Shutdown στις ΗΠΑ: Ποιες είναι οι επιπτώσεις της δημοσιονομικής παράλυσης – 750.000 δημόσιοι υπάλληλοι χωρίς μισθό

Το ρολόι έδειξε… μεσάνυχτα στις ΗΠΑ, καθώς η χώρα εισήλθε σε περίοδο δημοσιονομικής παράλυσης (shutdown), δηλαδή διακοπής χρηματοδότησης των ομοσπονδιακών υπηρεσιών, ύστερα από σχεδόν 7 χρόνια.

Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έκλεισε κι επίσημα, αφού «ναυάγησαν» οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρεπουμπλικάνων και Δημοκρατικών για τη συμφωνία πάνω σε ένα βραχυπρόθεσμο σχέδιο δαπανών.

H αναστολή λειτουργίας της κυβέρνησης των ΗΠΑ σημαίνει ότι εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι θα βγουν σε άδεια άνευ αποδοχών, ενώ θα διακοπούν πολλά κυβερνητικά προγράμματα και υπηρεσίες.

Η Γερουσία θα συνεδριάσει εκ νέου στις 10 το πρωί (ώρα Ουάσινγκτον) σήμερα, Τετάρτη (01.10.25), η ψηφοφορία θα διεξαχθεί μία ώρα μετά, στις 11, και θα επαναληφθεί το απόγευμα.

«Δυστυχώς, οι Δημοκρατικοί γερουσιαστές εμποδίζουν την ψήφιση του HR 5371 στη Γερουσία λόγω των παράλογων πολιτικών απαιτήσεων των Δημοκρατικών, οι οποίες περιλαμβάνουν 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε νέες δαπάνες», αναφέρει υπόμνημα που δόθηκε στη δημοσιότητα από το Γραφείο Διαχείρισης και Προϋπολογισμού του Λευκού Οίκου.

Το υπόμνημα συνεχίζει λέγοντας ότι ο Ντόναλντ Τραμπ υποστηρίζει το νομοσχέδιο χρηματοδότησης που υποβλήθηκε από το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, το οποίο αποτελεί μια βραχυπρόθεσμη παράταση των τρεχόντων επιπέδων ομοσπονδιακών δαπανών και στοχεύει στη διατήρηση της χρηματοδότησης της κυβέρνησης για επτά εβδομάδες, ενώ οι νομοθέτες εργάζονται πάνω σε μια συμφωνία για τις προτεραιότητες του οικονομικού έτους (FY) 2026.

Μάλιστα, το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου των ΗΠΑ εκτιμά ότι περίπου 750.000 δημόσιοι υπάλληλοι θα τεθούν σε υποχρεωτική άδεια άνευ αποδοχών.

Είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση των ΗΠΑ βάζει λουκέτο μετά το 35ήμερο κλείσιμο που διήρκεσε από το τέλος του 2018 έως τις αρχές του 2019 κατά τη διάρκεια της πρώτης προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ.

Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι από το 1980 έχουν καταγραφεί 14 διακοπές λειτουργίας, οι περισσότερες από τις οποίες διήρκεσαν μόλις λίγες ημέρες.

Αλληλοκατηγορούνται Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι

Ήδη Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι έχουν αρχίσει να αλληλοκατηγορούνται: οι Δημοκρατικοί “θέλουν να κλείσουν τα πάντα, εμείς δεν το θέλουμε”, διαβεβαίωσε ο Αμερικανός πρόεδρος χθες, Τρίτη, το βράδυ, προτού υιοθετήσει έναν πιο απειλητικό τόνο.

“Πολλά καλά πράγματα μπορεί να προκύψουν από το ‘shutdown’, μπορούμε να ξεφορτωθούμε πολλά πράγματα που δεν θέλουμε και θα ήταν πράγματα των Δημοκρατικών”, τόνισε ο Τραμπ.

Πρόκειται για μια έμμεση αναφορά στην πρόθεση του Ρεπουμπλικάνου να εκμεταλλευθεί την αναστολή της λειτουργίας κάποιων ομοσπονδιακών υπηρεσιών για να προχωρήσει σε απολύσεις χιλιάδων υπαλλήλων, καθώς επιδιώκει να αναδιαμορφώσει ριζικά την ομοσπονδιακή κυβέρνηση με την αποχώρηση περίπου 300.000 εργαζομένων ως τον Δεκέμβριο.

Από την πλευρά τους οι Δημοκρατικοί καταγγέλλουν την έλλειψη διάθεσης διαπραγμάτευσης των Ρεπουμπλικάνων.

“Δεν είναι θέμα εγωισμού”, δήλωσε ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, σε συνέντευξη Τύπου. “Γίνεται επειδή οι Αμερικανοί υποφέρουν από αυξημένα κόστη παντού – είτε πρόκειται για δασμούς, για την ενέργεια είτε για τα τρόφιμα”, πρόσθεσε, καταγγέλλοντας και την “κατακόρυφη άνοδο” του κόστους των υγειονομικών υπηρεσιών και φαρμάκων.

