Το Σάββατο 18 και την Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου 2021, από τις 12.00 το μεσημέρι έως τις 21.00 μ.μ., θα πραγματοποιηθεί εντός του εκθεσιακού συγκροτήματος της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, στον εξωτερικό χώρο μεταξύ των περιπτέρων 10 και 13 το Φεστιβάλ Ευρωπαϊκού Ρυζιού. Διακεκριμένοι Σεφ και εκπρόσωποι της Αγροτικής Εταιρικής Σύμπραξης Θεσσαλονίκης (ΕΑΣΘ) και του Consejo Regulador de la DOP Arroz de Valencia (CRAV) από την Ισπανία θα μοιραστούν μαζί σας το πάθος τους για το ρύζι, θα ετοιμάσουν συνταγές με βάση το ευρωπαϊκό ρύζι που παράγεται στην Ελλάδα και στην Ισπανία, και θα ενημερώσουν για την ποιότητα, τη βιωσιμότητα και την ασφάλειά του.
Το Φεστιβάλ Ευρωπαϊκού Ρυζιού πραγματοποιείται στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος EU RICE, το οποίο υλοποιείται από την ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΕΑΣΘ) και το CONSEJO REGULADOR DE LA DOP ARROZ DE VALENCIA (Ρυθμιστική Αρχή του ρυζιού ΠΟΠ Βαλένθια) με στόχο να ευαισθητοποιήσει και να ενημερώσει τους καταναλωτές και τους παραγωγούς ότι το ρύζι που παράγεται στην Ευρώπη είναι ένα προϊόν ασφαλές, το οποίο καλλιεργείται τηρώντας τους αυστηρούς Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς. Οργανισμός εκτέλεσης του Προγράμματος είναι η εταιρία NOVACERT.
Στόχος του προγράμματος EU RICE και του Φεστιβάλ Ευρωπαϊκού Ρυζιού είναι η ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού μέσα από μια σειρά αλληλοσυμπληρούμενων ενεργειών προβολής και ενημέρωσης, ώστε να πείσει τον καταναλωτή να συμπεριλάβει στη διατροφή του το ρύζι που παράγεται στην Ευρώπη.
Η βιοποικιλότητα, το οικοσύστημα και η καλλιέργεια του ρυζιού
Η καλλιέργεια ρυζιού παίζει σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας και του βιολογικού πλούτου, καθώς οι ορυζώνες λειτουργούν ως τεχνητοί εποχιακοί υγρότοποι. Τον Μάιο, κατά την κορύφωση της αναπαραγωγικής περιόδου των πουλιών, οι ορυζώνες κατακλύζονται με νερό για να υποδεχθούν τους σπόρους του ρυζιού. Οι πλημμυρισμένοι αγροί γεμίζουν με μικρούς ασπόνδυλους οργανισμούς και αμφίβια. Για τον λόγο αυτό, προσελκύουν ερωδιούς, χαλκόκοτες, μαυροκέφαλους γλάρους και άλλα είδη πουλιών, που αναζητούν τροφή για αυτά και για τα πεινασμένα μικρά τους. Η συνέχιση της καλλιέργειας ρυζιού σε αυτές τις προστατευόμενες περιοχές αποτελεί προϋπόθεση για την ισορροπημένη λειτουργία του οικοσυστήματος.
Στην Ελλάδα οι ορυζώνες εκτείνονται δίπλα σε παρόχθιες περιοχές και δέλτα ποταμών, και κυρίως στο Δέλτα των ποταμών Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα στη Θεσσαλονίκη, ενώ στην Ισπανία εντοπίζονται στην Περιοχή των Φυσικών Πάρκων της Albufera και του Pego-Oliva στη Βαλένθια. Η περιοχή του Δέλτα των ποταμών Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα καθώς και η Περιοχή των Φυσικών Πάρκων της Albufera και του Pego-Oliva ανήκουν επίσης στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών Natura 2000 και επιπλέον προστατεύονται από τη Σύμβαση Ramsar. Σε αυτές τις περιοχές έχουν καταγραφεί διάφορα είδη πτηνών, πολλά από τα οποία βρίσκονται υπό καθεστώς προστασίας. Εκτός από την πλούσια ορνιθοπανίδα, οι προστατευόμενες περιοχές των ποταμών Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα καθώς και η Περιοχή των Φυσικών Πάρκων της Albufera και του Pego-Oliva φιλοξενούν πολλά άλλα προστατευόμενα ζώα, όπως τον ευρωπαϊκό κάστορα, την ευρασιατική βίδρα, λύκους και τσακάλια.
Το φυσικό οικοσύστημα και οι ορυζώνες συνεργάζονται για να είναι οι καλύτεροι οικοδεσπότες για τη βιοποικιλότητα.
H κοινωνική και πολιτισμική σημασία της καλλιέργειας του ρυζιού στην Ευρώπη
Το ρύζι εισήχθη στην Ελλάδα περίπου το 320 π.Χ., κατά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ασία, ενώ στην Ισπανία το εισήγαγαν οι Άραβες τον όγδοο αιώνα μ.Χ. Το ρύζι ήταν τότε ένα σπάνιο έδεσμα, που προοριζόταν για βασιλικά τραπέζια.
Με την πάροδο των ετών, κάθε περιοχή ανέπτυξε τις δικές της γαστρονομικές σπεσιαλιτέ ρυζιού, όπως την paella valenciana στην Ισπανία, το ρύζι για γεμιστά στην Ελλάδα, το riz au gras στο Camargue στη Γαλλία και το ριζότο τύπου Μιλάνου στην Ιταλία.
