Σκοτεινές εποχές για τη χώρα όπου όροι όπως CDS, ομόλογα, “Grexit” και άλλες παρεμφερείς λέξεις βρίσκονταν στο καθημερινό λεξιλόγιο των Ελλήνων φέρνει η είδηση πως η τραπεζίτισσα της Goldman Sachs, Αντιγόνη Λουδιάδη ή όπως την αποκαλούν φίλοι και γνωστοί, απλώς Άντι (Addy Ludiadis), που έμεινε γνωστή στην ιστορία ως η “μαγείρισσα” του ελληνικού χρέους, ώστε η χώρα να μπει στην ευρωζώνη, συνταξιοδοτήθηκε.
Η Αντιγόνη Λουδιάδη λοιπόν επανήλθε στο προσκήνιο μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες στις 8 Σεπτεμβρίου, όταν με ένα λιτό δελτίο τύπου η ασφαλιστική Rothesay, έκανε γνωστό ότι η τραπεζίτισσα που “μαγείρεψε” το ελληνικό χρέος, λίγο πριν συμπληρώσει τα 60 της χρόνια και όντας στα 59 αποχωρεί από τη θέση της διευθύνουσας συμβούλου της εταιρείας, την οποία κατείχε για 15 χρόνια.
Το 2007 η “σκιώδης” τραπεζίτισσα πέρασε στο ασφαλιστικό κομμάτι και ίδρυσε τη Rothesay, η οποία άνηκε στον όμιλο επενδύσεων της Goldman Sachs, παίρνοντας έτσι “προαγωγή” για τα εκατομμύρια που κατάφερε να φέρει στην τράπεζα, με τα κέρδη στην ελληνική περίπτωση χωρίς να έχουν γίνει γνωστά τα νούμερα εκτιμώνται μεταξύ 300.000.000 – 500.000.000 δολαρίων.
Υπό τη διοίκηση της Λουδιάδη και του Τομ Πιρς, γενικού διευθυντή της εταιρείας που θα την αντικαταστήσει ως διευθύνων σύμβουλος, η εταιρεία γιγαντώθηκε, έχοντας μετατραπεί στην πλέον ειδική σε ασφαλίσεις συντάξεων στη Βρετανία.
“Η Rothesay θα είναι πάντα στην καρδιά μου. Ήθελα απλώς να θυμούνται ότι έστησα αυτό το συγκεκριμένο επιχειρηματικό μοντέλο πολύ καλά“, είπε μετά τη γνωστοποίηση της είδησης μιλώντας στους Financial Times η Αντιγόνη Λουδιάδη.
“Aν και ο κόσμος ακόμη και σήμερα δεν αποκαλεί εμένα και τον Τομ ασφαλιστές“, συμπλήρωσε.
Εγκωμιαστικό ήταν και το σχόλιο του προέδρου της Rothesay, Ναγκουίμπ Κεράι καθώς όπως είπε έχει οικοδομήσει “μία εκπληκτική επιχείρηση από την αρχή κάτι που είναι ιδιαίτερα αξιοθαύμαστο για μία εταιρεία που δεν υπήρχε όταν ξεκίνησε“.
Πλέον η Αντιγόνη Λουδιάδη θα συνεχίσει να βρίσκεται στο διοικητικό συμβούλιο της Rothesay σαν μη εκτελεστική διευθύντρια, ενώ η ίδια θέλει να κάνει ένα διάλειμμα πριν επικεντρωθεί στην άλλη της αγάπη τη φιλανθρωπία.
Όμως λίγο πριν τα 60, πολύ λίγα είναι γνωστά για αυτήν την απρόσιτη workholic, μανιώδη καπνίστρια την οποία φοβούνται ακόμα και στενοί της συνεργάτες και της αρέσει να ηρεμεί κάνοντας γιόγκα.
Σε μία από τις λίγες συνεντεύξεις που είχε δώσει το μακρινό πλέον 2005 στη Wall Street Journal, η Αντιγόνη Λουδιάδη είχε περιγράψει τον εαυτό της ως “εργασιομανή καπνίστρια” με ένα ιδιαίτερα αγχωτικό πρόγραμμα.
Το επίθετο που τη χαρακτηρίζει είναι “αμφιλεγόμενη”
Από τα λίγα που έχουν γίνει γνωστά για την Addy Ludiadis, ξέρουμε ότι γεννήθηκε από Έλληνες γονείς στη Νιγηρία και έχει ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής της στη Βρετανία και συγκεκριμένα στο πενταώροφο σπίτι της στο δυτικό Λονδίνο, νιώθει περήφανη για την ελληνική καταγωγή της και ήταν κάτι που τη βοήθησε ώστε να έχει σχέσεις με τη χώρα μας.
Σύμφωνα με τη Daily Mail η Αντιγόνη Λουδιάδη φοίτησε στο φημισμένο σχολείο θηλέων Cheltenham Ladies College και στη συνέχεια σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Ένα πρώην στέλεχος της Goldman Sachs την περιέγραψε ως “ελαφρώς εκκεντρική“. “Ήταν παράξενο να τη σκέφτεσαι σαν ένα άτομο που ήταν εκεί έξω και εκπροσωπούσε την τράπεζα μπροστά σε κυβερνήσεις και την οδηγούσε σε τεράστιες συμφωνίες”, συμπλήρωσε.
Άλλοι συνάδελφοί της σύμφωνα με τον Independent την περιγράφουν ως “άγρια έξυπνη” και κάποιοι ως απλά “άγρια“. Λέγεται μάλιστα ότι κάποιοι παρίσταναν πως μιλούσαν στο τηλέφωνο κάθε φορά που περνούσε από κάποιον διάδρομο για να αποφύγουν τον θόρυβο που θα προκαλούσε ένα πιθανό κατσάδιασμα.
Ένας συνάδελφός της την περιέγραψε ως “έξυπνη, ευγενική και με υψηλή αξία“, ενώ χρησιμοποίησε και ακόμα μία λέξη “αμφιλεγόμενη“.
Τα επίθετα “αμφιλεγόμενη” και “άγρια” μάλλον χαρακτηρίζουν την Αντιγόνη Λουδιάδη σε όλη της την καριέρα που από τη JP Morgan μεταπήδησε το 1994 στη Goldman Sachs, κατόρθωσε να ανέβει γρήγορα τις βαθμίδες στην ιεραρχία και στο “απόγειο” της ως στέλεχος πια φέρεται να έβγαζε 12.000.000 δολάρια το χρόνο.
“Μοιάζει με γάτα που ετοιμάζεται να επιτεθεί στο θύμα της“
Εκτενή αναφορά στο ποια είναι η Αντιγόνη Λουδίαδη αλλά και στον ρόλο της ίδιας και της Goldman Sachs στο “μαγείρεμα” του ελληνικού χρέους κάνει ο Marc Roche στο βιβλίο του “Η Τράπεζα, πώς η Goldman Sachs κυβερνάει τον κόσμο” (Μεταίχμιο, 2010) και συγκεκριμένα στο πρώτο κεφάλαιο με τίτλο “Η συμφωνία που ξεπέρασε τα όρια”.
“«Μια αληθινή επαγγελματίας», λένε και ξαναλένε οι προϊστάμενοι της Άντι μετά την επιτυχία της το 2001. Η Άντι Λουδιάδη έχει λοιπόν προαχθεί στη διεύθυνση μιας εταιρείας ασφαλειών ζωής την οποία ίδρυσε η Goldman Sachs για να εκμεταλλευτεί τα χρηματοοικονομικά προϊόντα που έχουν σχέση με το προσδόκιμο ζωής. Η ζωή χαμογελά μερικές φορές στις τολμηρές”, γράφει χαρακτηριστικά ο Roche στο βιβλίο που απέσπασε το βραβείο “βιβλίο οικονομίας” για το 2010.