Ανεξάρτητοι αναλυτές προειδοποιούν ότι αυτό το shutdown μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από προηγούμενα, καθώς ο Τραμπ απειλεί να τιμωρήσει τους Δημοκρατικούς με περικοπές σε κυβερνητικά προγράμματα και με απολύσεις ομοσπονδιακών υπαλλήλων.

Από την πλευρά τους οι Δημοκρατικοί δέχονται πιέσεις από τους αγανακτισμένους ψηφοφόρους τους να πετύχουν μια νίκη ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του 2026, οι οποίες θα καθορίσουν ποιο κόμμα θα ελέγχει το Κογκρέσο τα δύο τελευταία χρόνια της θητείας Τραμπ.

Ο καθηγητής του πανεπιστημίου του Σικάγο Ρόμπερτ Πέιπ εκτίμησε ότι το ασυνήθιστα πολωμένο πολιτικό κλίμα στις ΗΠΑ, κυρίως μετά τη δολοφονία του Τσάλι Κερκ, και η αυξανόμενη επιρροή των πιο ακραίων φωνών στο εσωτερικό των δύο κομμάτων είναι πιθανό να καταστήσουν πιο δύσκολη την εξεύρεση συμβιβαστικής λύσης.

“Οι κανόνες της πολιτικής αλλάζουν ριζικά και δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με βεβαιότητα πού θα τελειώσουν όλα αυτά”, σημείωσε. “Κάθε πλευρά θα πρέπει να υποχωρήσει ενάντια στη θέληση δεκάδων εκατομμυρίων πραγματικά επιθετικών υποστηρικτών, κάτι που θα είναι πολύ δύσκολο να κάνει”, πρόσθεσε.

Shutdown στις ΗΠΑ: Οι επιπτώσεις και οι τομείς που επηρεάζονται

Το “λουκέτο” στο αμερικανικό κράτος σημαίνει «πάγωμα» αδειοδοτήσεων, εγκρίσεων και κρατικών δανείων, ενώ τα shutdowns επιφέρουν σημαντικό πλήγμα -αν και προσωρινά- την ανάπτυξη.

Ο κίνδυνος είναι πολύ μεγάλος για την αμυντική βιομηχανία, τις ενεργειακές άδειες εξόρυξης και τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών, που χρειάζονται πιστοποιήσεις για εξαγωγές.

Σε γενικές γραμμές, σε μια περίοδο shutdown, οι εργαζόμενοι σε βασικές θέσεις συνεχίζουν να εργάζονται κανονικά –ορισμένοι χωρίς αμοιβή–, ωστόσο οι κυβερνητικοί υπάλληλοι που θεωρούνται μη απαραίτητοι τίθενται προσωρινά σε άδεια άνευ αποδοχών.

Οι λειτουργίες που θεωρούνται απαραίτητες – όπως η κοινωνική ασφάλιση, το Medicare, οι στρατιωτικές υποχρεώσεις, η επιβολή της μετανάστευσης και ο έλεγχος εναέριας κυκλοφορίας θα συνεχιστούν, όπως και η διανομή αλληλογραφίας και οι λειτουργίες των ταχυδρομείων θα συνεχιστούν χωρίς διακοπή.

Από την άλλη, υπηρεσίες, όπως το πρόγραμμα επισιτιστικής βοήθειας, το ομοσπονδιακά χρηματοδοτούμενο νηπιαγωγείο, η έκδοση φοιτητικών δανείων, οι επιθεωρήσεις τροφίμων και οι λειτουργίες σε εθνικά πάρκα αναμένεται να περιοριστούν ή να κλείσουν.

Το Υπουργείο Παιδείας δήλωσε ότι σχεδόν όλοι οι ομοσπονδιακοί υπάλληλοί του θα τεθούν σε προσωρινή άδεια, ενώ το μεγαλύτερο μέρος του εργατικού δυναμικού του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας θα παραμείνει στις επάλξεις.

Σύμφωνα με σχέδιο έκτακτης ανάγκης του υπουργείου Εσωτερικών που δημοσιεύτηκε αργά το βράδυ της Τρίτης, τα εθνικά πάρκα θα παραμείνουν μερικώς ανοιχτά.

Επίσης, θα μπορούσαν επίσης να υπάρξουν καθυστερήσεις στα ταξίδια εάν η αντιπαράθεση συνεχισθεί και οι απλήρωτοι εργαζόμενοι σταματήσουν να εμφανίζονται.

Φυσικά, ένα παρατεταμένο shutdown θα μπορούσε επίσης να έχει δευτερεύουσες επιπτώσεις στην οικονομία των ΗΠΑ.