Σε επιφυλακή για τον επερχόμενο καύσωνα: Μέτρα προστασίας, κλιματιζόμενοι χώροι και μέριμνα για τα αδέσποτα

Για τον μεγαλύτερο καύσωνα του φετινού καλοκαιριού ετοιμάζεται η χώρα, με το θερμόμετρο να αρχίζει να ανεβαίνει από αύριο, φτάνοντας πάνω από 40 βαθμούς Κελσίου.

Ζέστη αναμένεται να έχει και το βράδυ με τον υδράργυρο να μην πέφτει κάτω από τους 30 βαθμούς Κελσίου.

Σύμφωνα με το έκτακτο δελτίο της ΕΜΥ, ο καύσωνας αρχίζει από τη Δευτέρα και αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι το Σάββατο, 26 Ιουλίου.

Σύμφωνα με τη μετεωρολόγο του ΕΡΤΝews, Αναστασία Τυράσκη, ακόμη και οι ελάχιστες τιμές της θερμοκρασίας θα κινούνται όλο και υψηλότερα. Το μεσημέρι το θερμόμετρο θα φτάσει μέχρι τους 43 βαθμούς, ενώ το πρωί δε θα πέφτει κάτω από τους 30 βαθμούς.

Τη Δευτέρα, ωστόσο, θα επικρατήσει σημαντική αύξηση της θερμοκρασίας η οποία θα φτάσει τους 40 βαθμούς σε αρκετές περιοχές της χώρας, κυρίως σε Κεντρική Μακεδονία, Θεσσαλία, Ανατολική Στερεά, αλλά και στην Πελοπόννησο.

Από την Τρίτη μέχρι και την Παρασκευή θα σημειωθεί η κορύφωση του κύματος καύσωνα με θερμοκρασίες οι οποίες αγγίζουν τοπικά τους 42 και 43 βαθμούς.

Οι μεγαλύτερες τιμές θερμοκρασίες αναμένονται στη Θεσσαλία, τη Στερεά και την Πελοπόννησο, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και η υπόλοιπη χώρα δε θα επηρεαστεί.

Μάλιστα, από την Τρίτη και μετά, τα μεγάλα νησιά όπως η Κρήτη, τα νησιά του Ιονίου και νησιά στο ανατολικό Αιγαίο, όπως η Λέσβος και η Ρόδος, αναμένεται να δουν τη θερμοκρασία να φτάνει τους 40 βαθμούς.

Παράλληλα, η θερμοκρασία το βράδυ θα είναι αρκετά υψηλή όσο περνάνε οι μέρες.

Στις αστικές περιοχές η θερμοκρασία δεν θα πέφτει κάτω από 30 βαθμούς τη νύχτα.

Το εν λόγω κύμα καύσωνα φαίνεται ότι θα ολοκληρωθεί το επόμενο Σαββατοκύριακο.

Τι είναι η θερμική καταπόνηση

Οι ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες θέτουν σε κίνδυνο θερμικής καταπόνησης τον πληθυσμό.

Με νερά, ομπρέλες καπέλα και ανάλαφρα ρούχα οι Αθηναίοι και οι τουρίστες προσπαθούν να αντέξουν την αφόρητη ζέστη.

Σε συνθήκες ακραίας θερμικής επιβάρυνσης εισέρχεται από αύριο η χώρα κάτι το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας σε όλες τις ομάδες πληθυσμού και ειδικά στις ευπαθείς ομάδες.

Η χώρα θα βρίσκεται στο κόκκινο σύμφωνα με το βιομετεωρολογικό σύστημα προειδοποίησης HEAT ALARM του Αστεροσκοπείου Αθηνών.

Ο Χρήστος Γιαννάρος, βιομετεωρολόγος του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών ανέφερε στο ΕΡΤΝews:

«Αυτό συνεισφέρει στη θερμική επιβάρυνση του ανθρώπινου οργανισμού, δηλαδή ο ανθρώπινος οργανισμός δυσκολεύεται να αποβάλλει τη θερμότητα και αυτό οδηγεί σε καταπόνηση βασικών λειτουργιών από ήπια συμπτώματα έως ακραίες επιπτώσεις και σε θερμοπληξία».

Η θερμική καταπόνηση ή αλλιώς θερμικό στρες είναι η αντίδραση του ανθρώπινου οργανισμού στην εξωτερική θερμοκρασία. 

Τα πιο σημαντικά συμπτώματα είναι πονοκέφαλος, τάση για λιποθυμία, έντονη εφίδρωση, ναυτία, εμετοί, γρήγορος και αδύναμος σφυγμός.

Ιδιαίτερα προσεκτικοί πρέπει να είναι ηλικιωμένοι, μωρά και μικρά παιδιά, έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες άτομα που εργάζονται σε ζεστό περιβάλλον, καθώς και άτομα με χρόνιες παθήσεις.

Ο Παναγώτης Χαλβατσιώτης, αναπληρωτής καθηγητής παθολογίας του ΕΚΠΑ μίλησε στο ΕΡΤΝews, σημειώνοντας ότι «η ενυδάτωση είναι πολύ σημαντικό στοιχείο για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα, η τροφή μας θα είναι πλούσια σε λαχανικά και φρούτα γιατί αυτά έχουν πολύ νερό μέσα, όχι λιπαρά τρόφιμα, να αποφεύγουμε τον καφέ γιατί κάνει διούρηση και το αλκοόλ. 111232 Φοράμε καπέλα, αντηλιακά, να μην είμαστε εκτεθειμένοι στον ήλιο».

Σε επιφυλακή ο κρατικός μηχανισμός

Σε επιφυλακή βρίσκεται ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός. Σε ευρεία σύσκεψη για τον καύσωνα υπό τον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Γιάννη Κεφαλογιάννη αποφασίστηκε:

«Το Πυροσβεστικό Σώμα να είναι σε κατάσταση επιφυλακής, οι Ένοπλες Δυνάμεις θα πραγματοποιούν περιπολίες και θα έχουν σε ετοιμότητα τα μηχανήματα έργου, σε αυξημένη ετοιμότητα είναι ο μηχανισμός Πολιτικής Προστασίας των Περιφερειών και των Δήμων καθώς και η Δασική Υπηρεσία, η ΕΛΑΣ και το ΛΣ, ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ και το ΕΚΑΒ τα Υπουργεία Εσωτερικών, Υγείας, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Τουρισμού».

Έκτακτα μέτρα για τους εργαζομένους

Έκτακτα μέτρα ανακοίνωσε το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων κατά τη διάρκεια του κύματος καύσωνα τη Δευτέρα 21 Ιουλίου 2025.

Θα υπάρξει απαγόρευση εξωτερικών εργασιών, οτιδήποτε έχει να κάνει με χειρωνακτικές εργασίες, όπως τα οικοδομικά έργα, τα εργοτάξια, ακόμη και οι μεταφορές προϊόντων από τις 12:00 μέχρι τις 17:00.

Συγκεκριμένα, η εγκύκλιος του υπουργείου αναφέρει τα εξής:

Α. Μέτρα για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα

Για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, οι εργοδότες λαμβάνουν τεχνικά και οργανωτικά μέτρα προστασίας, σύμφωνα με τον ενδεικτικό και όχι περιοριστικό κατάλογο της υπ’ αριθμ. 34666/03.06.2024 εγκυκλίου με τίτλο «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων» (ΑΔΑ: ΡΓ1Ν46ΝΛΔΓ-ΩΟ6).

Β. Υποχρεωτική παύση εργασιών σε υπαίθριες δραστηριότητες

Για τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που βρίσκονται σε περιοχές, στις οποίες σύμφωνα με τα νεότερα προγνωστικά στοιχεία της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας (ΕΜΥ) αναμένεται να επικρατήσουν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και επίπεδα δυσφορίας (WBGT) και συγκεκριμένα στις πεδινές περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Έβρου (περιοχή Σουφλίου), Σερρών (περιοχή Σερρών), Λάρισας (περιοχή Λάρισας), Βοιωτίας (περιοχή Αλιάρτου), Χαλκιδικής (περιοχή Πολυγύρου), Ημαθίας (περιοχή Βέροιας), στις Περιφερειακές Ενότητες Τρικάλων, Φθιώτιδας, Αιτωλοακαρνανίας, καθώς και στα νησιά του Ιονίου, την ανατολική Ρόδο και τις παραθαλάσσιες περιοχές των Περιφεριακών Ενοτήτων Κορινθίας, Αργολίδας, Αρκαδίας, Λακωνίας και Μεσσηνίας, καθίσταται υποχρεωτική η παύση εργασιών τη Δευτέρα 21.07.2025, κατά το χρονικό διάστημα 12.00΄ 17.00΄, σε χειρωνακτικές εργασίες που εκτελούνται σε εξωτερικό χώρο, όπως εργασίες σε τεχνικά και οικοδομικά έργα, εργοτάξια, ναυπηγοεπισκευαστικές ζώνες, διανομή και μεταφορά προϊόντων και αντικειμένων με δίτροχο όχημα, πατίνι, τροχοπέδιλα (delivery), κ.λπ.

Σημειώνεται ότι στις ως άνω περιπτώσεις υποχρεωτικής παύσης εργασιών εντάσσονται όλοι οι εργαζόμενοι ανεξαρτήτως του είδους απασχόλησής τους, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών πλατφορμών του άρθρου 68 του ν. 4808/2021.

Στην περίπτωση που εφαρμοστεί το μέτρο της παύσης εργασιών διανομής για τις επιχειρήσεις delivery, τούτο αφορά όλες τις επιχειρήσεις που διενεργούν delivery, είτε διατηρούν φυσικό κατάστημα είτε ψηφιακή πλατφόρμα, δύναται ωστόσο να διατηρείται ενεργή η επιλογή της παραγγελιοληψίας με παραλαβή του χρήστη απευθείας από το κατάστημα/σημείο παραλαβής (takeaway) καθώς και η ενδεχόμενη δυνατότητα εκτέλεσης της παραγγελίας με οχήματα ιδιωτικής και δημόσιας χρήσης εκτός των κάθε μορφής δικύκλων και μοτοποδηλάτων, όπως ορίζονται στις διατάξεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, εφόσον αυτά διαθέτουν κλιματισμό.

Η παύση εργασιών δεν εφαρμόζεται σε οικονομικές δραστηριότητες που αφορούν σημαντικές και κοινωνικά κρίσιμες υποδομές στους τομείς της υγείας, των μεταφορών και της κοινής ωφέλειας (π.χ. υγειονομικές μονάδες, ύδρευση, ηλεκτρισμός, αεροπορικές μεταφορές, handling, θαλάσσιες, χερσαίες και σιδηροδρομικές μεταφορές), υπό την προϋπόθεση της λήψης των λοιπών τεχνικών και οργανωτικών μέτρων της υπ’ αριθμ. 34666/03.06.2024 εγκυκλίου «Πρόληψη της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων» (ΑΔΑ: ΡΓ1Ν46ΝΛΔΓ-ΩΟ6), συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.

Σε περίπτωση μη τήρησης των υποχρεώσεων της παρούσας επιβάλλεται από την Επιθεώρηση Εργασίας, σύμφωνα με τα άρθρα 23 και 24 του ν. 3996/2011 (Α’ 170), χρηματικό πρόστιμο δυο χιλιάδων (2.000) ευρώ ανά εργαζόμενο της επιχείρησης.

Γ. Παροχή εξ αποστάσεως εργασίας με το σύστημα της τηλεργασίας

Για εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας στον ιδιωτικό τομέα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου (πίνακας Παραρτήματος 2 της υπ’ αριθμ. 34666/03.06.2024 εγκυκλίου) και ειδικά στις περιπτώσεις έκθεσής τους σε επιβαρυντικές συνθήκες στις περιοχές της παραγράφου Β της παρούσας εγκυκλίου, θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα από τις επιχειρήσεις ώστε να δίνεται η δυνατότητα να εργάζονται με εξ αποστάσεως εργασία εφόσον είναι εφικτό από τη φύση της εργασίας τους.

Δ. Έκτακτα μέτρα για την οργάνωση του χρόνου εργασίας

Για την αντιμετώπιση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων στις περιοχές της παραγράφου Β της παρούσας εγκυκλίου και για τη διευκόλυνση των εργαζομένων κατά την τυχόν αλλαγή χρόνου προσέλευσης και αποχώρησής τους από την εργασία, οι εργοδότες δύνανται να μην καταχωρούν εκ των προτέρων στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ κάθε αλλαγή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας.

Ανοικτοί επτά κλιματιζόμενοι χώροι

Σε αυξημένη ετοιμότητα, λόγω του αναμενόμενου καύσωνα είναι οι υπηρεσίες του δήμου Αθηναίων ενώ τίθεται σε εφαρμογή το σχέδιο πολιτικής προστασίας με ιδιαίτερη μέριμνα για τις ευπαθείς ομάδες .

Συγκεκριμένα από αύριο (21 Ιουλίου) και για όσο χρειαστεί, επτά Λέσχες Φιλίας θα λειτουργούν 9 π.μ. – 9 μ.μ., ως κλιματιζόμενοι χώροι για τους πολίτες. Αυτές είναι:

• Αγίου Παύλου, Μαμούρη 22 & Δύμης. Τηλέφωνο: 210 8223946
• «Η Ανάληψη του Κυρίου» Νέου Κόσμου, Χελντράιχ 15. Τηλέφωνο: 210 9240403
• Βοτανικού, Κοζάνης 4. Τηλέφωνο: 210 3423716
• Κολοκυνθούς, Αίμονος 9 & ‘Αστρους. Τηλέφωνο: 210 5140877
• Αγίου Ελευθερίου, Αχαρνών 372. Τηλέφωνο: 210 2012334
• Κυψέλης, Σκύρου & Καυκάσου. Τηλέφωνο: 210 8815877
• Αμπελοκήπων, Πανόρμου & Βαθέος. Τηλέφωνο: 210 6459890

Επισης οι πολίτες μπορούν να επικοινωνούν με την 24ωρη Γραμμή Εξυπηρέτησης του Δημότη 1595 ή με το 2105287800,.

Επιπλέον για ιατρικές συμβουλές σχετικά με την πρόληψη και αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, λειτουργεί η «Γραμμή Καύσωνα» των Πολυδύναμων Δημοτικών Ιατρείων, στον αριθμό 210 3638049, καθημερινά από τις 8:30 π.μ. έως τις 7:30 μ.μ..

Κλιμάκια επιφυλακής από εργαζόμενους του Δήμου από τις υπηρεσίες Καθαριότητας και Πρασίνου, έχουν συγκροτηθεί ενώ η Δημοτική Αστυνομία βρίσκεται σε αυξημένη ετοιμότητα διαθέτοντας περιπολίες και drones για τον έλεγχο των λόφων και των περιοχών αυξημένου κινδύνου πυρκαγιάς.

Για την προστασία των αστέγων από τις υψηλές θερμοκρασίες, οι ομάδες Streetwork του Κέντρου Υποδοχής και Αλληλεγγύης Δήμου Αθηναίων (Κ.Υ.Α.Δ.Α.), θα βρίσκονται επί ποδός 8.00 π.μ. – 11 μ.μ..

Για τα αδέσποτα ζώα, η Αστική Πανίδα του Δήμου έχει τοποθετήσει από την αρχή του 2024, περισσότερες από 100 νέες ποτίστρες στις γειτονιές της πρωτεύουσας. Οι πολίτες καλούνται να βοηθήσουν ώστε να παραμένουν γεμάτες με δροσερό νερό. Παράλληλα, υπάρχουν οδηγίες φροντίδας για τους ιδιοκτήτες, ή όσους φροντίζουν ζώα στον δρόμο, ενώ το Δημοτικό Κτηνιατρείο (Λεωφόρος Μεσογείων 94 & Τρικάλων) θα λειτουργεί από τις 9:00 π.μ. έως τις 3 μ.μ.

Τέλος λόγω των υψηλών θερμοκρασιών ο δήμος καλεί τους πολίτες, να μην κατεβάζουν τα σκουπίδια τους τις μεσημεριανές ώρες.