Αυτοψία DEBATER στα μέσα μαζικής μεταφοράς: Τι συμβαίνει με τον κλιματισμό; (Εικόνες)

Καλοκαίρι στην Αθήνα. Θερμοκρασίες που ξεπερνούν τους 40°C και ο καύσωνας δεν αφήνει περιθώρια. Μια από τις πρώτες ανάγκες των πολιτών που μετακινούνται καθημερινά είναι ένα: δροσιά, ή πιο συγκεκριμένα… κλιματισμός.

Όμως, τι πραγματικά συμβαίνει στα μέσα μαζικής μεταφοράς της πρωτεύουσας όταν ο υδράργυρος χτυπά κόκκινο; Η ομάδα του DEBATER έκανε αυτοψία και απευθύνθηκε στους υπεύθυνους φορείς για να δώσει απαντήσεις.

Μετρό και Τραμ: Υπάρχει κλιματισμός – αλλά όχι παντού

Σε σύγκριση με πολλές ευρωπαϊκές πόλεις, το μετρό της Αθήνας υστερεί σε ένα κρίσιμο σημείο: την ψύξη στους σταθμούς.

Σε αντίθεση με μετρό του εξωτερικού, όπως της Μαδρίτης, του Λονδίνου, του Ντουμπάι η της Νέας Υόρκης, όπου ο περιβάλλων χώρος (όχι μόνο οι συρμοί) διαθέτει σύστημα κλιματισμού ή ψύξης αέρα, στην Ελλάδα η αναμονή στον σταθμό είναι συχνά μια… εξαντλητική εμπειρία. Βεντάλιες, χειροκίνητα ανεμιστηράκια, ακόμα και φάκελοι που μετατρέπονται σε πρόχειρες «δροσιστικές μηχανές» χρησιμοποιούνται από τους επιβάτες για να αντέξουν.

Το καλό νέο είναι πως κάποιοι συρμοί, κυρίως νέας γενιάς, διαθέτουν αποδοτικό κλιματισμό. Το κακό; Δεν είναι όλοι.

Τι λέει η ΣΤΑ.ΣΥ. στο DEBATER:
• Οι γραμμές 2 και 3 εξυπηρετούνται από 52 συρμούς τριών γενεών. Από αυτούς:
• Οι 1ης γενιάς (24 συνολικά) δεν διαθέτουν κλιματισμό, καθώς δεν προβλεπόταν κατασκευαστικά.
• Οι 2ης και 3ης γενιάς, καθώς και οι αεροδρομιακοί, διαθέτουν πλήρες σύστημα κλιματισμού.
• Αν υπάρξει βλάβη στο κλιματιστικό κατά τη λειτουργία, ο συρμός αποσύρεται προσωρινά μέχρι να επισκευαστεί.
• Για τη Γραμμή 1 (Πειραιάς – Κηφισιά), η οποία είναι κυρίως υπέργεια και πιο εκτεθειμένη στον ήλιο:
• Τα περισσότερα βαγόνια έχουν αυτόνομο σύστημα κλιματισμού.
• Κυκλοφορούν όμως και 4 συρμοί 1ης γενιάς που δεν έχουν καθόλου κλιματισμό, και αυτοί περιορίζονται σε δρομολόγια πρωινών και βραδινών ωρών.
• Το Τραμ, από την άλλη πλευρά, βρίσκεται σε καλύτερη κατάσταση: όλοι οι συρμοί διαθέτουν λειτουργικό κλιματισμό, ενώ από το 2021 προστέθηκαν 25 νέοι, ενισχύοντας τη δυναμικότητα του δικτύου.

Εν εξελίξει βρίσκονται έργα αναβάθμισης παλιών συρμών, με στόχο την εγκατάσταση συστημάτων κλιματισμού σε όσους δεν διαθέτουν.

Λεωφορεία: Κλιματισμός… με όρους

Η κατάσταση στα λεωφορεία των οδικών συγκοινωνιών (ΟΣΥ) είναι πιο σύνθετη. Ενώ όλα τα οχήματα του στόλου διαθέτουν κλιματισμό, η πρακτική εμπειρία των επιβατών συχνά διαψεύδει τις προσδοκίες.

Τι απαντά η ΟΣΥ στο DEBATER:

Όλα τα οχήματα είναι κλιματιζόμενα. Κανένα λεωφορείο δεν βγαίνει στην κυκλοφορία αν ο κλιματισμός δεν λειτουργεί – διαφορετικά θεωρείται βλάβη και το όχημα επιστρέφει στο αμαξοστάσιο.

Τα λεωφορεία διαθέτουν και σύστημα εξαερισμού, σύμφωνα με τις εγκρίσεις του τύπου των οχημάτων.

Η σύσταση προς το επιβατικό κοινό είναι να κρατούν τα παράθυρα κλειστά, ώστε ο κλιματισμός να μπορεί να αποδώσει. Με συνεχές άνοιγμα παραθύρων και πόρτες που ανοίγουν σε κάθε στάση, η απόδοση του συστήματος μειώνεται σημαντικά.

Ωστόσο, στην πράξη, η εμπειρία ποικίλλει:
• Επιβάτες ανοίγουν τα παράθυρα γιατί δεν νιώθουν δροσιά.
• Σε παλαιού τύπου λεωφορεία, ο κλιματισμός υπολειτουργεί ή αδυνατεί να καλύψει την πληρότητα του οχήματος, ειδικά σε ώρες αιχμής.

Το αποτέλεσμα; Ένα δρομολόγιο στο κέντρο της πόλης μπορεί να θυμίζει… κινητή σάουνα.

Πού βρισκόμαστε σήμερα;

Παρά τις επίσημες διαβεβαιώσεις για τεχνική πληρότητα και συστήματα που λειτουργούν, η καθημερινότητα των πολιτών υποδεικνύει πως η πραγματική εμπειρία απέχει. Σαφώς είναι καλύτερα τα πράγματα με προηγούμενα χρόνια.

Η αναβάθμιση των υποδομών και του τροχαίου υλικού (σε μετρό, τραμ και λεωφορεία) βρίσκεται σε εξέλιξη – όμως η αλλαγή δεν είναι ακόμα ορατή στο σύνολο του στόλου.

Αυτοψία DEBATER: Ο καύσωνας μέσα από τους συρμούς

Σε σταθμούς χωρίς κλιματισμό και μέσα σε συρμούς παλαιάς γενιάς, το θερμόμετρο ξεπερνά ακόμα και τους 35°C. Οι εικόνες που καταγράψαμε δείχνουν επιβάτες να χρησιμοποιούν κάθε πιθανό μέσο για να ανακουφιστούν – από χάρτινες βεντάλιες μέχρι μικρά USB ανεμιστηράκια.

Ο κλιματισμός στα μέσα μαζικής μεταφοράς υπάρχει, αλλά δεν επαρκεί. Η επένδυση στην ανανέωση των συρμών και των οχημάτων είναι απαραίτητη – αλλά χρειάζεται επιτάχυνση. Μέχρι τότε, οι επιβάτες θα συνεχίσουν να πορεύονται με έναν αυτοσχέδιο ατομικό «εξοπλισμό» δροσιάς και μια γερή δόση υπομονής.

Η μάχη με τον καύσωνα, τελικά, δεν δίνεται μόνο στους δρόμους… αλλά και στις ράγες.