Κοινή ανακοίνωση ΗΠΑ – Ουκρανίας: “Η όποια συμφωνία με τη Ρωσία πρέπει να σέβεται απόλυτα την κυριαρχία του Κιέβου”

Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Ουκρανίας ανέφεραν χθες Κυριακή το βράδυ σε κοινή ανακοίνωσή τους που δημοσιοποιήθηκε από τον Λευκό Οίκο ότι ενδεχόμενη συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία «πρέπει να σέβεται απόλυτα την εθνική κυριαρχία» του Κιέβου, μετά τις συνομιλίες που διεξήγαγαν κατά τη διάρκεια της ημέρας αμερικανοί, ουκρανοί και ευρωπαίοι αξιωματούχοι στη Γενεύη.

Η αμερικανική προεδρία εξήρε τις συνομιλίες στην Ελβετία, παρόντος του επικεφαλής της διπλωματίας των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο, κάνοντας λόγο για «σημαντικό βήμα μπροστά» προς την επίλυση της σύγκρουσης η οποία μαίνεται από τον Φεβρουάριο του 2022.

Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Ρούμπιο διαβεβαίωσε μετά τις συνομιλίες ότι αισθάνεται «πολύ αισιόδοξος» για την πιθανότητα σύναψης συμφωνίας «πολύ γρήγορα».

Οι συνομιλίες στη Γενεύη, που επισήμως ολοκληρώθηκαν χθες βράδυ, διεξήχθησαν με βάση σχέδιο 28 σημείων του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για να λάβει τέλος η ένοπλη σύρραξη των τελευταίων σχεδόν τεσσάρων χρόνων, με έναυσμα τη ρωσική στρατιωτική εισβολή στην ουκρανική επικράτεια την 24η Φεβρουαρίου 2022.

«Οι συνομιλίες ήταν πολύ παραγωγικές, επικεντρωμένες και με σεβασμό, υπογραμμίζοντας την κοινή δέσμευση για την επίτευξη δίκαιης και διαρκούς ειρήνης», αναφέρει το κείμενο που δημοσιοποιήθηκε από την αμερικανική προεδρία και χαρακτηρίζεται «κοινή» δήλωση με την ουκρανική αντιπροσωπεία στη Γενεύη.

Τα μέρη «επαναβεβαιώνουν ότι οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία θα πρέπει να σέβεται πλήρως την εθνική κυριαρχία της Ουκρανίας», συνεχίζει το κείμενο, διευκρινίζοντας ότι η Ουάσιγκτον και το Κίεβο «συνέταξαν νέα εκδοχή» του «πλαισίου (συμφωνίας) ειρήνης», «επικαιροποιημένη» και «επεξεργασμένη».

Ο ουκρανός διαπραγματευτής Αντρίι Γέρμακ, δεξί χέρι του ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έκανε επίσης λόγο στη Γενεύη για «πολύ καλή πρόοδο» στις συνομιλίες, ενώ ο ίδιος ο ουκρανός πρόεδρος είπε πως η νέα εκδοχή πλέον αντανακλά «την πλειονότητα των προτεραιοτήτων-κλειδιών» του Κιέβου.

Ο κ. Τραμπ είχε δώσει προθεσμία ως την 27η Νοεμβρίου στον κ. Ζελένσκι για να απαντήσει, προτού πει προχθές Σάββατο ότι το σχέδιο δεν ήταν η «τελευταία προσφορά» του.

Η αρχική εκδοχή του εγγράφου συνάντησε αντίσταση στο Κίεβο και από πλευράς ευρωπαίων συμμάχων του, που πήγαν χθες στη Γενεύη για να αποτρέψουν εξαναγκασμό της Ουκρανίας να συνθηκολογήσει, σημειώνει το Γαλλικό Πρακτορείο.

Η αντιπρόταση της ΕΕ στο σχέδιο Τραμπ

Η αντιπρόταση που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Ένωση στο σχέδιο των 28 σημείων του Αμερικανού προέδρου για την Ουκρανία που είδε το φως της δημοσιότητας περιλαμβάνει διορθώσεις και αλλαγές στις παραχωρήσεις εδαφών, στον στρατό στην Ουκρανία και στις εκλογές στη χώρα.

