Ο γαμπρός του Τραμπ μετατρέπει “παρθένο” νησί της Αδριατικής σε τουριστικό θέρετρο – Οι διαπραγματεύσεις με την Αλβανία και το κόστος που ξεπερνάει το 1 δισ

Ως “νησί Τραμπ” έχει γίνει γνωστή η Σαζάν ένα απομονωμένο νησάκι κοντά στις ακτές της Αλβανίας καθώς η κυβέρνηση ετοιμάζεται να παραχωρήσει την περιοχή για 99 χρόνια στον γαμπρό του Ντόναλντ Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ.

Όπως αναφέρει σε εκτενές αφιέρωμά της η γαλλική LePoint στην επιφάνεια, η Σαζάν μοιάζει με παράδεισο καθώς βρίσκεται πάνω στην Αδριατική έχοντας πλούσια χλωρίδα και πανίδα. Καταφύγιο στο μικρό νησί που έχει υποστεί ελάχιστη ανθρώπινη παρέμβαση βρίσκουν πουλιά, φίδια, ενώ κάπου κάπου εντοπίζονται και μερικά είδη αρκούδων που “κρύβονται” στη φυσική βλάστηση με άγρια λεβάντα και κουκουναριές τριακοσίων ετών.

Το καλοκαίρι, λίγες φουσκωτές βάρκες μεταφέρουν τουρίστες από τη γειτονική Αυλώνα για δύο ώρες μπάνιου σε μια μεγάλη παραλία, πριν κατευθυνθούν προς τη σπηλιά του Χάτζι Αλί, πειρατή του 17ου αιώνα, που θρυλείται ότι έκρυψε εκεί κιβώτια με χρυσά νομίσματα. Το νησί έχει γίνει πλέον και καταφύγιο θαλάσσιων χελωνών.

Για εξήντα χρόνια, η Σαζάν υπήρξε μυστική στρατιωτική βάση, από την οποία σήμερα έχουν απομείνει μόνο κατεστραμμένα πολυβολεία και χιλιάδες νάρκες. Ο δικτάτορας Ενβέρ Χότζα που κυβέρνησε την Αλβανία για σχεδόν τέσσερις δεκαετίες φοβόταν απόβαση των Ιταλών, των Γιουγκοσλάβων, των Αμερικανών αλλά και των Ρώσων.

Μετά την κατάρρευση του καθεστώτος, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, η Σαζάν μετατράπηκε στο τελευταίο ακατοίκητο νησί της Αδριατικής.

Πώς έφτασαν εκεί η Ιβάνκα Τραμπ και ο Κούσνερ

Η “γνωριμία” της Ιβάνκα Τραμπ και του Τζάρεντ Κούσνερ με την Σαζάν έγινε πριν από 4 χρόνια όταν το ζευγάρι έκανε διακοπές με τα παιδιά του στην Ελλάδα. Στην συνέχεια επισκέφθηκαν και τα Τίρανα όπου και οι τοπικοί παράγοντες εκεί το είδαν σαν ευκαιρία για περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη.

Ο Άουρον Τάρε, πρώην αρχαιολόγος που είχε μόλις αναλάβει γενικός διευθυντής της Εθνικής Υπηρεσίας Ακτογραμμής της Αλβανίας, οργάνωσε μια επίσκεψη κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των Τραμπ-Κούσνερ και μερικών ακόμη πιθανών επενδυτών, ανάμεσά τους τον Νάσερ αλ Κελαϊφί, επικεφαλής της Paris Saint-Germain, και έναν επιχειρηματία από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Διατέθηκαν ελικόπτερο και πολυτελές γιοτ.

Ο Τάρε γνωρίζει τα ωραιότερα σημεία της περιοχής. Δείχνει στο γκρουπ τη θεαματική βίλα που έκτισε ο Τζορτζ Τένετ, γιος Αλβανών μεταναστών και πρώην διευθυντής της CIA επί Μπιλ Κλίντον και Τζορτζ Μπους. Οργανώνει γεύμα στο καλύτερο εστιατόριο με θαλασσινά της περιοχής, με οικοδεσπότη τον παλιό συμπαίκτη του στο μπάσκετ, τον ίδιο τον πρωθυπουργό Έντι Ράμα. Στην εξουσία από το 2013, ο Ράμα εμφανίζεται ζεστός, μεσογειακός, ανεπίσημος – και γνωρίζει προσωπικά τον Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο έχει συναντήσει σε διεθνείς συνόδους.

Η επιχείρηση θεωρείται από όλες τις πλευρές επιτυχημένη. Η Ιβάνκα Τραμπ και ο Τζάρεντ Κούσνερ αρχίζουν να μιλούν ανοιχτά για το τι θα μπορούσαν να κάνουν στο νησί που η Αλβανία είναι έτοιμη να παραχωρήσει.

Ενεργοποιούν αρχιτέκτονες και δικηγόρους. Την επόμενη χρονιά, ο Κούσνερ επιστρέφει στη χώρα. Μαζί με τους συνεταίρους του, δηλώνει έτοιμος να επενδύσει λίγο παραπάνω από 1 δισ. δολάρια, όχι μόνο στη Σαζάν, αλλά και στον κόλπο, σε μια τεράστια λωρίδα γης βόρεια της Αυλώνας που σήμερα παραμένει αδόμητη.

Πέρυσι, τον Δεκέμβριο, έναν μήνα μετά την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία, ο Κούσνερ υπογράφει προκαταρκτική συμφωνία για μίσθωση 99 ετών.

Ο ρόλος ενός πρώην πρέσβη

Ο Κούσνερ δεν ανακάλυψε τα Βαλκάνια από τη βόλτα στη Σαζάν. Ένας από τους βασικούς του «οδηγούς» στην περιοχή είναι ο Ρίτσαρντ Γκρένελ, Αμερικανός πρώην πρέσβης στη Γερμανία, τον οποίο ο Τραμπ είχε διορίσει ειδικό απεσταλμένο στη Σερβία και το Κόσοβο κατά την πρώτη θητεία του. Ο Γκρένελ είναι επίσης ο άνθρωπος που διαπραγματεύτηκε, για λογαριασμό του Κούσνερ, μια δεύτερη μεγάλη συμφωνία στην περιοχή: την απόκτηση ενός ολόκληρου οικοδομικού τετραγώνου στο κέντρο του Βελιγραδίου.

Έτσι, ο γαμπρός του Αμερικανού προέδρου σχεδιάζει παράλληλα έναν «Trump Tower» στο κέντρο του Βελιγραδίου, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις και σε Σερβία και σε Αλβανία. Ο μελλοντικός «Trump Tower», όπως θα ονομαστεί, σχεδιάζεται να στεγάσει ξενοδοχείο πολυτελείας, τεράστιο εμπορικό κέντρο και πολυτελείς κατοικίες.

Στην Σερβία οι αντιδράσεις είναι έντονες βάζοντας στη συζήτηση την αδιαφάνεια της κυβέρνησης της Σερβίας αλλά και το ακραίο επιχειρείν για τον λόγο ότι για να παραχωρηθεί το συγκεκριμένο οικόπεδο στον Κούσνερ, ψηφίστηκε ειδικός νόμος που αφαιρεί από το κτίριο την ιδιότητα του μνημείου στο Εθνικό Μητρώο Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Στο γραφείο του, κοντά στην προεδρία και το κοινοβούλιο της Σερβίας, ο Ραντοβάν Κούπρες, ιδρυτής της οργάνωσης CRTA που μάχεται για τη διαφάνεια στην πολιτική, είναι επίσης οργισμένος, αλλά για άλλους λόγους. «Το πρόβλημα δεν είναι πραγματικά η οικογένεια Τραμπ», λέει. «Το πρόβλημα είναι η πολιτική μας τάξη. Είμαστε από τις πιο διεφθαρμένες χώρες στον κόσμο και όλα έγιναν κάτω από το τραπέζι».

Η ανάπτυξη ακινήτων με τον Τζάρεντ Κούσνερ δεν είναι προφανώς ουδέτερη επιλογή, ούτε για τη Σερβία ούτε για την Αλβανία. Τους προσφέρει πρόσβαση τόσο σε κεφάλαια από τη Μέση Ανατολή όσο και στην Ουάσινγκτον. Σε αντίθεση με την πρώτη θητεία του πεθερού του, όταν είχε επίσημο ρόλο στον Λευκό Οίκο ως ειδικός σύμβουλος και διαπραγματεύτηκε τις Συμφωνίες του Αβραάμ του 2020, που οδήγησαν σε εξομάλυνση σχέσεων ανάμεσα στο Ισραήλ και σειρά αραβικών χωρών, ο Κούσνερ δεν κατέχει σήμερα θεσμικό αξίωμα.

Το Affinity Partners, το επενδυτικό ταμείο του Τζάρεντ Κούσνερ, δημιουργήθηκε το 2021 και συγκέντρωσε 2 δισ. δολάρια από το σαουδαραβικό κρατικό ταμείο Public Investment Fund, που ελέγχεται απευθείας από τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν. Στους επενδυτές του περιλαμβάνονται επίσης τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Κατάρ, με περίπου 1,5 δισ. δολάρια. Μαζί με τους Σαουδάραβες εταίρους του, ο Κούσνερ προχώρησε πρόσφατα στην εξαγορά της εταιρείας ηλεκτρονικών παιχνιδιών Electronic Arts έναντι 55 δισ. δολαρίων, επιβεβαιώνοντας το εύρος των κεφαλαίων που βρίσκονται πίσω από τα σχέδια για τη Σαζάν και το Βελιγράδι.