Αλκοόλ και ανήλικοι: Ένας έφηβος κάθε μέρα στα Επείγοντα με οξεία μέθη – Ανησυχητικά στοιχεία για την Ελλάδα

Παρά το πρόσφατο νόμο που απαγορεύει την πώληση αλκοόλ σε ανηλίκους, τα περιστατικά μέθης είναι πάρα πολλά. Τα στοιχεία που έρχονται από τα νοσοκομεία είναι ανησυχητικά.

Μόνο στα δύο παιδιατρικά νοσοκομεία της Αθήνας κάθε χρόνο διακομίζονται 350-400 έφηβοι μετά από υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Ένα παιδί φτάνει στα επείγοντα του Παίδων Αγία Σοφία και Αγλαΐα Κυριακού, σε κάθε εφημερία μεθυσμένο, κάθε μέρα.

Σοκαριστικά στοιχεία για τη χρήση αλκοόλ, καπνού και τυχερών παιχνιδιών από τους 16χρονους

Σύμφωνα με τα ευρήματα της ετήσιας πανευρωπαϊκής έρευνας ESPAD για το 2024 , που υλοποιείται σε 37 χώρες, σε συνεργασία με τον Οργανισμό της ΕΕ για τα Ναρκωτικά, πολύ υψηλά παραμένουν τα ποσοστά εφήβων 16 ετών στην Ελλάδα που καταναλώνουν ουσίες, αλκοόλ, καπνίζουν ή επιδίδονται σε συμπεριφορές όπως τα τυχερά παιχνίδια και η υπερβολική χρήση ηλεκτρονικών παιχνιδιών και μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Βρίσκουν εύκολα αλκοόλ

Η συντριπτική πλειονότητα, (92%) των 16χρονων θεωρεί εύκολη την πρόσβαση στο αλκοόλ, ενώ το 86% έχει καταναλώσει τουλάχιστον ένα ποτό. Το 59% αναφέρει κατανάλωση αλκοόλ τον τελευταίο μήνα, το 37% υπερβολική κατανάλωση (5+ ποτά σε μία περίσταση) και το 13% μέθη. Παρά τη μείωση στη συνολική κατανάλωση αλκοόλ από το 2015, αυξήθηκαν τα ποσοστά υπερβολικής κατανάλωσης και μέθης το 2024. Τα ποσοστά για σχεδόν όλους τους δείκτες του αλκοόλ που εξετάζονται στην έρευνα είναι το 2024 για τους 16χρονους στην Ελλάδα είναι υψηλότερα από το μέσο όρο των χωρών που συμμετέχουν στην έρευνα ESPAD.

Οι κίνδυνοι

Το αλκοόλ επιβαρύνει σοβαρά την υγεία των ανηλίκων, με αυξημένο κίνδυνο δηλητηρίασης, ατυχήματος και βλαβών στον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο.

Συμφωνά με στοιχεία από το Εθνικό Ινστιτούτο Κατάχρησης Αλκοόλ & Αλκοολισμού (NIAAA) των ΗΠΑ η κατανάλωση αλκοόλ από τους ανηλίκους είναι πολύ επικίνδυνη γιατί:

Προκαλεί θανάτους. Το αλκοόλ είναι σημαντικός παράγοντας στους θανάτους ατόμων κάτω των 21 ετών. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται θάνατοι από τροχαία, ανθρωποκτονίες, υπερκατανάλωση ποτών, πτώσεις, εγκαύματα, πνιγμούς και αυτοκτονίες.

Προκαλεί τραυματισμούς. Μόνο το 2011 σχεδόν 188.000 άτομα ηλικίας κάτω των 21 ετών στις ΗΠΑ επισκέφτηκαν νοσοκομείο για τραυματισμούς που σχετίζονταν με το αλκοόλ.

Θολώνει την κρίση. Το ποτό μπορεί να οδηγήσει σε κακές αποφάσεις σχετικά με την ανάληψη κινδύνων, όπως η μη ασφαλής σεξουαλική συμπεριφορά, η ριψοκίνδυνη οδήγηση, η βίαιη συμπεριφορά.

Αυξάνει τον κίνδυνο σωματικής και σεξουαλικής επίθεσης. Η υπερβολική κατανάλωση οινοπνεύματος από τους ανηλίκους σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα να γίνει κάποιος θύμα ή θύτης διαπροσωπικής βίας.

Η κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται επίσης με τη χρήση άλλων ουσιών.

Αυξάνει τον κίνδυνο προβλημάτων με το αλκοόλ στο μέλλον. Μελέτες έχουν δείξει πως όσοι αρχίζουν να πίνουν πριν από τα 15 έτη, διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο να αναπτύξουν διαταραχή χρήσης αλκοόλ αργότερα στη ζωή τους. Για παράδειγμα νέοι ηλικίας 26 ετών και άνω που είχαν αρχίσει να πίνουν πριν από τα 15 τους χρόνια, είχαν 3,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναφέρουν διαταραχή χρήσης αλκοόλ το προηγούμενο έτος έναντι όσων είχαν αρχίσει να πίνουν στα 21 τους χρόνια ή αργότερα.

Παρεμβαίνει στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. Μελέτες δείχνουν ότι ο εγκέφαλός μας αναπτύσσεται για χρόνια μετά την ηλικία των 20 ετών. Το αλκοόλ μπορεί να επέμβει σε αυτή τη διαδικασία, επηρεάζοντας δυνητικά τόσο τη δομή όσο και τη λειτουργία του εγκεφάλου. Η συνέπεια μπορεί να είναι γνωσιακά ή μαθησιακά προβλήματα, καθώς και αυξημένη επιρρέπεια στην διαταραχή χρήσης αλκοόλ, ιδίως όταν η κατανάλωση αρχίζει σε νεαρή ηλικία και είναι μεγάλη.