Αναμφισβήτητα τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των τουρκικών εκλογών –και η 10η συνεχόμενη εκλογική του επικράτηση ως υποψήφιος Πρόεδρος, Πρωθυπουργός και Δήμαρχος– καθιστούν τον Ταγιπ Ερντογαν φαβορί για τον δεύτερο. Κατά πάσα πιθανότητα θα επανεκλεγεί και θα είναι Προέδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας και την επόμενη πενταετία.
Αν και υπήρξε ανησυχία στη Δύση και στην αντιπολίτευση σχετικά με την διενέργεια των τουρκικών εκλογών, δεν υπάρχουν ενδείξεις, ούτε προέκυψαν καταγγελίες για άξια λόγου νοθεία και η εκλογική διαδικασία κύλισε ομαλά. Νομίζω ότι θα υπάρξει το ίδιο κλίμα και στο δεύτερο γύρο, ενώ σημαντικοί πολιτικοί του αντιπολιτευτικού χώρου –Ιμάμογλου και Γιαβάς– λογικά θα προσπαθήσουν να εκπληρώσουν τις πολιτικές τους φιλοδοξίες στις επόμενες εκλογές μετά από μία πενταετία. Σύμφωνα με προεκλογική δήλωση του Ταγιπ Ερντογαν, αυτή θα είναι η τελευταία του προεδρική θητεία.
Σχετικά με την δυστοκία των δημοσκοπήσεων στον πρώτο γύρο, μάλλον δεν μπόρεσαν να αποτυπώσουν επαρκώς την προθετικότητα του τουρκικού λαού προς τον Ταγίπ Ερντογάν. Αν η επικράτηση στο δεύτερο γύρου είναι οριακή – αν και δεν το νομίζω– και υπάρξουν καταγγελίες για εκτεταμένη παρέμβαση στο εκλογικό αποτέλεσμα, πιθανόν να έχουμε ζήτημα μη αποδοχής του. Θεωρώ όμως, ότι ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης δεν θα λειτουργήσει εξω-θεσμικά και δεν θα κινητοποιήσει το λαό για να αμφισβητήσει το εκλογικό αποτέλεσμα. Ο Πρόεδρος Ερντογάν φαίνεται ότι θα επικρατήσει και σ’ αυτή την εκλογική αναμέτρηση, έχοντας την επόμενη πενταετία να χειριστεί πολλά και σημαντικά προβλήματα στο εσωτερικό και το εξωτερικό, ενώ στο βαθμό που ο πολιτικός και βιολογικός χρόνος εξαντλούνται πιθανόν να επιζητήσει το πεπρωμένο του…
Αυτό που πραγματικά είναι άξιο λόγου και αποτυπώθηκε ευκρινώς στις πρόσφατες τουρκικές εκλογές είναι η δομική αδυναμία κατανόησης της Τουρκίας –τόσο ως πολιτικό σύστημα αλλά και ως κοινωνία– εκ μέρους της Ελλάδας. Να μην μπορούν –οι δυτικοί, οι ΗΠΑ και λιγότερο οι Ευρωπαίοι– να κατανοήσουν κυρίως την κοινωνική και δευτερευόντως την πολιτική πραγματικότητα στην Τουρκία είναι ως έναν βαθμό κατανοητό. Για εμάς όμως που έχουμε συμβιώσει για αιώνες εντός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, είναι λιγότερο κατανοητή και δικαιολογημένη η συγκεκριμένη δυσνόηση. Εμείς οφείλαμε να κατανοούμε καλύτερα τους διαμορφωτικούς παράγοντες της τουρκικής κοινωνίας και πως αυτοί προσδιορίζουν την πολιτική στην γειτονική χώρα, εν αντιθέσει με τους υπόλοιπους δυτικούς. Αυτό που παρατηρείται στον εγχώριο δημόσιο διάλογο –και αποτυπώθηκε κατά την προεκλογική περίοδο της Τουρκίας– είναι πως υιοθετούμε αβλεπτί το αφήγημα της Δύσης, όσον αφορά την κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα στην γειτονική χώρα και λιγότερο (sic) τα συλλογικά και ατομικά μας βιώματα , ως προς την οθωμανική κοινωνία και την μετεξέλιξη της ως σύγχρονη Τουρκία. Νομίζω πως η προσέγγιση της κοινωνικό-πολιτικής κατάστασης στην Τουρκία με αμιγή νεωτερικά αναλυτικά εργαλεία ή προσδοκίες δυτικής μετεξέλιξής της, εξακολουθητικά θα οδηγούν σε λανθασμένες εκτιμήσεις σχετικά τον προσανατολισμό της Τουρκίας και θα παραμένουν εσαεί ανεκπλήρωτες οι δυτικές ή άλλες προσδοκίες.
Όσον αφορά την τουρκική εξωτερική πολιτική με ή μετά τον Ερντογάν, αυτή δεν πρόκειται να αλλάξει δραματικά. Ο τουρκικός αναθεωρητισμός δεν είναι ούτε προσωποπαγής, ούτε δευτερογενής, ούτε συγκυριακός. Υπ’ αυτό το πρίσμα ίσως να μας συμφέρει να παραμείνει στην προεδρία ο Ταγίπ Ερντογάν, στο βαθμό που συνεχιστεί η προσπάθεια στρατηγικής αυτονόμησης της Τουρκίας από τη Δύση.
* Ο Χρήστος Ζιώγας είναι Διδάσκων στις Διεθνείς Σχέσεις Παν. Αιγαίου, εντεταλμένος λέκτορας στρατιωτικής σχολής Ευελπίδων
Καιρός: Βροχές σε όλη τη χώρα μέχρι το βράδυ – Πού αναμένονται ισχυρά φαινόμενα (Χάρτες)
Θεσσαλονίκη: Κατήγγειλε 34χρονο ότι τη βίασε – Τον γνώρισε στα social media
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ"