Οι όροι δόμησης στους μικρούς οικισμούς – Ποιοι και πώς θα χτίζουν

Κατατέθηκε την Τρίτη 1/7 στη Βουλή η νέα νομοθετική ρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τους οικισμούς με λιγότερους από 2.000 κατοίκους.

Όπως αναφέρει η εφημερίδα “Καθημερινή”, αν και το προεδρικό διάταγμα που εκδόθηκε πρόσφατα προσαρμόζεται στη νομολογία του ΣτΕ απαγορεύοντας τη νομιμοποίηση της μεγάλης επέκτασης των οικισμών, με τη νέα ρύθμιση το υπουργείο εμμέσως ακυρώνει το διάταγμα, ορίζοντας πως όσα οικόπεδα θεωρούνταν οικοδομήσιμα με το παλαιό καθεστώς, παραμένουν οικοδομήσιμα.

Για τα νέα οικόπεδα το υπουργείο θεσμοθετεί δύο ζώνες:

Στους μεν οικισμούς έως 700 κατοίκους εντάσσει απευθείας τις επίμαχες περιοχές με πρόσχημα την πληθυσμιακή ενίσχυσή τους.
Στους δε οικισμούς άνω των 700 κατοίκων επαναφέρει τις παρεκκλίσεις στην εκτός σχεδίου δόμηση.

Η ρύθμιση παρουσιάστηκε από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος είχε παρέμβει προσωπικά ζητώντας από το υπουργείο να συνδέσει τη δυνατότητα επέκτασης των οικισμών με πληθυσμιακά κριτήρια.

«Για να το πούμε με απλά λόγια, για όλους τους οικισμούς κάτω των 700 κατοίκων, πρακτικά τη συντριπτική πλειοψηφία των οικισμών της χώρας, ουσιαστικά θα διατηρηθούν τα υφιστάμενα όρια, όπως αυτά χαράχθηκαν πριν από κάποιες δεκαετίες. Αρα δεν αλλάζει απολύτως τίποτα», τόνισε ο πρωθυπουργός.

Και για εκείνους τους οικισμούς μεταξύ 700 και 2.000 κατοίκων θα δημιουργηθεί ένα ευέλικτο εργαλείο, το οποίο θα επιτρέπει τη δόμηση και στα τμήματα που καταλαμβάνουν την υφιστάμενη ζώνη Γ, με μεγαλύτερη ευελιξία από αυτήν που προβλέπεται σήμερα στην εκτός σχεδίου δόμηση. Οπότε για ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού της υπαίθρου λύνεται μια σημαντική αβεβαιότητα», κατέληξε.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας, το υπουργείο εκτιμά πως οι οικισμοί κάτω των 700 κατοίκων είναι περισσότερο από το 90% των οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων, την κατηγορία δηλαδή που η ρύθμιση αφορά.

Σύμφωνα με τη ρύθμιση, για τους μεν οικισμούς έως 700 κατοίκους η ζώνη που καλυπτόταν κάποτε από τα όρια των νομαρχών (που κρίθηκαν αντισυνταγματικά) μετονομάζεται «κατά παρέκκλιση» σε «ζώνη ανάπτυξης οικισμών».

Σε αυτή τη ζώνη, «άρτια θεωρούνται τα οικόπεδα με ελάχιστο εμβαδόν αρτιότητας από 500 τ.μ. έως 2.000 τ.μ. και πρόσωπο ελάχιστου μήκους 10 μέτρων σε κοινόχρηστη οδό.

Όσα οικόπεδα θεωρούνταν οικοδομήσιμα με το παλαιό καθεστώς, παραμένουν οικοδομήσιμα – Για τα νέα οικόπεδα, το υπουργείο θεσμοθετεί δύο ζώνες.

Η ζώνη δημιουργείται «για την υποστήριξη και ενίσχυση του περιφερειακού δικτύου οικισμών, προσαρμοσμένου στα σύγχρονα πρότυπα βιώσιμης ανάπτυξης»: Είναι προφανές ότι το πληθυσμιακό όριο των 700 κατοίκων τίθεται προσχηματικά, καθώς δεν αφορά συγκεκριμένες περιοχές της Ελλάδας με σημαντική εγκατάλειψη της υπαίθρου (λ.χ. Δυτική Μακεδονία), ούτε η επέκταση των οικισμών χωρίς πολεοδόμηση έχει κάποια σχέση με τη βιώσιμη ανάπτυξη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ελάχιστοι οικισμοί στις τουριστικές περιοχές έχουν σημαντικό μόνιμο πληθυσμό – και οι πιέσεις για την οικοδόμησή τους αφορούν κατά βάσιν την ανέγερση δεύτερης κατοικίας.

Για τους δε μεγαλύτερους οικισμούς (701-2.000 κάτοικοι), η παλαιά ζώνη μετονομάζεται σε «περιοχή ειδικών χρήσεων». Πρόκειται για ένα «κέλυφος» για την επαναφορά των παρεκκλίσεων στην εκτός σχεδίου δόμηση, καθώς θα επιτρέπεται η οικοδόμηση σε οικόπεδα 2-4 στρεμμάτων, με πρόσωπο 15 μέτρων σε κοινόχρηστη οδό. Οι όροι δόμησης και σε αυτή τη ζώνη θα εξειδικεύονται μέσω του πολεοδομικού σχεδίου.

Όπως αναφέρει η ρύθμιση, τα οικόπεδα «που είχαν δημιουργηθεί νομίμως με βάση προϊσχύουσες διατάξεις ή με βάση τα ορισθέντα μεγέθη σε προγενέστερη πράξη οριοθέτησης του οικισμού, θεωρούνται άρτια και οικοδομήσιμα εφόσον έχουν το ελάχιστο πρόσωπο σε κοινόχρηστη οδό».