Η πράσινη μετάβαση αναμφισβήτητα αποτελεί τη βασική στρατηγική για την αειφόρο ανάπτυξη και τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Με την κλιματική αλλαγή να αποτελεί πλέον μια από τις σημαντικότερες κρίσεις της εποχής μας, η πράσινη μετάβαση και η πράσινη ανάπτυξη αποτελούν μονόδρομο για ένα βιώσιμο μέλλον. Στόχος της Ευρώπης, άλλωστε, είναι να καταφέρει να γίνει η πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρος μέχρι το 2050, σε συνδυασμό με την δέσμευση για κοινωνικά δίκαιη μετάβαση και την ανάγκη υλοποίησης επενδύσεων ύψους €1 τρισ.
Τι είναι η πράσινη μετάβαση σε απλά λόγια; Πρόκειται για τον μετασχηματισμό, την μετάβαση από τις συμβατικές στις βιώσιμες πηγές ενέργειας, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και την αειφόρο ανάπτυξη της οικονομίας. Κάποιες από τις νέες βιώσιμες πρακτικές της πράσινης μετάβασης είναι η ανακύκλωση, η ενεργειακή απόδοση, η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η μείωση της χρήσης ορυκτών καυσίμων κ.ά.
Σε πρώτη ανάγνωση, κανείς δεν διαφωνεί με τον ορισμό της πράσινης μετάβασης. Οι δυσκολίες, όμως, είναι αρκετές, με βασικότερο εμπόδιο που αντιμετωπίζουν πολλές χώρες -συμπεριλαμβανομένης φυσικά και της Ελλάδας- να είναι το υψηλό της κόστος. Ένα κόστος, τόσο ιδιωτικό όσο και δημόσιο, το οποίο εάν δεν
Το υψηλό κόστος προκύπτει από διάφορους παράγοντες. Αρχικά, η επένδυση σε πράσινες τεχνολογίες και υποδομές είναι αρκετά δαπανηρή, ειδικά στην αρχική της φάση. Η ανάπτυξη και η εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως η ηλιακή και η αιολική ενέργεια, απαιτεί σημαντικές χρηματοδοτικές προσπάθειες. Επιπροσθέτως, η ενημέρωση και η εκπαίδευση του πληθυσμού για την ανάγκη και τα οφέλη της “πράσινης μετάβασης” είναι ένας σημαντικός παράγοντας, ο οποίος επίσης απαιτεί χρηματοδότηση αλλά και κατάρτιση εθνικής στρατηγικής.
Επιπλέον, η αναδιοργάνωση της υπάρχουσας υποδομής (κτιριακή αναβάθμιση, αλλαγή οχημάτων με ηλεκτρικά κα) μπορεί επίσης να απαιτήσει σημαντικά κεφάλαια. Η αναβάθμιση του δικτύου μεταφοράς και διανομής ενέργειας, καθώς και η εγκατάσταση φιλικών προς το περιβάλλον μέσων μεταφοράς, απαιτεί σημαντικές επενδύσεις και φυσικά αρκετό χρόνο.
Συμπερασματικά, το υψηλό κόστος της πράσινης μετάβασης απαιτεί συνεκτική δράση από την Ε.Ε., τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών, τον ιδιωτικό τομέα και την κοινωνία γενικότερα, όπως και την αποτελεσματική αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων της Πράσινης Συμφωνίας και του Ταμείου Ανάκαμψης. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενόψει των κρίσιμων ευρωεκλογών της 9ης Ιουνίου, έχει μια μοναδική ευκαιρία να επαναξιολογήσει την κοινοτική στρατηγική της πράσινης μετάβασης, ούτως ώστε να γίνει πιο δίκαιη, πιο ρεαλιστική και περισσότερο βιώσιμη τα επόμενα χρόνια – δεδομένης και της υποβόσκουσας γεωπολιτικής έντασης μεταξύ Ευρώπης και Κίνας, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση των δασμών.
Γιατί να γίνει μια επιχείρηση “πράσινη”
Παρά το υψηλό κόστος, η πράσινη μετάβαση μακροπρόθεσμα συνεπάγεται σημαντικά πλεονεκτήματα, όχι μόνο σε περιβαλλοντικό επίπεδο, αλλά και στο πλαίσιο του επιχειρηματικού ανταγωνισμού.
Ο μετασχηματισμός των τεχνολογιών, των υποδομών και της κουλτούρας μιας επιχείρησης πρέπει να είναι διαρκής για να παραμένει ανταγωνιστική. Από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέχρι τους κολοσσούς, η πράσινη μετάβαση αποτελεί σήμερα βασικό συστατικό για την ανάπτυξή τους. Συνεισφέρει στην ενίσχυση της εταιρικής ταυτότητας, βελτιώνει την αποδοτικότητα και οδηγεί σε τεράστιες εξοικονομήσεις. Παράλληλα, η μείωση των αποβλήτων συνεπάγεται μείωση του κόστους, ενώ συμβάλλει στην ικανοποίηση του ηθικού των εργαζομένων, οι οποίοι αποτελούν τους σημαντικότερους πρεσβευτές κάθε επιχείρησης. Το βασικότερο, όμως, ενισχύει την αξιοπιστία μιας επιχείρησης και μακροπρόθεσμα αποτελεί ισχυρό πόλο έλξης επενδύσεων.
Οι δυσκολίες της πράσινης μετάβασης
Παρότι η πράσινη μετάβαση προσφέρει πολλά οφέλη για το περιβάλλον και την οικονομική ανάπτυξη, πρόκειται για έναν αρκετά δαπανηρό μετασχηματισμό, με συνέπειες σε αρκετούς τομείς.
Καταρχήν, η μετάβαση σε πράσινες τεχνολογίες συνεπάγεται σημαντικές επενδύσεις, τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κόστος για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, καθώς επίσης και σε επιβάρυνση της δημόσιας οικονομίας. Όπως προκύπτει από τα στοιχεία του αναθεωρημένου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), η συνολική επιβάρυνση των καταναλωτών, από τα νοικοκυριά ως τις επιχειρήσεις, τη βιομηχανία και τον αγροτικό τομέα, για την εξαετία 2025-2030 υπολογίζεται να ανέλθει αθροιστικά σε περίπου 276 δισ. Ευρώ.
Πέρυσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπολόγισε το κόστος της ενεργειακής μετάβασης σε πάνω από 700 δισεκατομμύρια ευρώ σε πρόσθετες ετήσιες επενδύσεις από τώρα έως το 2050. Δηλαδή, 700 δισεκατομμύρια ευρώ που πρέπει να επενδυθούν για τη μετάβαση και την αντικατάσταση των ρωσικών υδρογονανθράκων κάθε χρόνο. Πρόκειται για πολλά χρήματα με ένα σημαντικό μέρος τους να προέρχεται από τις τσέπες των Ευρωπαίων πολιτών.
Εντός της Ε.Ε. δεν περνάει πια απαρατήρητη η αντίδραση και ένας από τους λόγους ήταν οι εκτεταμένες διαμαρτυρίες των αγροτών, οι οι οποίοι εξέφρασαν τη διαφωνία τους στην Πράσινη Συμφωνία που απαιτεί την εκτροπή χρημάτων που προηγουμένως χρησιμοποιούνταν για την επιδότηση της γεωργίας στην προσπάθεια πράσινης μετάβασης.
Παράλληλα, η μετάβαση από παραδοσιακούς τομείς όπως η εξόρυξη ή η ενεργειακή παραγωγή με βάση τα ορυκτά καύσιμα σε πράσινες εναλλακτικές μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια θέσεων εργασίας σε ορισμένες περιοχές ή κλάδους. Αυτό απαιτεί διαρθρωτικές αλλαγές στην αγορά εργασίας και προσαρμογή των εργαζομένων σε νέες δεξιότητες και επαγγελματικές προοπτικές.Επίσης, η μετάβαση σε πράσινες πρακτικές μπορεί να επηρεάσει διαφορετικά τις διαφορετικές ομάδες της κοινωνίας. Οι οικονομικά ευάλωτες ομάδες μπορεί να υποστούν περισσότερο από τη μετάβαση, είτε λόγω αυξημένων κοστών είτε λόγω απώλειας θέσεων εργασίας, ενώ άλλες ομάδες μπορεί να επωφεληθούν περισσότερο από τις νέες ευκαιρίες που προσφέρονται.
Πράσινη μετάβαση στην Ελλάδα
Η χώρα μας δεν αποτελεί εξαίρεση και υιοθετεί την “Πράσινη Συμφωνία” που αποτελεί τον οδικό χάρτη για την εκπλήρωση του στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) για κλιματική ουδετερότητα μέχρι το 2050. Η ελληνική επιχειρηματικότητα στηρίζει την πράσινη συμφωνία, αναγνωρίζει τις σημαντικές ευκαιρίες που εμφανίζονται και τονίζει την ανάγκη στήριξης της μετάβασης.
Από τα €32 δισ. που θα λάβει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης, περίπου €12 δισ. θα διατεθούν για την «πράσινη» ανάπτυξη. Η αποτελεσματική και χωρίς καθυστερήσεις, αξιοποίηση των πόρων αυτών είναι κρίσιμη προϋπόθεση για την επιστροφή σε τροχιά ανάπτυξης μετά την πανδημία.
Η προώθηση της κυκλικής οικονομίας στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα για την αντιστροφή της κλιματικής αλλαγής και την ανάπτυξη βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων. Η Ελλάδα, ωστόσο, καταγράφει χαμηλές επιδόσεις έναντι των ευρωπαϊκών σε σημαντικούς τομείς της κυκλικής οικονομίας, όπως η διαχείριση αποβλήτων. Η κυκλική οικονομία θα πρέπει να αξιοποιηθεί ως το σύγχρονο οικονομικό μοντέλο της χώρας για την προσέλκυση επενδύσεων, την ανάπτυξη της αγοράς, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την παραγωγή αξίας για το περιβάλλον και την κοινωνία.
Ένα θετικό στοιχείο της χώρας μας, είναι ότι οι ελληνικές βιομηχανίες μείωσαν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά 29% μεταξύ 1990 και 2018, ποσοστό που υπερβαίνει τη συνολική μείωση των εκπομπών του βιομηχανικού κλάδου της Ε.Ε. (-22%) για το ίδιο διάστημα.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις οφείλουν να υιοθετήσουν την πράσινη μετάβαση για να παραμείνουν ανταγωνιστικές. Κυρίως, όμως, είναι ανάγκη η χώρα να εισέλθει σε γρήγορη ανάκαμψη, υιοθετώντας νέα βιώσιμα οικονομικά μοντέλα αξιοποιώντας αποτελεσματικά και χωρίς καθυστερήσεις τους διαθέσιμους πόρους της Πράσινης Συμφωνίας και του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ποια είναι η άποψή σας για την πράσινη μετάβαση;
Το DEBATER, όπως κάνει πάντα, θέτει το ερώτημα σε εσάς, τους αναγνώστες και τις αναγνώστριές μας. Ένα ερώτημα, το οποίο θα απασχολήσει αρκετά και τους Ευρωπαίους πολιτικούς που θα απαρτίσουν την επόμενη Κομισιόν, μετά τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου.
Η πράσινη μετάβαση αποτελεί έναν από τους κρισιμότερους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών-μελών τα επόμενα χρόνια, για τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος και την εξασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος για τις επόμενες γενιές. Κανείς δεν διαφωνεί με την πράσινη μετάβαση, ωστόσο πολλοί εκφράζουν επιφυλάξεις για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση αυτής της μετάβασης. Όπως προαναφέραμε, σε ένα γεωπολιτικά ευάλωτο περιβάλλον, με τη Ρωσία και την Κίνα να αποτελούν δύσκολους “παίκτες”, η Ευρώπη οφείλει να επαναξιολογήσει τους στόχους και τη στρατηγική της, με πυξίδα τον ρεαλισμό και γνώμονα τον δίκαιο καταμερισμό.
Και το ερώτημα είναι το εξής: Με δεδομένα όλα τα παραπάνω, συμφωνείτε με το κόστος της πράσινης μετάβασης ή πιστεύετε ότι οι στόχοι που έχουν τεθεί είναι υπέρμετρα φιλόδοξοι και πολύ ακριβοί;
«Βασιλιάς» της Ευρώπης ο Παναθηναϊκός – Κατέκτησε την Euroleague και έραψε το 7ο αστέρι στο Βερολίνο
Σύλληψη Τούρκου εμπρηστή στο όρος Αιγάλεω – Βρέθηκαν πάνω του αναπτήρες και σφουγγάρι
Πρόκληση Ράμα από το Μιλάνο – «Η Ελλάδα υποχρέωσε τους αδερφούς μας να αλλάξουν όνομα»
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ"