Υπουργείο Παιδείας: Το ΠΑΣΟΚ αμφισβητεί την εγκυρότητα της διαδικασίας αδειοδότησης των μη κρατικών πανεπιστημίων

Θέση για τις δηλώσεις του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Στέφανου Παραστατίδη πήρε με ανακοίνωση του το υπουργείο Παιδείας το βράδυ της Πέμπτης 18/9.

«Σε συνέχεια της δήλωσης του Στέφανου Παραστατίδη, Βουλευτή Κιλκίς και υπεύθυνου Κ.Τ.Ε. Παιδείας ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, επισημαίνουμε ότι η από 17-9-2025 ανακοίνωση του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού εκδόθηκε από το Γραφείο Τύπου του ΥΠΑΙΘΑ και δημοσιεύθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα του Υπουργείου. Πρόκειται, επομένως, για επίσημη ανακοίνωση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΙΘΑ» αναφέρει η ανακοίνωση για να προσθέσει:

«Το ΠΑΣΟΚ παραπλανεί ξανά την κοινή γνώμη αμφισβητώντας την εγκυρότητα και τη διαφάνεια της διαδικασίας αδειοδότησης των παραρτημάτων Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Ν.Π.Π.Ε.). Προφανώς το ΠΑΣΟΚ δεν έχει ακόμα συνειδητοποιήσει ότι επί της διακυβέρνησης του Κ. Μητσοτάκη θεσμοθετήθηκε μια ιστορική μεταρρύθμιση με ποικίλα οφέλη για τη χώρα και τους πολίτες της, με έμφαση στη νέα γενιά. Με ρητορικά τεχνάσματα και βαρύγδουπες εκφράσεις προσπαθεί να δυναμιτίσει μια καθ’ όλα αξιόπιστη διαδικασία. Είναι δε τέτοια η ένδεια επιχειρημάτων του ΠΑΣΟΚ, που καταλήγει να χρησιμοποιεί, για τη στήριξη της παντελώς αβάσιμης άποψής του, την επίθεση στον αρμόδιο Υφυπουργό Ν. Παπαϊωάννου για το γεγονός ότι εξέθεσε με πληρότητα και σαφήνεια, στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, το νομικό πλαίσιο που διέπει την αδειοδότηση για την εγκατάσταση και λειτουργία παραρτημάτων Ν.Π.Π.Ε.

Επανερχόμαστε, λοιπόν, και εξηγούμε στον κ. Παραστατίδη τα ακόλουθα:

Η διαδικασία έκδοσης αδειών εγκατάστασης και εν γένει η λειτουργία παραρτημάτων, υπό τη μορφή Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Ν.Π.Π.Ε.) διέπεται αποκλειστικά από τις διατάξεις των άρθρων 130 έως 155 του ν. 5094/2024, όπως ισχύουν και τις κανονιστικές αποφάσεις της Διοίκησης που έχουν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση των εν λόγω διατάξεων.

Το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας μας ελέγχει τη νομιμότητα της διοικητικής δράσης και τη συμβατότητα των ρυθμίσεων με το Σύνταγμα της χώρας μας.  Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Προέδρου σχετικά με το αποτέλεσμα των διασκέψεων επί των υποθέσεων, οι οποίες συζητήθηκαν στις 11.4.2025 στην Ολομέλεια και αφορούν στην εγκατάσταση και λειτουργία στην Ελλάδα παραρτημάτων – Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Ν.Π.Π.Ε.) «…δεν αποκλείεται κατά το Σύνταγμα η ίδρυση και λειτουργία παραρτημάτων αλλοδαπών πανεπιστημίων προερχομένων από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή από χώρα συμβεβλημένη στην GATS, κατά τους όρους ειδικού νόμου, με τον οποίον διασφαλίζεται υψηλό επίπεδο σπουδών και προστατεύεται η ακαδημαϊκή ελευθερία…», καθώς και ότι «το σύστημα του ως άνω νόμου, ως προς τους όρους αδειοδότησης και λειτουργίας, δεν εισάγει υπέρμετρους περιορισμούς στην ελευθερία εγκατάστασης (άρθρο 49 ΣΛΕΕ).».