Παράλληλα, όμως, δίνει την δυνατότητα στη Ρωσία να επιστρέψει στην διεθνή κοινότητα καθώς στην 13η πρόταση αναφέρει πως η Μόσχα θα γυρίσει στην παγκόσμια οικονομία και πως θα προσκληθεί να επανενταχθεί στην G8.

Τα βασικά στοιχεία της ευρωπαϊκής αντιπρότασης είναι τα ακόλουθα:

1. Απόλυτη επαναβεβαίωση της κυριαρχίας και της ανεξαρτησίας της Ουκρανίας.
2. Σύνταξη ολοκληρωμένου συμφώνου μη-επίθεσης μεταξύ Ρωσίας, Ουκρανίας και ΝΑΤΟ.
3. Διαγραφή του αντίστοιχου τρίτου σημείου από το αμερικανικό σχέδιο.
4. Έναρξη διαλόγου Ρωσίας-ΝΑΤΟ μετά την υπογραφή συμφωνίας ειρήνης.
5. Ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία.
6. Ανώτατο όριο 800.000 στρατιωτών για τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις.
7. Η ένταξη στο ΝΑΤΟ εξαρτάται από μελλοντική ομόφωνη συναίνεση· δεν αποκλείεται.
8. Το ΝΑΤΟ δεν θα αναπτύξει μόνιμες δυνάμεις στην Ουκρανία σε καιρό ειρήνης.
9. Σταθμεύσεις μαχητικών του ΝΑΤΟ στην Πολωνία.
10. Αμερικανική εγγύηση ασφαλείας με συγκεκριμένες προϋποθέσεις και αντίμετρα σε περίπτωση παραβίασης.
11. Προτιμησιακή πρόσβαση της Ουκρανίας στην ευρωπαϊκή αγορά και δυνητική ένταξη στην ΕΕ.
12. Εκτεταμένο πακέτο ανοικοδόμησης, με ίδρυση ταμείου Ukraine Development Fund, επενδύσεις και υποδομές.
13. Σταδιακή επανένταξη της Ρωσίας στην παγκόσμια οικονομία, υπό όρους.
14. Χρήση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για αποζημίωση της Ουκρανίας.
15. Σύσταση κοινής επιτροπής ασφάλειας με συμμετοχή ΗΠΑ, ΕΕ, Ουκρανίας και Ρωσίας.
16. Θεσμοθέτηση ρωσικής πολιτικής μη-επίθεσης.
17. Η Ρωσία και η Ουκρανία θα συνεχίσουν τις δεσμεύσεις τους σε ό,τι αφορά τη μη διάδοση πυρηνικών όπλων και τον έλεγχο των πυρηνικών υλικών, στο πλαίσιο της ισχύουσας διεθνούς νομοθεσίας.
18. Η Ουκρανία επιβεβαιώνει ότι θα παραμείνει κράτος χωρίς πυρηνικά όπλα, σύμφωνα με τη Συνθήκη Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων (NPT).
19. Το πυρηνικό εργοστάσιο της Ζαπορίζια θα τεθεί ξανά σε λειτουργία υπό τη συνεχή εποπτεία της IAEA. Η ηλεκτρική ενέργεια που θα παράγεται θα μοιράζεται ισότιμα μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας (50%–50%).
20. Η Ουκρανία θα εφαρμόσει πλήρως τους κανονισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προστασία θρησκευτικών ελευθεριών και την ασφάλεια γλωσσικών και πολιτισμικών μειονοτήτων εντός της επικράτειάς της.
21. Διαπραγμάτευση εδαφικών θεμάτων ξεκινώντας από τη γραμμή του μετώπου.
22. Ρητή απαγόρευση μονομερούς αλλαγής συνόρων μετά τη συμφωνία.
23. Διασφάλιση εμπορικής ναυσιπλοΐας και συμφωνίες για τη Μαύρη Θάλασσα.
24. Ανθρωπιστικό πακέτο με ανταλλαγές κρατουμένων και επιστροφή ομήρων.
25. Διενέργεια εκλογών στην Ουκρανία μετά την υπογραφή της συμφωνίας.
26. Μέτρα ανακούφισης θυμάτων χωρίς αυτόματη αμνηστία.
27. Νομικά δεσμευτικός χαρακτήρας της συμφωνίας και εποπτεία από διεθνές όργανο.
28. Άμεση κατάπαυση πυρός με την αποχώρηση των δυνάμεων στις συμφωνημένες θέσεις.