BBC για Όρος Σινά: Ένας από τους πιο ιερούς τόπους του κόσμου μετατρέπεται σε πολυτελές θέρετρο

Μία εκτεταμένη αναφορά στο Όρος Σινά έκανε το BBC μέσα από ένα άρθρο με τίτλο «Ένα από τα πιο ιερά μέρη του κόσμου μετατρέπεται σε ένα πολυτελές resort».

Στο συγκεκριμένο άρθρο τονίζονται οι κίνδυνοι που εγκυμονούν οι αλλαγές που προσπαθεί να προωθήσει η αιγυπτιακή κυβέρνηση στο Όρος Σινά, ενώ, γίνεται λόγος και στα σχέδια δημιουργίας τουριστικού θερέτρου στην περιοχή.

Οπως επισημαίνει το BBC το όρος Σινά αποτελεί έναν από τους πιο ιερούς τόπους της Αιγύπτου και είναι σεβαστός από Εβραίους, Χριστιανούς και Μουσουλμάνους. Ωστόσο, βρίσκεται στο επίκεντρο μιας ανίερης διαμάχης λόγω των σχεδίων για τη μετατροπή του σε ένα νέο τουριστικό πρότζεκτ.

Τους επιβάλλουν την τουριστική ανάπτυξη

Το πρότζεκτ παρουσιάστηκε ως «απαραίτητη βιώσιμη ανάπτυξη» για την ενίσχυση του τουρισμού, όμως έχει επιβληθεί στους Βεδουίνους χωρίς τη συγκατάθεσή τους, λέει ο Βρετανός συγγραφέας ταξιδιωτικών οδηγών Μπεν Χόφλερ.

«Αυτή δεν είναι ανάπτυξη όπως τη βλέπουν ή τη ζήτησαν οι Τζεμπελέγια, αλλά επιβάλλεται από τα πάνω για να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα των ξένων και όχι της τοπικής κοινότητας» δήλωσε στο BBC.

«Ένας νέος αστικός κόσμος χτίζεται γύρω από μια φυλή νομάδων Βεδουίνων» πρόσθεσε. «Είναι ένας κόσμος από τον οποίο επέλεξαν να παραμένουν αποκομμένοι, στον οποίο δεν συναίνεσαν και που θα αλλάξει για πάντα τη θέση τους στην πατρίδα τους».

Κλιμακώνονται οι εντάσεις Αθήνας–Καΐρου για το μέλλον της Αγίας Αικατερίνης

Έντονη διπλωματική κινητικότητα έχει προκαλέσει η απόφαση αιγυπτιακού δικαστηρίου τον περασμένο Μάιο, με την οποία το ιστορικό μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης, το αρχαιότερο εν λειτουργία χριστιανικό μοναστήρι στον κόσμο, χαρακτηρίστηκε ως κτισμένο σε κρατική γη, με το μοναστήρι να διατηρεί πλέον μόνο «δικαίωμα χρήσης» αυτής.

Η απόφαση αυτή έρχεται μετά από δεκαετίες νομικής αμφισβήτησης της ιδιοκτησίας του ελληνορθόδοξου μοναστηριού και έχει πυροδοτήσει σφοδρές αντιδράσεις στην Ελλάδα και την Ορθόδοξη κοινότητα.

Σε δήλωσή του, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος έκανε λόγο για «κατάσχεση και απαλλοτρίωση της περιουσίας του μοναστηριού», υπογραμμίζοντας πως «αυτός ο πνευματικός φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει υπαρξιακή απειλή».

Ο ηγούμενος της Αγίας Αικατερίνης, Αρχιεπίσκοπος Δαμιανός, χαρακτήρισε την απόφαση «βαρύ πλήγμα και ντροπή» για την ιστορική μονή, η οποία υπάγεται εκκλησιαστικά στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Η απόφαση αυτή, σε συνδυασμό με εσωτερικές εντάσεις, οδήγησε πρόσφατα και στην παραίτησή του από τη θέση του.

Το Πατριαρχείο υπενθύμισε ότι το μοναστήρι βρίσκεται υπό ιστορική προστασία, έχοντας λάβει «εντολή προστασίας» από τον ίδιο τον Προφήτη Μωάμεθ. Τόνισε, επίσης, πως το βυζαντινό μνημείο – το οποίο περιλαμβάνει και ένα μικρό τζαμί από την εποχή των Φατιμιδών – αποτελεί σύμβολο διαθρησκευτικής ειρήνης και σημείο αναφοράς για τον διαπολιτισμικό διάλογο.

Διπλωματική αποκλιμάκωση και κοινή διακήρυξη

Παρά τη διατήρηση της δικαστικής απόφασης, οι αντιδράσεις της ελληνικής πλευράς οδήγησαν τελικά σε κοινή διακήρυξη Ελλάδας και Αιγύπτου, η οποία δεσμεύεται στη διατήρηση της ελληνορθόδοξης ταυτότητας και της πολιτιστικής κληρονομιάς της Αγίας Αικατερίνης.

Ωστόσο, η ένταση δεν περιορίζεται στο δικαστικό επίπεδο. Αντιδράσεις έχουν προκαλέσει και τα φιλόδοξα σχέδια της αιγυπτιακής κυβέρνησης για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής.

Το «Μεγάλο Έργο Μεταμόρφωσης» και οι ανησυχίες

Το 2021, η Αίγυπτος ξεκίνησε το Πρόγραμμα Μεγάλης Μεταμόρφωσης (Great Transfiguration Project), το οποίο περιλαμβάνει την κατασκευή ξενοδοχειακών μονάδων, οικολογικών καταλυμάτων, ενός μεγάλου κέντρου επισκεπτών, την επέκταση του τοπικού αεροδρομίου και την εγκατάσταση τελεφερίκ προς το Όρος Σινά.

Η κυβέρνηση παρουσιάζει το σχέδιο ως «δώρο προς όλο τον κόσμο και όλες τις θρησκείες», με στόχο την τουριστική ανάδειξη της περιοχής, σεβόμενη –όπως υποστηρίζει– τον φυσικό και πολιτιστικό χαρακτήρα του τόπου.

Ωστόσο, οι εργασίες έχουν προκαλέσει την έντονη ανησυχία της επιστημονικής και διεθνούς κοινότητας. Το 2023, η UNESCO κάλεσε την αιγυπτιακή κυβέρνηση να αναστείλει το έργο και να υποβάλει σχέδιο διαχείρισης και διατήρησης του τοπίου. Μέχρι σήμερα, δεν έχει υπάρξει σχετική συμμόρφωση.

Τον Ιούλιο του 2025, η οργάνωση World Heritage Watch ζήτησε από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO την ένταξη της περιοχής στη Λίστα Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς σε Κίνδυνο.

Παράλληλα, ακτιβιστές απηύθυναν έκκληση στον Βασιλιά Κάρολο, προστάτη του St Catherine Foundation, το οποίο εργάζεται για τη διατήρηση των σπάνιων χειρογράφων και της πολιτιστικής κληρονομιάς του μοναστηριού. Ο Κάρολος έχει αποκαλέσει το μοναστήρι «πνευματικό θησαυρό που πρέπει να διατηρηθεί για τις μελλοντικές γενιές».

Η υπόθεση της Αγίας Αικατερίνης αναδεικνύει τις αντιφάσεις μεταξύ πολιτιστικής κληρονομιάς, θρησκευτικής ταυτότητας και τουριστικής ανάπτυξης – και ενδέχεται να αποτελέσει πρόκριμα για τον τρόπο με τον οποίο θα διαχειριστούν ανάλογα ζητήματα στο μέλλον.