Το υπόμνημα του Υπουργείου κατατέθηκε στο πλαίσιο συγκεκριμένης δικαστικής διαδικασίας (αίτηση αναστολής εκτέλεσης) και ο σχετικός ισχυρισμός κατέτεινε στην κατάδειξη της απουσίας νομιμοποιητικής βάσης των αιτούντων την αναστολή εκτέλεσης με βάση τους συγκεκριμένους ισχυρισμούς που αυτοί προέβαλαν για θεμελίωση της νομιμοποίησής τους, διότι εκ του νόμου ένα κολλέγιο δεν νομιμοποιείται να καταθέσει αίτηση για εγκατάσταση και λειτουργία παραρτήματος Ν.Π.Π.Ε.

Σύμφωνα με την αδιάστικτη διατύπωση της παρ. 1 του άρθρου 139 του ν. 5094/2024 η διαδικασία για την έκδοση άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας παρατήματος, υπό τη μορφή Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Ν.Π.Π.Ε.), εκκινεί με την υποβολή αίτησης από το μητρικό ίδρυμα ή από νομίμως εξουσιοδοτημένο πρόσωπο από το μητρικό ίδρυμα. Το παράρτημα – Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Ν.Π.Π.Ε.) αποτελεί νομικό πρόσωπο ειδικού σκοπού, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με αποκλειστικό σκοπό την παροχή υπηρεσιών ανώτατης εκπαίδευσης, η λειτουργία του οποίου διέπεται από τις διατάξεις του ν. 5094/2024. Κάθε μητρικό ίδρυμα δύναται να ελέγχει το παράρτημα – Ν.Π.Π.Ε. είτε μέσω συμμετοχής στο κεφάλαιο με απόλυτη πλειοψηφία, είτε μέσω της εκπαιδευτικής συμφωνίας

Αντίστοιχα, μαζί με την αίτηση απαιτείται μια σειρά απαιτούμενων δικαιολογητικών που ορίζονται ρητά και περιοριστικά στο άρθρο 138 του ως άνω νόμου. Μεταξύ των δικαιολογητικών απαιτείται η υποβολή: α) εγγυητικής επιστολής ποσού δύο εκατομμυρίων (2.000.000,00) ευρώ για κάθε αίτηση, με προσαύξηση κατά πεντακόσιες χιλιάδες (500.000,00) ευρώ για κάθε επιπλέον Σχολή και β) παράβολου εξακοσίων χιλιάδων (600.000,00) ευρώ ανά αίτηση, προκειμένου η αίτηση να είναι παραδεκτώς υποβληθείσα. Αρμοδιότητα του ΥΠΑΙΘΑ είναι να ελέγξει ότι υποβλήθηκαν ορθώς τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, να ελέγξει την εγκυρότητα της εγγυητικής επιστολής από τον φορέα έκδοσης και να δεσμεύσει το ποσό του προσκομισθέντος παραβόλου. Επισημαίνεται δε ότι τίποτα δεν αποτελεί μυστικό, καθώς τόσο οι αριθμοί των εγγυητικών επιστολών, όσο και οι μοναδικοί κωδικοί των παραβόλων αναφέρονται στο προοίμιο των αποφάσεων αδειοδότησης που έχουν δημοσιευτεί αρμοδίως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως τηρώντας τις αρχές της διαφάνειας και της χρηστής διοίκησης. Η απάντηση του αρμόδιου Υφυπουργού στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου είναι απολύτως συμβατή με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, καθώς πράγματι εκ του νόμου μόνο όποιος συνδέεται με το υπό σύσταση παράρτημα ΝΠΠΕ και κατ’ επέκταση με το μητρικό ίδρυμα (μέσω της εκπαιδευτικής συμφωνίας), νομιμοποιείται για την υποβολή του παραβόλου.

Ο κος Παραστατίδης όλως εσφαλμένα προσπαθεί να υποβαθμίσει τη σημασία της εκπαιδευτικής συμφωνίας σε μια απλή εμπορική συμφωνία, όπως είναι οι εμπορικές συμφωνίες franchise που διατηρούν τα κολλέγια με τυχόν ιδρύματα του εξωτερικού. Η πραγματικότητα όμως είναι εντελώς διαφορετική, η εκπαιδευτική συμφωνία σύμφωνα με το άρθρο 132 του ν. 5094/2024 είναι μια δεσμευτική ειδική συμφωνία μεταξύ μητρικού ιδρύματος και παραρτήματος μητρικού ιδρύματος υπό τη μορφή Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Ν.Π.Π.Ε.), που εξασφαλίζει πλήρως την ορθή τήρηση των ακαδημαϊκών προτύπων του παραρτήματος μέσω συνεχούς και ενδελεχούς ελέγχου επί της λειτουργίας του σε μια σειρά από τομείς, όπως η εισδοχή των φοιτητών, ο προσδιορισμός των διδάκτρων, η απόδοση υποτροφιών, ο καθορισμός των προγραμμάτων σπουδών, το περιεχόμενο μαθημάτων, τη διδασκαλία και τις μεθόδους αξιολόγησης, τους κανονισμούς σπουδών προόδου και αποφοίτησης, την έγκριση διδασκόντων, την έγκριση θεμάτων εξετάσεων, τη συμμετοχή και έγκριση βαθμολογιών και αποτελεσμάτων εξετάσεων, τις διαδικασίες ελέγχου ποιότητας, τους επιλεγμένους εσωτερικούς αξιολογητές για κάθε πρόγραμμα και για την πρόοδο των φοιτητών, τους τυχόν εξωτερικούς εξεταστές για κάθε μάθημα και για την αξιολόγηση των φοιτητών και μια σειρά άλλων ζητημάτων μέσω των οποίων διασφαλίζεται η συνεχής και αδιάλειπτη εποπτεία του μητρικού ιδρύματος επί του Ν.Π.Π.Ε.

Επίσης, μέσω αυτής διασφαλίζεται από τον νόμο η άσκηση συνεχούς εποπτείας από το μητρικό ίδρυμα, το οποίο καθορίζει επιμέρους μορφές και διαδικασίες ελέγχου, όπως η σύσταση συγκεκριμένων οργάνων του μητρικού ιδρύματος για την άσκηση του ελέγχου αυτού, η έγκριση συγκεκριμένων κατηγοριών αποφάσεων, οι οποίες λαμβάνονται από το όργανο διοίκησης και τα λοιπά όργανα του παραρτήματος – Ν.Π.Π.Ε..

Καταδεικνύεται ως εκτούτου ότι το εκ του νόμου υποχρεωτικό περιεχόμενο της εκπαιδευτικής συμφωνίας και ο σκοπός τον οποίο αυτή υπηρετεί κατατείνουν στη διασφάλιση της ορθής τήρησης των ακαδημαϊκών προτύπων του παραρτήματος, χωρίς να βρίσκει νομικό έρεισμα η άποψη ότι προσιδιάζει σε συμφωνία τύπου Franchise.  Το τελευταίο αποτελεί επιχειρηματική συμφωνία, η οποία επιτρέπει στην αρχική εταιρεία να επεκτείνει το δίκτυό της και η οποία διέπεται από όλως διαφορετικό νομικό πλαίσιο.

Πώς είναι δυνατόν το εμπορικό πλαίσιο συνεργασίας ενός κολλεγίου με ένα ίδρυμα της αλλοδαπής στο πλαίσιο ενός εντελώς διαφορετικού νόμου χωρίς ειδικότερες προϋποθέσεις αδειοδότησης, να συγχέεται με το αυστηρό ακαδημαϊκό πλαίσιο συνεργασίας ενός μητρικού ιδρύματος με ένα Ν.Π.Π.Ε.;

Τελικά, όλοι καταλαβαίνουν για ποιο λόγο γίνεται αυτή η δημιουργική παραπλάνηση από το ΠΑΣΟΚ».