Οι ευρωπαϊκές περιοχές καλλιέργειας ρυζιού προέκυψαν από την αποστράγγιση περιοχών που θεωρούνταν από καιρό ακατάλληλες για καλλιέργειες, αλλά που είχαν άφθονους υδάτινους πόρους, όπως τα Δέλτα μεγάλων ποταμών. Η καλλιέργειά του εισήχθη, μετά από σημαντικές εργασίες ανάπτυξης, ως πρωτοπόρος καλλιέργεια που “ξεπλένει” το έδαφος. Χωρίς τους ορυζώνες, μεγάλο μέρος των εν λόγω περιοχών θα υποβαλλόταν σε προοδευτική απερήμωση, εξαιτίας της συνδυαστικής επίδρασης της αύξησης της αλατότητας του νερού και της ξηρασίας κατά τους θερινούς μήνες. Επομένως, η καλλιέργεια του ρυζιού έχει συμβάλει στην οικονομική ανάπτυξη μη προνομιούχων περιοχών, και στην εμφάνιση κοινωνικών και πολιτιστικών παραδόσεων που ενίσχυσαν τη φήμη αυτών των περιοχών.
Το Ευρωπαϊκό Ρύζι
Το ρύζι αποτελεί βασικό συστατικό της διατροφής για το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού. Είναι μέρος της παράδοσης πολλών πολιτισμών και ένα από τα βασικά συστατικά σε πολλές συνταγές. Συμπεριλαμβάνεται στην ομάδα των δημητριακών, μία από τις βασικότερες ομάδες της καθημερινής μας διατροφής, και η διατροφική του αξία καθορίζεται κυρίως από την περιεκτικότητά του σε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες. Οι χρήσεις του ρυζιού ποικίλλουν: από παρασκευή κόκκων ή νιφάδων έως την παρασκευή ποτών, παιδικών τροφών ή ακόμα και ζωοτροφών. Πλούσιο σε θρεπτικά στοιχεία, βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία, το ρύζι είναι άριστη πηγή σύνθετων υδατανθράκων, γεγονός που το καθιστά ιδανικό για μια ισορροπημένη διατροφή.
Το επιστημονικό του όνομα είναι Oryza sativa. Ανήκει στην οικογένεια των Αγρωστιδών, έχει ρίζα φουντωτή και βλαστό λεπτό καλάμι, με το ύψος του συνήθως να κυμαίνεται μεταξύ 60 και 80 εκατοστών.
Τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του σχετίζονται κυρίως με το σχήμα, το χρώμα και την ακεραιότητα του κόκκου, και έχουν καθοριστεί από τον Κανονισμό της ΕΕ για την κοινή οργάνωση της αγοράς του ρυζιού.
Οι ποικιλίες ρυζιού που καλλιεργούνται στην Ευρώπη ανήκουν κυρίως στην ομάδα Japonica, με στρογγυλούς ή μεσαίου μήκους κόκκους, που γίνονται κολλώδεις όταν μαγειρεύονται. Οι κατά τόπους ποικιλίες σπεσιαλιτέ εκτιμώνται ιδιαίτερα στις τοπικές αγορές, ειδικά όταν φέρουν πιστοποίηση Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), η οποία δίνει έμφαση στην τοπική τους προέλευση και στις φιλικές προς το περιβάλλον προδιαγραφές των πρακτικών καλλιέργειας.
Το Ευρωπαϊκό Ρύζι που παράγεται στην Ελλάδα
Η συστηματική καλλιέργεια ρυζιού στην Ελλάδα ξεκίνησε τη δεκαετία του ’50, όταν εισήχθη ως μία καινοτόμα καλλιέργεια, με την ιδιότητα να “ξεπλένει” το έδαφος και να βελτιώνει την ποιότητά του. Έκτοτε,
το ελληνικό ρύζι διατηρεί δυναμική παρουσία τόσο στην εγχώρια αγορά, όσο και στο εξωτερικό. Οι ορυζώνες βρίσκονται κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα, στο Δέλτα των ποταμών Αξιού, Λουδία και Αλιάκμονα, αλλά και στις παρόχθιες περιοχές των ποταμών Αχελώου, Σπερχειού και Έβρου. Σήμερα στην πεδιάδα της Θεσσαλονίκης παράγεται περίπου το 75% του ελληνικού ρυζιού, γεγονός που το καθιστά ένα αγροτικό προϊόν με ιδιαίτερη σημασία για την τοπική οικονομία.
Το EU RICE Πρόγραμμα
Το EU RICE Πρόγραμμα υλοποιείται από την ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε. (ΕΑΣΘ) και το CONSEJO REGULADOR DE LA DOP ARROZ DE VALENCIA (Ρυθμιστική Αρχή του ρυζιού ΠΟΠ Βαλένθια) με στόχο να ευαισθητοποιήσει και να ενημερώσει τους καταναλωτές και τους παραγωγούς ότι το ρύζι που παράγεται στην Ευρώπη είναι ένα προϊόν ασφαλές, το οποίο καλλιεργείται τηρώντας τους αυστηρούς Ευρωπαϊκούς Κανονισμούς. Δίνει έμφαση στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα της καλλιέργειας του ρυζιού, υπογραμμίζοντας τον ευεργετικό της ρόλο για την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον. Για τους Ευρωπαίους παραγωγούς, η βιωσιμότητα της παραγωγής ρυζιού αποτελεί ευθύνη και υποχρέωση.
Περισσότερες πληροφορίες για το EU RICE και το Φεστιβάλ Ευρωπαϊκού Ρυζιού υπάρχουν στην ιστοσελίδα του προγράμματος: www.sustainablerice.eu.
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ"