Τον τελευταίο καιρό έχει ανοίξει μία μεγάλη συζήτηση με φόντο τις εκλογές, σχετικά με την άμεση και έμμεση φορολογία και την συμβολή τους στον προϋπολογισμό.
Οι φόροι διακρίνονται σε:
Έμμεσους: θεωρούνται αυτοί που επιβάλλονται στην εγχώρια κατανάλωση Αγαθών/Υπηρεσιών και στις εισαγωγές.
Άμεσους: θεωρούνται αυτοί που επιβάλλονται στο εισόδημα των φυσικών και νομικών προσώπων και στην περιουσία(Ακίνητη, δωρεών, κληρονομιών).
Η διάκριση αυτή έγινε με κριτήριο ότι οι άμεσοι φόροι δεν μετακυλίονται, σε αντίθεση με τους έμμεσους φόρους που μετακυλίονται. Σήμερα όμως όλοι οι φόροι μετακυλίονται και αυτό πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στην εκτίμηση των επιπτώσεων των φόρων.
Ποιοι φόροι είναι πιο δίκαιοι; Οι άμεσοι ή οι έμμεσοι;
Σαφώς και είναι οι άμεσοι, αφού ο καθένας μας φορολογείται ανάλογα με τα εισοδήματα του. Το μισό του συνολικού ποσού που εισπράττει το κράτος από φόρους εισοδήματος πληρώνεται από το 5 % μόνο των φορολογουμένων και το άλλο μισό από το 95%. Αντίθετα όταν αγοράζουμε μια φραντζόλα ψωμί ή ένα πακέτο τσιγάρα, είτε έχεις μεγάλο εισόδημα είτε έχεις μικρό εισόδημα θα πληρώσεις ακριβώς τον ίδιο έμμεσο φόρο (Φ.Π.Α.)
Η σχέση μεταξύ των άμεσων και των έμμεσων φόρων είναι ετεροβαρής. Οι έμμεσοι φόροι είναι περισσότεροι (57% των συνολικών) και οι άμεσοι λιγότεροι (43%). Στην Ευρωπαϊκή ένωση, η Ελλάδα έχει τους υψηλότερους έμμεσους φόρους που φτάνουν το 17,3 % του Α.Ε.Π.
Ανά κατηγορία φορολογικών εσόδων η αποτύπωση είναι η παρακάτω:
Στην φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων η Ελλάδα έχει μερίδιο 15% έναντι 23% που είναι ο μέσος όρος του Ο.Ο.Σ.Α. Αιτία η συρρίκνωση των εισοδημάτων λόγω των συνεχών κρίσεων (οικονομική, υγειονομική, πόλεμος) αλλά και η εκτεταμένη φοροδιαφυγή.
Στην φορολογία νομικών προσώπων η Ελλάδα βρίσκεται στο 6% έναντι 10% που είναι ο μ.ο. του Ο.Ο.Σ.Α. Η μείωση του φορολογικού συντελεστή στο 22% έχει δημιουργήσει κίνητρο για αύξηση της φορολογητέας ύλης.
Από τις ασφαλιστικές εισφορές, η χώρα αντλεί το 31% των συνολικών εσόδων έναντι 26% στις χώρες-μέλη του Ο.Ο.Σ.Α.
Φόρους ακινήτων είμαστε στο 8% έναντι 6%, αλλά με την μείωση του ΕΝΦΙΑ θα υπάρξει εξισορρόπηση.
Ο Φ.Π.Α. παρά τους υψηλούς συντελεστές αποδίδει φορολογικά κοντά στον μ.ο. (21% έναντι 20%).
Στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης παρατηρείται η μεγαλύτερη στρέβλωση με το 19% έναντι 13% στον Ο.Ο.Σ.Α.
Στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης διακρίνεται η μεγαλύτερη εξάρτηση της χώρας. Ο ειδικός φόρος στην αμόλυβδη είναι δυο φορές μεγαλύτερος από τον ελάχιστο φόρο που εφαρμόζεται στη Ε.Ε., στο πετρέλαιο θέρμανσης 14 φορές μεγαλύτερος, ενώ ο συντελεστής του Φ.Π.Α. (24%) συγκαταλέγεται στους 3-4 υψηλότερους στην Ευρώπη.
Ο λόγος της εξάρτησης της χώρας στην έμμεση φορολογία είναι πως το 70% των φορολογουμένων δηλώνει εισόδημα κάτω από το αφορολόγητο όριο και δυο στους τρεις επαγγελματίες εμφανίζουν ζημιές. Όπως σημειώσαμε πιο πάνω οι φόροι εισοδήματος φυσικών προσώπων αποδίδουν στην Ελλάδα 15% των συνολικών φορολογικών εσόδων, όταν ο μ.ο. για τις χώρες-μέλη του Ο.Ο.Σ.Α. βρίσκεται στο 23%. Το κενό αυτό καλύπτεται από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης. Όταν η μέση απόδοση των ειδικών φόρων στον Ο.Ο.Σ.Α. είναι στο 13% επί του συνόλου των φόρων, η Ελλάδα περιμένει από τα καύσιμα, τα καπνικά προϊόντα, ακόμα και από τον ειδικό φόρο στην κινητή τηλεφωνία να εισπράξει το 19% των φορολογικών εσόδων.
Ενδεικτικά για το 2022 οι έμμεσοι φόροι απέφεραν έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό 33,2 δις με αποτέλεσμα η αναλογία των έμμεσων φόρων ως προς τα συνολικά έσοδα να είναι στο 60%, κάτι το οποίο συμβαίνει για πρώτη φορά την τελευταία 20ετια.
Η πρόβλεψη για το 2023 είναι πως θα υπάρχει αύξηση του εσόδων από έμμεσους φόρους σε σχέση με το 2022 καθώς φαίνεται να υπάρχει αύξηση της κατανάλωσης, και με δεδομένο του ότι αυξάνονται οι ηλεκτρονικές συναλλαγές, συνδυαστικά με την διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με το pos, οι εισπράξεις από τον ΦΠΑ θα είναι ακόμα μεγαλύτερες.
Τελειώνοντας θα πρέπει να τονίσουμε πως στην ακραία πληθωριστική πίεση που βιώνουμε, η ιδιαιτερότητα της χώρας να εξαρτάται από την έμμεση φορολογία αποτελεί ένα μεγάλο εμπόδιο. Η άμεση μείωση των ΕΦΚ θα προκαλούσε ένα δημοσιονομικό κόστος το οποίο δεν θα μπορούσε να αναπληρωθεί εύκολα ούτε από την συγκράτηση της κατανάλωσης καυσίμων, ούτε από την αύξηση των φορολογικών εσόδων από άλλες πηγές, όπως ο φόρος εισοδήματος.
Εκλογές 2023 – ΝΙΚΗ: Αυτός είναι ο επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας
Μητσοτάκης στο TikTok: Απαντά σε νέο επιχειρηματία και υπόσχεται… «haul με ολόσωμη φόρμα» (vid)
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ"