Politico: Η Ευρώπη ετοιμάζεται για πόλεμο με την Ρωσία έως το 2030 – Το σχέδιο «Αμυντική Ετοιμότητα» της Κομισιόν

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι πλήρως προετοιμασμένη για ενδεχόμενη σύγκρουση με τη Ρωσία μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, σύμφωνα με νέο στρατηγικό σχέδιο που θα παρουσιάσει την Πέμπτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με το POLITICO.

Το προσχέδιο του “Οδικού Χάρτη Αμυντικής Ετοιμότητας 2030” προβλέπει ότι μέχρι το τέλος της δεκαετίας η Ευρώπη θα πρέπει να διαθέτει μια αξιόπιστη αμυντική ισχύ, ικανή να αποτρέπει κάθε εχθρό και να ανταποκρίνεται σε πιθανές επιθέσεις. Το έγγραφο αναμένεται να συζητηθεί αρχικά από τους υπουργούς Άμυνας και στη συνέχεια να τεθεί προς έγκριση στους ηγέτες της ΕΕ.

Η νέα στρατηγική της Επιτροπής αντικατοπτρίζει την αυξανόμενη εμπλοκή της ΕΕ σε ζητήματα άμυνας, ως απάντηση στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία αλλά και στην αβεβαιότητα γύρω από τη δέσμευση των ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.

«Μια στρατιωτικοποιημένη Ρωσία αποτελεί διαρκή απειλή για την ασφάλεια της Ευρώπης στο άμεσο μέλλον», σημειώνει το έγγραφο, που δημοσιοποιήθηκε αρχικά από το Bloomberg.

Παρότι οι ευρωπαϊκές χώρες αυξάνουν θεαματικά τους αμυντικούς τους προϋπολογισμούς, η Επιτροπή προειδοποιεί ότι το μεγαλύτερο μέρος των δαπανών παραμένει αποσπασματικό και εθνικό, γεγονός που οδηγεί σε σπατάλη, αυξημένα κόστη και έλλειψη συνεργασίας.

Κοινές προμήθειες και ευρωπαϊκή παραγωγή όπλων

Η Κομισιόν επιδιώκει να πείσει τις χώρες-μέλη να προχωρούν σε κοινές αγορές οπλικών συστημάτων, με στόχο τουλάχιστον το 40% των αμυντικών προμηθειών να βασίζεται σε συλλογικές συμβάσεις έως το 2027, έναντι λιγότερο του 20% σήμερα.

Παράλληλα, θέτει ποσοτικούς στόχους για την ευρωπαϊκή και ουκρανική αμυντική βιομηχανία:

• 55% των αγορών όπλων να προέρχονται από ευρωπαϊκές ή ουκρανικές εταιρείες έως το 2028
• 60% έως το 2030

Οι εννέα προτεραιότητες της άμυνας

Ο οδικός χάρτης εντοπίζει εννέα βασικούς τομείς όπου η ΕΕ πρέπει να καλύψει κρίσιμες ελλείψεις:

1. Αεράμυνα και αντιπυραυλική προστασία
2. Υποστηρικτικές δυνάμεις (enablers)
3. Στρατιωτική κινητικότητα
4. Συστήματα πυροβολικού
5. Τεχνητή νοημοσύνη και κυβερνοάμυνα
6. Πύραυλοι και πυρομαχικά
7. Drones και τεχνολογίες κατά drones
8. Χερσαίες επιχειρήσεις
9. Ναυτικές δυνατότητες

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην Ουκρανία, η οποία αναμένεται να εξελιχθεί σε «ατσάλινο σκαθάρι» — μια χώρα ισχυρά οχυρωμένη, ικανή να αποτρέπει τη ρωσική επιθετικότητα.

Νέα κοινά προγράμματα: Από το “Eastern Flank Watch” ως το “Defence Space Shield”

Το σχέδιο περιλαμβάνει τρία μεγάλα έργα που φιλοδοξούν να ενισχύσουν την αμυντική ομπρέλα της Ευρώπης:

• Eastern Flank Watch: Συνδυασμός επίγειων, αεροπορικών και αντι-drone συστημάτων για την προστασία των ανατολικών συνόρων.
• European Air Shield: Πολυεπίπεδο σύστημα αεράμυνας για όλη την ήπειρο.
• Defence Space Shield: Μηχανισμός προστασίας των ευρωπαϊκών διαστημικών υποδομών.

Η Επιτροπή επιδιώκει τα τρία αυτά προγράμματα να έχουν εγκριθεί έως το τέλος του 2025, ώστε η πλήρης ανάπτυξή τους να ξεκινήσει το 2026. Μέχρι το τέλος του 2028, οι σχετικές συμβάσεις και η χρηματοδότηση θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί.

Η Επιτροπή σκοπεύει να χαρτογραφήσει την ευρωπαϊκή αμυντική παραγωγική ικανότητα και να εντοπίσει κρίσιμα σημεία στην εφοδιαστική αλυσίδα και στα πρώτα υλικά. Ωστόσο, η πρωτοβουλία αυτή προκαλεί ήδη αντιδράσεις, καθώς οι αμυντικές βιομηχανίες εμφανίζονται απρόθυμες να μοιραστούν ευαίσθητα δεδομένα με τις Βρυξέλλες.

Χρηματοδότηση: έως 800 δισεκατομμύρια ευρώ

Σύμφωνα με το έγγραφο, η ΕΕ θα επιδιώξει να κινητοποιήσει έως και 800 δισ. ευρώ για την άμυνα, μέσω:

• του προγράμματος SAFE (150 δισ. ευρώ για δάνεια εξοπλισμών),
• του Ευρωπαϊκού Αμυντικού Βιομηχανικού Προγράμματος (1,5 δισ. ευρώ),
• του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας,
• και του επόμενου πολυετούς προϋπολογισμού της ΕΕ (2027–2034).

Η Κομισιόν διευκρινίζει ότι τα κράτη-μέλη θα διατηρήσουν τον έλεγχο της εθνικής τους άμυνας, υπογραμμίζοντας πως «η κυριαρχία των κρατών δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση».

Παρά τη διαβεβαίωση αυτή, ορισμένες χώρες εμφανίζονται επιφυλακτικές.
Η Γερμανία τόνισε ότι «ο στόχος πρέπει να είναι η δημιουργία συνθηκών ώστε τα κράτη να επιτυγχάνουν τους εθνικούς και διεθνείς στόχους τους».
Η Σουηδία ζήτησε να δίνεται έμφαση στα μετρήσιμα αποτελέσματα και όχι σε «γραφειοκρατικούς δείκτες» ή υποχρεωτικές μορφές συνεργασίας.

Το σχέδιο επιχειρεί να λάβει υπόψη τις ανησυχίες και των νοτίων ευρωπαϊκών χωρών, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, σημειώνοντας ότι «η Ευρώπη δεν μπορεί να αγνοεί απειλές που προέρχονται από άλλες περιοχές του κόσμου», κάνοντας αναφορά στη Μέση Ανατολή και την Αφρική.

Παράλληλα, το έγγραφο υπογραμμίζει ότι η ΕΕ θα συνεχίσει τον στενό συντονισμό με το ΝΑΤΟ, ώστε να αποφευχθεί η δημιουργία παράλληλων δομών που θα περιπλέκουν τη στρατιωτική συνεργασία.

Σε έναν κόσμο αυξανόμενων κινδύνων, η Επιτροπή τονίζει ότι η Ευρώπη πρέπει να αποκτήσει στρατηγική αυτονομία και αμυντική ετοιμότητα.

«Τα αυταρχικά καθεστώτα επιχειρούν να επηρεάσουν τις κοινωνίες και τις οικονομίες μας», αναφέρει το προσχέδιο.
«Την ίδια στιγμή, οι παραδοσιακοί μας σύμμαχοι στρέφουν το βλέμμα τους αλλού… Η Ευρώπη οφείλει να είναι έτοιμη για τα πεδία μάχης του αύριο.»