Βασκανία: Πιστεύετε στο “κακό μάτι” ή στο μάτιασμα; Η βασκανία όπως λέγονται αλλιώς τα παραπάνω είναι η πεποίθηση κατά την οποία ένας άνθρωπος μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά από την ζήλεια και το βλέμμα ενός άλλου ανθρώπου το οποίο κρύβει κακία και άσχημες προθέσεις και μπορεί να γίνει ακούσια ή εκούσια.
Ήδη από την αρχαιότητα οι άνθρωποi αναζητούσαν τρόπους για να φυλαχτούν από την ενέργεια της βασκανίας. Μέσα στους τρόπους αντιμετώπισης ήταν διάφορες χειρονομίες, σύμβολα, χρήση λίθων, μετάλλων, φυτών και ζώων.
Από τις χειρονομίες η πιο γνωστή που έχει μείνει μέχρι και σήμερα είναι το φτύσιμο γι’αυτό και λέμε “φτου να μην σε ματιάσω” ή “ Ως μη βασκανθώ τρις εις εμόν έπτυσα κόλπον” ή “Φτύσε τον κόρφο σου”. ». Μία ακόμα χειρονομία που δήλωνε φύλαξη από το “κακό μάτι” ήταν και η μούντζα ή το φασκέλωμα, η έκταση δηλαδή του δείκτη και του μικρού δακτύλου. Οι χειρονομίες αυτές συνοδευόταν κάποτε και με φράσεις όπως: «Εις την κεφαλήν σοι» «Και συ», «Έρρε», «Προσκυνώ Αδράστειαν».
Στην αρχαία Ρώμη ακόμα συνήθιζαν να κρεμάνε ένα φυλαχτό φαλλικού σχήματος, το “fascinum”, στο λαιμό κυρίως των παιδιών για προστασία από το κακό μάτι, αλλά και για να τους φέρει γονιμότητα.
Η χρήση διαφόρων φυλαχτών ήταν και είναι ευρύτατα διαδεδομένη σε όλους τους λαούς και όλα τα κοινωνικά στρώματα και καλλιεργήθηκαν κυρίως από τις θρησκείες της Άπω Ανατολής – Βουδισμός, Βραχμανισμός, Χαμανισμός και Ταοϊσμός.
Οι πατέρες της Ορθόδοξης Εκκλησίας δεν αρνούνται τη βασκανία την θεωρούν ωστόσο έργο του διαβόλου. Εκκλησιαστικοί συγγραφείς ταυτίζουν τη βασκανία με το φθόνο και την θεωρούν κακή τόσο για τους άλλους όσο και για αυτόν που την προκαλεί. Η Εκκλησία δεν αποδέχτηκε ποτέ τα φυλαχτά όμως δεν κατόρθωσε να τα καταργήσει. Η ΣΤ’ Οικουμενική Σύνοδος με τον κανόνα 61 είχε ορίσει καθαίρεση για τους κληρικούς και εξαετή αφορισμό για τους λαϊκούς οι οποίοι έδιναν στις γυναίκες δεμάτια από μεταξένια νήματα, υφασμένα με τρίχες αρκούδας ή και πουγγιά ως εγκόλπια κατά της βασκανίας.
Τελικά η Εκκλησία αναγκάστηκε να τα παραδεχτεί και να τα καθιερώσει, καταδικάζοντας μόνο τα φυλαχτά που είχαν σχέση με ασεβείς ή αιρετικές παραδόσεις, όπως τα Αβραξάς των Γνωστικών ή και εκείνα στα οποία συγχέονταν χριστιανικές και ιουδαϊκές ιδέες ως σύμβολα ασαφή και μυστηριώδη. Η Εκκλησία παραδέχτηκε έτσι σιωπηλά την ύπαρξη της βασκανίας με τη σύνθεση ευχών για να την “πολεμήσει”.
Στην σημερινή εποχή τα φυλαχτά που είναι πιο διαδεδομένα για την προφύλαξη μας από το “μάτι” είναι το ματόχαντρο (μια μπλε χάντρα που μοιάζει με μάτι), και διάφορα αντικείμενα από ιερά προσκυνήματα. Ακόμη, πολλοί συνηθίζουν να κάνουν και αγιασμό για τον ίδιο λόγο.
Τέλος, το ξεμάτιασμα είναι σήμερα ο πιο δημοφιλής τρόπος για να αντιμετωπίσουμε τη βασκανία και τις αρνητικές της επιπτώσεις. Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση το ξεμάτιασμα, το κάνει ένας ιερέας ο οποίος “διαβάζει” το ματιασμένο άτομο με τις κατάλληλες προσευχές. Η λαϊκή σοφία συνιστά κυρίως τη χρήση μιας κούπας με νερό και σταγόνες λάδι – είναι το λεγόμενο ξεμάτιασμα με λάδι. Υπάρχουν και αρκετές εκκλησιαστικές προσευχές οι οποίες μεταφέρονται από γενιά σε γενιά και από άντρα σε γυναίκα ή το αντίθετο αλλά ποτέ στο ίδιο φύλο με συγκεκριμένο τρόπο και χρησιμοποιούνται επίσης για να ξεματιάσουμε κάποιον.
Η Finos Film γιορτάζει την Παγκόσμια Ημέρα Οδηγών Ταξί με ένα απολαυστικό βίντεο από το “Σωφεράκι”
Στο… κυνήγι των προσφορών στα σούπερ μάρκετ – Πόσα εξοικονόμησαν τα ελληνικά νοικοκυριά το 2021
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ"