WSJ: “Ο Τραμπ άλλαξε ρητορική σε 4 μέρες” – Οι αντιφατικές τοποθετήσεις και το κλίμα στασιμότητας για ειρήνη στην Ουκρανία

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ φαίνεται να έχει αλλάξει ρότα τέσσερις μέρες μετά το κάλεσμα του για άμεση ειρήνη στην Ουκρανία και μόλις μία βδομάδα μετά την φιλική υποδοχή που επιφύλαξε στον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν στην συνάντηση με θέμα την Ουκρανία.

Τη Δευτέρα, ο πρόεδρος Τραμπ διαμήνυε ότι οι προσπάθειες μεσολάβησης οδηγούσαν τον πόλεμο στην Ουκρανία κοντά στον τερματισμό του. Μέχρι την Πέμπτη, ωστόσο, η ρητορική του είχε αλλάξει ριζικά. Ο Τραμπ έκανε λόγο για χτυπήματα της Ουκρανίας μέσα στην Ρωσία υποστήριξε ότι το Κίεβο δεν έχει καμία ελπίδα να κερδίσει χωρίς να επιτεθεί. 

“Είναι σαν μια ομάδα με εξαιρετική άμυνα, που όμως δεν της επιτρέπεται να παίξει επίθεση. Ενδιαφέροντα πράγματα έρχονται», έγραψε χαρακτηριστικά, κατηγορώντας τον Μπάιντεν πως είχε, ουσιαστικά, στερήσει από το Κίεβο αυτή τη δυνατότητα (της αντεπίθεσης)”.

Σύμφωνα με την Wall Street Journal, oι αρχικές ελπίδες του Τραμπ για σύνοδο κορυφής με τον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν έχουν γίνει πράξη, ενώ ούτε το σενάριο για απευθείας συνάντηση Πούτιν-Ζελένσκι βρίσκει πρόσφορο έδαφος για να υλοποιηθεί. Ταυτόχρονα, οι συζητήσεις των ΗΠΑ με την Ευρώπη για εγκατάσταση ειρηνευτικής δύναμης στην επικράτεια της Ουκρανίας, συνάντησε την άμεση άρνηση της ρωσικής πλευράς.

Το δίλλημα Τραμπ και η έλλειψη γνώσης για την κατάσταση

Όπως σημείωσε ο πρώην αξιωματούχος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας Τόμας Γκράχαμ για τον Ντόναλντ Τραμπ, «είναι σαφές ότι δεν έχει πλήρη επίγνωση της πολυπλοκότητας των ζητημάτων και τείνει να υιοθετεί όσα λέει ο Πούτιν».

Ταυτόχρονα υπάρχει και η πραγματικότητα του πεδίου της μάχης. Ο πόλεμος έχει μετατραπεί σε σύγκρουση φθοράς στην ανατολική και νότια Ουκρανία, με τη Ρωσία να κερδίζει μεν εδάφη, αλλά με βαρύ τίμημα. Η Ουκρανία, με περιορισμένα αποθέματα και προβλήματα σε έμψυχο δυναμικό, αναζητεί λύσεις μέσω ανάπτυξης νέων πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς και ενίσχυσης της ήδη ισχυρής βιομηχανίας drones.

Ο Τραμπ επιδιώκει μια γρήγορη συμφωνία, στηριζόμενος σε προσωπικές σχέσεις και αυτοσχεδιασμό, σε αντίθεση με τον μεθοδικό και ψυχρό τρόπο προσέγγισης του Πούτιν. Όπως παρατηρούν πρώην αξιωματούχοι, η ρωσική ηγεσία πιστεύει ότι ο χρόνος λειτουργεί υπέρ της και δεν βιάζεται να διαπραγματευθεί.

Περιορισμένες οι κινήσεις του προέδρου των ΗΠΑ

Παρά τις δηλώσεις περί αποφασιστικής στάσης, οι κινήσεις του Τραμπ στο πεδίο παραμένουν περιορισμένες: δεν έχει εγκρίνει ακόμα την αποστολή πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς ούτε νέων αμερικανικών οπλικών συστημάτων, επιλέγοντας αντ’ αυτού να ενθαρρύνει την Ευρώπη να αναλάβει μεγαλύτερο βάρος, ιδίως με συστήματα Patriot.

Σε αυτό το πλαίσιο, μάλιστα, ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ ανακοίνωσε αύξηση 10% στις τιμές των όπλων που αγοράζουν οι Ευρωπαίοι, με στόχο τη χρηματοδότηση αμερικανικής αεροπορικής κάλυψης για την ευρωπαϊκή δύναμη ασφαλείας.

Η ασάφεια αντικατοπτρίζεται και στις δηλώσεις του. Από τη μια, διαβεβαιώνει ότι οι αμερικανικές δυνάμεις δεν θα πατήσουν πόδι στο ουκρανικό έδαφος, παρά μόνο, ενδεχομένως, να στηρίξουν ευρωπαϊκές μονάδες κυρίως από αέρος. Από την άλλη, με δημόσιες τοποθετήσεις ενθαρρύνει το Κίεβο να εξαπολύσει επιθέσεις εντός Ρωσίας, παρά το γεγονός ότι πριν την επανεκλογή του είχε επιτεθεί στον Μπάιντεν για την αποστολή πυραύλων ATACMS στην Ουκρανία.

Αναλυτές όπως ο Αλεξάντερ Βέρσμποου (πρώην αναπληρωτής ΓΓ του NATO) εκτιμούν ότι με τις πρόσφατες δηλώσεις του ο Τραμπ προσπαθεί να ανακτήσει διαπραγματευτική ισχύ, αλλά χωρίς την απαραίτητη στρατιωτική υποστήριξη τα λόγια του έχουν περιορισμένη αξία. Παράλληλα, αναλυτές αναφέρουν ότι ο Πούτιν εκμεταλλεύεται την διγλωσσία και την ασάφεια του Τραμπ.

Παρά τις βαρύγδουπες εξαγγελίες, οι συνομιλίες παραμένουν στάσιμες και το γενικότερο κλίμα που έχει διαμορφωθεί αποτυπώνεται με σαφήνεια στη φράση του πρώην ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ, Κουρτ Βόλκερ: «Είμαστε στο ίδιο σημείο που ήμασταν πριν δύο εβδομάδες, πριν έξι μήνες. Δεν θα υπάρξει ποτέ συμφωνία. Ο Πούτιν δεν θα συναινέσει».