσινγκερ, συναντάται στο Πεντάγωνο με το αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγό Μπονάνο. Ο παριστάμενος Δημήτριος Ιωαννίδης σε οργίλος ύφος απευθύνεται προς τον Σίσκο “Μας εξαπατήσατε… Ημείς θα κηρύξωμεν πόλεμον!” και αποχωρεί από τη σύσκεψη.
Οι Τούρκοι αγνόησαν επιδεικτικά την εντολή του ΟΗΕ
Αργά το ίδιο βράδυ, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ εκδίδει το υπ’ αριθμόν 353 ψήφισμα, με το οποίο καλεί σε κατάπαυση του πυρός και σε αποχώρηση από την Κύπρο του “ξένου στρατιωτικού δυναμικο”. Παρά την ομόφωνη έγκρισή του, αγνοείται από την Τουρκία, η οποία έχοντας την πρωτοβουλία των κινήσεων επείγεται να εφαρμόσει πλήρως τα σχέδια της.
Την επομένη, 21 Ιουλίου, οι μάχες στην Κύπρο συνεχίζονται με ιδιαίτερη σφοδρότητα. Οι Έλληνες στρατηγοί απορρίπτουν εισήγηση για επέμβαση στην Κύπρο, προβλέποντας αποτυχία του σχετικού εγχειρήματος. Δύο ελληνικά υποβρύχια που πλέουν προς την Κερύνεια διατάσσονται να επιστρέψουν στην Ελλάδα.
Η επέμβαση του Αραπάκη για την κατάπαυση του πυρός
Ο Σίσκο, που πηγαινοέρχεται μεταξύ Αθηνών και Άγκυρας, δεν βρίσκει κάποιον αρμόδιο στην Αθήνα να διαπραγματευτεί, καθώς όλοι οι αρμόδιοι έχουν εξαφανιστεί. Την ευθύνη αναλαμβάνει τελικά ο αρχηγός του Ναυτικού, ναύαρχος Πέτρος Αραπάκης, ο οποίος σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Κίσινγκερ συμφωνεί η ανακωχή να ισχύσει από τις 4 το απόγευμα της 22ης Ιουλίου.
Στις 2 το πρωί της 22ας Ιουλίου, 12 ελληνικά μεταγωγικά τύπου Νοράτλας, που μετέφεραν καταδρομείς στο νησί, βάλλονται, κατά λάθος, από φίλια πυρά πλησίον του αεροδρομίου της Λευκωσίας, με αποτέλεσμα το ένα από αυτά να καταρριφθεί (4 μέλη του πληρώματος και 27 καταδρομείς έχασαν τη ζωή τους), ενώ άλλα δύο να πάθουν σοβαρές ζημιές. Την ίδια ημέρα, οι Τούρκοι εισβολείς αποβιβάζουν άρματα μάχης και το μεσημέρι καταλαμβάνουν την πόλη της Κερύνειας.
Στις 4 το απόγευμα αρχίζει να τηρείται επιτέλους η ανακωχή, η οποία όμως θα παραβιασθεί αρκετές φορές από τους εισβολείς. Σ’ αυτό το χρονικό σημείο, οι Τούρκοι ελέγχουν πλέον το 3% του Κυπριακού εδάφους.
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ"