Το σημείο 0 στο προαύλιο του Αστεροσκοπείου Αθηνών που λίγοι ξέρουν (φωτογραφία)

Λίγοι γνωρίζουν πως ένα μικρό σημείο, χαραγμένο ταπεινά στο προαύλιο του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, υπήρξε για περισσότερο από έναν αιώνα η αφετηρία των δρόμων όλης της χώρας.

Από το 1842, όταν ιδρύθηκε το Αστεροσκοπείο, εκεί στον λόφο των Νυμφών, απέναντι από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης, ορίστηκε το πρώτο «χιλιόμετρο 0» της Ελλάδας. Από εκεί ξεκινούσε η χιλιομέτρηση όλων των εθνικών οδών, ένας αόρατος δεσμός που συνέδεε την πρωτεύουσα με κάθε γωνιά της επικράτειας.

Το σημείο αυτό, σχεδόν άγνωστο σήμερα στους περισσότερους, είχε τότε τεράστια σημασία: ήταν το κέντρο αναφοράς για τις αποστάσεις, το σημείο απ’ όπου υπολογιζόταν η απόσταση κάθε πόλης, χωριού ή λιμανιού από την Αθήνα. Ήταν ένα είδος «καρδιάς» του οδικού δικτύου της νεότερης Ελλάδας, σε μια εποχή που το κράτος διαμορφωνόταν και οι δρόμοι χαράσσονταν από την αρχή.

Με την πάροδο των χρόνων, η τεχνολογία και η πολεοδομική εξέλιξη άλλαξαν τον τρόπο μέτρησης. Στη συνέχεια, νέα σημεία μηδέν ορίστηκαν στο κέντρο της πόλης – πρώτα η πλατεία Ομονοίας και αργότερα το Σύνταγμα. Σήμερα, βέβαια, με τα GPS και τους ψηφιακούς χάρτες, η χιλιομέτρηση έχει αυτοματοποιηθεί και το παλιό σημείο στο Αστεροσκοπείο μοιάζει ξεχασμένο.

Κι όμως, πίσω από την πέτρα αυτή κρύβεται ένα κομμάτι της ιστορίας της πρωτεύουσας και της ίδιας της χώρας. Ένα σημείο αόρατο, αλλά με ισχυρό συμβολισμό: η αρχή ενός ταξιδιού που ενώνει την Αθήνα με όλη την Ελλάδα.