“Η Αντιγονή Λουδιάδη μοιάζει με γάτα που ετοιμάζεται να επιτεθεί στο θύμα της“, αναφέρει στις πρώτες γραμμές του κεφαλαίου ο Marc Roche σκιαγραφώντας αρχικά το προφίλ της τραπεζίτισσας.
“Λένε ότι η κυρία αυτή είναι πολύ ευφυής, λίγο υστερική και τυραννική με τους συνεργάτες της, ενώ κάνει τον συνομιλητή της να τα χάνει. Της αρέσει το ρίσκο και ξέρει να πουλάει. Τη φωνάζουν Άντι και είναι τραπεζίτισσα στη Goldman Sachs International στο Λονδίνο. Αυτή η ειδικός των σύνθετων χρηματοοικονομικών προϊόντων είναι περήφανη για την ελληνική καταγωγή της. Πτυχιούχος της Οξφόρδης, λέγεται ότι είναι «μανιακή με τη δουλειά, ότι καπνίζει το ένα τσιγάρο μετά το άλλο και έχει την ατζέντα της πάντα γεμάτη»“.
Το “μαγείρεμα” του ελληνικού χρέους
Στη συνέχεια ο Roche αναφέρεται σε ένα από τα μεγαλύτερα “παράσημα” που κατέκτησε η Αντιγόνη Λουδιάδη που δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι βοήθησε την Ελλάδα να “μαγειρέψει” το χρέος ώστε να μπει στην ευρωζώνη και να φαίνεται πως έχει συμμορφωθεί με τα κριτήρια της Συνθήκης του Μάαστριχτ.
“Είναι εκείνη που βοήθησε την Ελλάδα να καμουφλάρει το χρέος της. Χάρη στην ευρηματικότητα της, η χώρα μπόρεσε να μπει στη ζώνη του ευρώ το 2002, καθώς τυπικά πληρούσε τα κριτήρια της Συνθήκης του Μάαστριχτ αναφορικά με το χρέος“.
“Η δημοσιονομική αναμόρφωση, της οποίας την ευθύνη είχε η Άντι, χάρισε στον εργοδότη της, ένα σωρό λεφτά, προκαλώντας παράλληλα -εννέα χρόνια αργότερα- την πιο σοβαρή κρίση στη ζώνη του ευρώ“.
Μάλιστα στο βιβλίο αναφέρεται πως η Ελλάδα το 2001 δεν ενδιέφερε καθόλου τη Goldman Sachs International, η οποία εκείνη την περίοδο ήταν “απορροφημένη” με τις “αναδυόμενες χώρες, οι οποίες αρχίζουν να προσελκύουν ορισμένες μεγάλες τράπεζες“, όπως στη Γερμανία, στην ανατολική Ευρώπη και στην Τουρκία.
“Οι ελληνικοί φάκελοι κατά παράδειγμα των χρηματοδοτήσεων της εμπορικής ναυτιλίας, δουλεύονται στο Λονδίνο, όπου είναι εγκατεστημένοι οι Έλληνες εφοπλιστές“, συμπληρώνει ο Roche.
“Το 1999 που αποφασίζεται η δημιουργία του ευρώ, η Ελλάδα δεν μπορεί να προσχωρήσει στο κοινό νόμισμα. Στα χαρτιά, οι όροι συμμετοχής στον μηχανισμό, είναι τα πάρα πολύ αυστηρά κριτήρια που διατυπώθηκαν στη Συνθήκη του Μάαστριχτ: Χρέος κάτω από το 60% του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος και έλλειμμα προϋπολογισμού κάτω από το 3%. Η Ελλάδα απέχει πολύ“.
“Την εποχή εκείνη οι Γάλλοι και Γερμανοί ιθύνοντες, καθώς ήταν αποφασισμένοι να εδραιώσουν την καλή φήμη του κοινού νομίσματος με την εισαγωγή όσο το δυνατόν περισσότερων χωρών στον μηχανισμό, προκειμένου να αποτρέψουν τους κερδοσκόπους -από τότε!- να επιτεθούν, πιέζουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κάνει δεκτή την Ελλάδα“.
“Η ελληνική κυβέρνηση ζητά από τη Goldman Sachs να τη βοηθήσει να βρει τεχνάσματα, για να μπει στη ζώνη του ευρώ, λίγο μετά τη δημιουργία του νέου νομίσματος. Η Αθήνα θέλει κυρίως να κρύψει την έκταση των ελλειμμάτων της. Για να γίνει αυτό οι Σοσιαλιστές με ηγέτη τον Κώστα Σημίτη, έχουν την πρόθεση να απαλλαγούν από το βάρος των στρατιωτικών δαπανών – σημαντικών λόγω της υποβόσκουσας διαμάχης με την Τουρκία -, ώστε αυτές να μην συμπεριλαμβάνονται στις δημόσιες δαπάνες”, αναφέρει αρχικά ο Roche και εν συνεχεία διερωτάται “γιατί η Goldman Sachs να αρνηθεί μια τέτοια εντολή, με υψηλή αμοιβή και να κάνει ένα νόμιμο φιασίδωμα;“.
“Παρά τις συχνά απρόβλεπτες δυσκολίες που παρουσιάζουν οι σχέσεις με τον χώρο της πολιτικής, η βοήθεια προς τα κράτη βρίσκεται στο επίκεντρο των δραστηριοτήτων των επενδυτικών τραπεζών“, εξηγεί ο Roche και προσθέτει πως “και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσέφυγαν στην τεχνογνωσία των μεγάλων χρηματοοικονομικών οργανισμών για να «βελτιστοποιήσουν» την εικόνα των εθνικών τους λογαριασμών. Η Ιταλία έκανε ακριβώς το ίδιο με την αμερικάνικη τράπεζα JP Morgan“.
“Μάννα εξ ουρανού για τη Goldman Sachs η Ελλάδα”
“Για τη Goldman Sachs η Ελλάδα γίνεται ξαφνικά μάννα εξ ουρανού. Πώς να μη δουν ότι μια μικρή χώρα με αδύναμη τραπεζική υποδομή, στοιχειώδεις στατιστικές των δημοσιονομικών και με ανθούσα παραοικονομία που καθιστά προβληματική την είσπραξη φόρων και δασμών, αποτελεί κελεπούρι; Ένας οικονομικός κολοσσός έχει ακόμα πιο πρόσφορο έδαφος, καθώς στην Ελλάδα το χρηματιστήριο δεν διαθέτει αποτρεπτικούς κανόνες, το κράτος θολώνει το οικονομικό παιχνίδι και οι δαιδαλώδεις συμφωνίες μετόχων είναι κανόνας“.
“Η αυτοκρατορία Goldman ενδιαφέρεται για την Ελλάδα για έναν ακόμα λόγο: Τη φύση του χρέους της. Πρόκειται για σύνθετα ομόλογα, αποτιμημένα με σαφή κριτήρια και απροσδιόριστη δυνατότητα εξόφλησης, τα οποία είναι προσφορά για κερδοσκοπία“.
“Στον αγώνα δρόμου για το ευρώ και μπροστά στις ιδιαιτερότητες του ελληνικού χρέους, ένας τρίτος παράγοντας κινεί το ενδιαφέρον της Άντι Λουδιάδη: η αποδιοργάνωση της Eurostat, η οποία έχει αναλάβει να εναρμονίσει τις στατιστικές των χωρών-μελών προκειμένου να συλλάβει τα μεγέθη σε ευρωπαϊκή κλίμακα. Πρόκειται για δείκτες-κλειδιά στην επεξεργασία της παρακολούθησης του προϋπολογισμού και της νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Όμως, εγκλωβισμένο στην αναταραχή ενός εσωτερικού σκανδάλου, το τμήμα στατιστικών, την περίοδο της ελληνικής υπόθεσης, έχει κυριολεκτικά παραλύσει. Χωρίς να πουν τίποτε, οι ιθύνοντές του δέχονται de facto τους λογαριασμούς που τους παρουσιάζει η τότε ελληνική κυβέρνηση“.
“Το 2004 ο Μισέλ Βάντεν Αμπέλε, ο νέος γενικός διευθυντής επιφορτισμένος με την αναδιοργάνωση της Eurostat, αρνείται να πιστοποιήσει τους λογαριασμούς της χώρας. Ο λόγος; Η μη ορθή λογιστικοποίηση ορισμένων στρατιωτικών δαπανών, κυρίως για την αγορά αμερικάνικων αεροπλάνων, και η σαφής λογιστική απεικόνιση της κοινοτικής βοήθειας. Οι αντιδράσεις των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών; Ανύπαρκτες. Κουκουλώνουν την υπόθεση, νομίζοντας ότι θα ξεχαστεί“.
“Όσο για την Άντι Λουδιάδη, πήρε προαγωγή σε εταίρο διαχειρίστρια το 2000. Το συμβόλαιο με την Αθήνα θα της δώσει τη δυνατότητα να κλείσει τα στόματα των ζηλόφθονων, για τους οποίους η προαγωγή οφειλόταν στην πολιτική «θετικής διάκρισης», που ήρθε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και η οποία ευνοεί το λεγόμενο ασθενές φύλο. Τα ζητήματα της ηθικής και της δεοντολογίας είναι παντελώς ξένα σε αυτή τη γυναίκα της δράσης, η οποία αρπάζει κάθε ευκαιρία για να δείξει πόσο αρπακτικό είναι. Τα γυαλισμένα τακούνια με το αποφασιστικό χτύπημα δεν καταδέχονται να χωθούν μέσα σε τέτοιου τύπου ασυναρτησίες. Στη δουλειά της έχει την πολύτιμη βοήθεια μιας εξειδικευμένης ομάδας στο εμπόριο συναλλάγματος, η οποία μαζί με την ομάδα πρώτων υλών, έχει την καλύτερη φήμη στην εταιρεία. Για να πετύχει τους σκοπούς της, θα χρησιμοποιήσει έναν όχι γνωστό μηχανισμό. Το όνομά του; Το σύστημα κάλυψης κινδύνου που ονομάζεται Credit Default Swaps, τα CDS. Απλό, απλούστατο. Σαν να λέμε εύρηκα!“.
Τι είναι τα CDS – Το σύμβολο ακραίας κερδοσκοπίας
Στη συνέχεια ο Roche εξηγεί τη λειτουργία αυτών των σύνθετων και ακατανόητων εργαλείων που έγιναν σύμβολο ακραίας κερδοσκοπίας. “Αν και η ονομασία τους είναι περίεργη, η λειτουργία των CDS είναι απλή. Πρόκειται για συμβόλαια ασφάλισης πάνω σε ένα χρέος, για το οποίο δίνεται εγγύηση στον πιστωτή ότι θα αποζημιωθεί ακόμα και αν ο οφειλέτης δεν είναι σε θέση να αποπληρώσει. Προσφέρουν έτσι στους επενδυτές τη δυνατότητα να περιορίσουν τους κινδύνους που συνδέονται με ομόλογα, είτε αυτά έχουν εκδοθεί από κράτη είτε από επιχειρήσεις. Άλλο ένα πλεονέκτημα αυτού του χρηματοοικονομικού εργαλείου είναι αδιαφανής κοινή συναινέσει. Οι συναλλαγές γίνονται λοιπόν μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα και μακριά από τις χρηματιστηριακές αγορές και τους περιοριστικούς κανόνες τους, χωρίς διαμεσολαβητή και χωρίς εξακρίβωση των ενεργειών και των φορέων τους“.
“Στην περίπτωση των ελληνικών ομολόγων, ο μηχανισμός έδωσε τη δυνατότητα να προστατευτεί το χρέος από τις συναλλαγματικές διακυμάνσεις κατά τη μετατροπή του σε ευρώ, καθώς αρχικά είχε εκδοθεί σε δολάρια. Η συναλλαγματική ισοτιμία που επιλέχθηκε ήταν πολύ ευνοϊκή για τη Goldman Sachs. Εξάλλου, το ποσό που καλύφθηκε από τα CDS ξεπερνά κατά πολύ εκείνο του ελληνικού δημόσιου χρέους“.
“Κατά το πνεύμα της τραπεζίτισσας, αυτοί οι σχεδόν τοκογλυφικού χαρακτήρα όροι δεν έχουν τίποτα το σοκαριστικό. Η Goldman Sachs δεν είναι η Μητέρα Τράπεζα. Ο πελάτης που πήγε παρακαλετά δεν είναι σε θέση ισχύος. Η Άντι ορμά στο λαχείο που έχει μπροστά της. Έτσι ακριβώς χωρίς υπερβολή…“.
“Το σχέδιο περνά άνετα από την επιτροπή νέων συναλλαγών της Goldman Sachs International έπειτα από μία γρήγορη εξέταση. «Ο φάκελος ήταν στημένος με επιδεξιότητα. Πέσαμε όλοι με τα μούτρα. Ήταν μεγάλο το κέρδος προχωρήσαμε γρήγορα μια δουλειά που πολλοί άλλοι την είχαν απορρίψει. Σε καμία περίπτωση δεν θα αφήναμε την ευκαιρία», θυμάται κάποιος που συμμετείχε στη σύσκεψη και εγκατέλειψε την τράπεζα λίγο αργότερα”.
Στην κριτική του ο Roche σημειώνει πως “η διαφορά μεταξύ των αγορών που γίνονται για να «υπάρχει κάλυψη» – τα περίφημα CDS και εκείνων με καθαρά κερδοσκοπικό χαρακτήρα είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστεί», ωστόσο σημειώνει σε μία φράση όλο νόημα «αλλά τι σημασία έχει; Αφού στην ελληνική περίπτωση όλος ο κόσμος βγαίνει κερδισμένος; Το κόλπο δίνει τη δυνατότητα στην Αθήνα να εξαφανίσει προσωρινά τα δισεκατομμύρια του χρέους ως δια μαγείας. Από την πλευρά της η Goldman επωφελείται από τα μεγάλα περιθώρια κέρδους και βλέπει τη φήμη ως καλού διαχειριστή δημόσιου χρέους να απογειώνεται“.
Μετά στο κεφάλαιο ο Roche κάνει έναν παραλληλισμό της Αρχαίας Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την οποία χαρακτηρίζει “διάδοχο των αρχαίων ελληνικών πόλεων” και το ευρώ διάδοχο της “Συμφωνίας της Δήλου, όπου πρωτεύοντα ρόλο είχε η Αθήνα“.
“Τα ιστορικά γεγονότα διαφεύγουν της Άντι”, προσθέτει στην κριτική του ο ερευνητής. “Το πριμ όμως που θα πάρει στο τέλος του χρόνου δεν της διαφεύγει καθόλου. Οδηγός της είναι ο εγωισμός, που την κάνει να βασίζεται μόνο στο ταλέντο της – το μακιαβελικό- και στο πνεύμα προσαρμοστικότητας στις περιστάσεις. Δεν πειράζει που η εξαπάτηση δεν θα την οδηγήσει στην κατοικία των θεών“.
Ένα πράγμα πάντως είναι σίγουρο ότι αυτή η “σκιώδης” γυναίκα με το τραγικό όνομα από την Αντιγόνη του Σοφοκλή, έβαλε το χεράκι της για μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας.
Πυροσβέστες βοήθησαν ηλικιωμένη στο κέντρο της Αθήνας – Ήταν πεσμένη κάτω για ώρες
ΓΡΑΨΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ"