Ο πονοκέφαλος ταλαιπωρεί 1 στους 10 Έλληνες – Οι αιτίες πίσω από την υποτιμημένη πάθηση

Περίπου 1.000.000 Έλληνες ενήλικες ζουν με την ημικρανία, μια σύνθετη, χρόνια νευρολογική διαταραχή που προκαλεί εξουθενωτικούς πονοκεφάλους και πολλές φορές, καθημερινή δυσλειτουργία στους πάσχοντες.

Παγκοσμίως, η ημικρανία είναι η 2η αιτία αναπηρίας και η 1η για γυναίκες 15-49 ετών, γεγονός που υπογραμμίζει το τεράστιο κοινωνικό φορτίο που φέρει.

Το οικονομικό αποτύπωμα της είναι εξίσου σημαντικό, με απώλειες έως 13% σε παραγωγικές ημέρες εργασίας και έως 48% σε μειωμένη παραγωγικότητα.

Χαρακτηριστικό είναι το εύρημα της μελέτης WifOR 2025 αναφορικά με τον κοινωνικοοικονομικό της αντίκτυπο που εκτιμάται ότι κυμαίνεται από 35 δισ. ευρώ (Τσεχία) έως 557 δισ. Ευρώ (Γερμανία).

Υποτιμημένη πάθηση

Ανησυχητικό είναι ότι παρά την υψηλή της συχνότητα και τον τεκμηριωμένο δυσμενή προσωπικό, κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο, η ημικρανία παραμένει, ακόμα, υποδιαγνωσμένη, υποθεραπευμένη και υποχρηματοδοτούμενη, τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα.

Ο Σύλλογος Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος, καλεί την Πολιτεία να θέσει την ημικρανία σε προτεραιότητα, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες και προωθώντας άμεσα μεταρρυθμίσεις για την έγκαιρη διάγνωση, τη στήριξη των ασθενών και την πρόσβασή τους σε καινοτόμες θεραπείες, που μπορούν να μειώσουν σημαντικά το δυσβάσταχτο φορτίο της νόσου, σε όλα τα πεδία.

«Πολλές φορές οι ασθενείς αισθανόμαστε αόρατοι, χωρίς ουσιαστική υποστήριξη, καθώς η ημικρανία αποτελεί μια από τις πιο υποτιμημένες νευρολογικές παθήσεις», επισημαίνει ο Κωνσταντίνος Μπίλιας, Γενικός Γραμματέας του Συλλόγου Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος, προσθέτοντας ότι «πρέπει να επενδύσουμε ως χώρα σε μεταρρυθμίσεις για την έγκαιρη διάγνωση, την εξειδικευμένη εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας και την καθολική πρόσβαση σε καινοτόμες και αποτελεσματικές θεραπείες. Η υποτίμηση της νόσου εμποδίζει την πρόσβασή μας σε θεραπείες οι οποίες πραγματικά μπορούν να αλλάξουν την ποιότητα της ζωής μας και να αυξήσουν την ενεργή συμμετοχή μας στην κοινωνία και στην εργασία. Εμείς αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες και δράσεις, ώστε να καλύψουμε το μεγάλο κενό ενημέρωσης του κοινού, της Πολιτείας, ακόμα και των ιατρών σχετικά με τη νόσο. Η πρόοδος της επιστήμης και της τεχνολογίας μας δίνει τα όπλα να αντιμετωπίσουμε την ημικρανία».

Ποιες αιτίες προκαλούν πονοκεφάλους

«Η ημικρανία δεν περιορίζεται στο μισό κεφάλι, στο μάτι ή στον κρόταφο, όπως πολλές φορές λανθασμένα πιστεύουν οι ασθενείς και καμία φορά και οι γιατροί. Μπορεί να εκδηλωθεί οπουδήποτε στο κεφάλι, στον αυχένα, και στο πρόσωπο, με παράλληλη ενόχληση στο φως, στους ήχους ή στις οσμές, και πολλές φορές με τάση για εμετό ή και εμετό», επισημαίνει ο Δρ. Μανώλης Δερμιτζάκης, Νευρολόγος και προσθέτει ότι «οι έντονες κρίσεις και ο βασανιστικός παλμικός πόνος που δημιουργεί η ημικρανία οδηγούν σε σημαντική διαταραχή στην καθημερινή λειτουργικότητα των πασχόντων».

Όπως σημειώνει ο Δρ. Δερμιτζάκης: «Οι παράγοντες πρόκλησης της ημικρανίας είναι απρόβλεπτοι. Πέρα από το στρες και τις ορμονικές διακυμάνσεις στις γυναίκες, παράγοντες όπως η υπνική άπνοια, το σωματικό βάρος, η έλλειψη άσκησης, η κατανάλωση καφέ ή νερού, ακόμα και το σφίξιμο των δοντιών, μπορούν να επιδεινώσουν τις κρίσεις», υπογραμμίζει ο Δρ. Δερμιτζάκης και παροτρύνει τους ασθενείς να αναζητήσουν βοήθεια από ειδικούς νευρολόγους, σημειώνοντας ότι «είναι το πρώτο βήμα για την ακριβή διάγνωση. Αν και οι θεραπείες δεν είναι ριζικές, αλλά σαφώς ανακουφιστικές, με την επίσκεψη στον νευρολόγο οι ασθενείς μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα της ζωής τους. Πλέον, οι θεραπευτικές επιλογές που έχουμε οι νευρολόγοι στη διάθεσή μας είναι πολύ στοχευμένες, αποτελεσματικές και ασφαλείς, χαρίζοντας στους ασθενείς μας ανακούφιση και πλήρη λειτουργικότητα».

Χωρίς διάγνωση το 50%

O Ανδρέας Αργυρίου, Νευρολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ ΓΝ Πατρών «Άγιος Ανδρέας», αναδεικνύει την ανησυχητική πραγματικότητα, «δυστυχώς, λιγότερο από το 25% των ασθενών αναγνωρίζουν τα ερεθίσματα, με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς, έως και το 50%, να παραμένουν αδιάγνωστοι ή λανθασμένα διαγνωσμένοι. Η απάντηση σε αυτή την υποδιάγνωση και υποθεραπεία είναι η εξειδικευμένη νευρολογική φροντίδα. Οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται από εξειδικευμένο νευρολόγο μπορούν να λάβουν την στοχευμένη, εξατομικευμένη και αποτελεσματική αντι-ημικρανική θεραπεία, η οποία μπορεί να διακόψει τον ακριβή μηχανισμό πρόκλησης της ημικρανίας, προσφέροντας την ανακούφιση που επιθυμούν οι ασθενείς, κάτι που δεν επιτυγχάνουν τα απλά παυσίπονα».

Ο Επιστημονικός Σύμβουλος του Συλλόγου Ασθενών με Ημικρανία και Κεφαλαλγία Ελλάδος Δρ. Μιχαήλ Βικελής εξειδικευμένος στις ημικρανίες νευρολόγος, Διδάκτωρ τμήματος Ιατρικής ΕΚΠΑ, εντοπίζει σημαντικό πρόβλημα στη μη αποζημίωση των καινοτόμων φαρμάκων για το σύνολο των ημικρανικών ασθενών, επισημαίνοντας ότι απαιτείται μέριμνα με ουσιαστικές παρεμβάσεις εκ μέρους της Πολιτείας, ώστε οι ημικρανικοί ασθενείς να λαμβάνουν όσα δικαιούνται και αξίζουν χάρη και στην πρόοδο της επιστήμης. «Το Σύστημα Ηλεκτρονικής Προέγκρισης» όπως σημειώνει ο Δρ. Βικελής «είναι μία από τις σημαντικότερες στρεβλώσεις που εμποδίζει την πρόσβαση των ασθενών σε αποτελεσματικές θεραπείες, ακόμη και όταν κρίνεται ιατρικά αναγκαίο να χορηγηθούν στον ασθενή από εξειδικευμένους νευρολόγους. Το Σύστημα Ηλεκτρονικής Προέγκρισης είναι μία χρονοβόρα και αποτρεπτική γραφειοκρατική διαδικασία έγκρισης των σύγχρονων προφυλακτικών θεραπειών που ευθύνεται για τον αποκλεισμό πολλών ασθενών από τις νεότερες, αποτελεσματικότερες θεραπείες. Είναι υποχρέωση της Πολιτείας να αναθεωρήσει άμεσα και να αντιμετωπίσει την ημικρανία με συγκεκριμένο σχέδιο, ως μια νόσο με τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα που πλήττει πολλούς συνανθρώπους μας και επιβαρύνει την ποιότητα της ζωής τους, την παραγωγικότητά τους και την καθημερινή τους δραστηριότητα».