Μερτς: «Η Γερμανία ζει πέρα από τις δυνατότητες της εδώ και χρόνια»

Παραδέχθηκε ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς ότι η Γερμανία ζει πέρα από τις δυνατότητές της εδώ και χρόνια, με ειδικούς να προειδοποιούν ότι η χώρα κινδυνεύει με οικονομική καταστροφή χωρίς τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις.

Σάλο έχει προκαλέσει η δήλωση του καγκελαρίου διότι υποστήριξε ότι δεν μπορεί πλέον η χώρα να αντέξει το κόστος του συνταξιοδοτικού της συστήματος, το οποίο έχει εκτοξευτεί στο 31% του ΑΕΠ – από τα υψηλότερα ποσοστά στην Ευρώπη.

Μάλιστα ο Μερτς προειδοποίησε για έναν «βαθύ ριζικό μετασχηματισμό» και την ανάγκη «οδυνηρών» μέτρων λιτότητας για να διασφαλιστεί ότι οι νέοι Γερμανοί θα έχουν κάποιο μέλλον.

Ότι η κυβέρνηση πρέπει να αντιμετωπίσει το ετήσιο κόστος των 400 δισεκατομμυρίων ευρώ για τις συντάξεις, το οποίο αναμένεται να αυξηθεί την επόμενη δεκαετία, δήλωσε ο οικονομικός σύμβουλος Μάρσελ Φράτσερ, που είναι επίσης επικεφαλής του Γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών.

Σε συνέχεια της έκθεσης του υπουργείου Οικονομικών έρχονται τα σχόλια του Φράτσερ, όπου είπε ότι το γερμανικό συνταξιοδοτικό σύστημα αποτελεί «σοβαρή» απειλή για την οικονομία, προβλέποντας ότι μέχρι τα μέσα της επόμενης δεκαετίας, θα υπάρχει ένας συνταξιούχος για κάθε δύο εργαζόμενους. Σημειώνεται ότι αυτές οι δηλώσεις έρχονται σε μια στιγμή που αποκαλύφθηκε ότι η γερμανική οικονομία συρρικνώθηκε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το 2024, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία.

Tην ομιλία του καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς στη γερμανική βουλή στο πλαίσιο της γενικής συζήτησης για τον προϋπολογισμό και τις υποσχέσεις του για ριζικές μεταρρυθμίσεις αλλά κι ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο για το γερμανικό κράτος πρόνοιας, μεταδίδει η DW, σχολιάζει η εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung και σημειώνει:

«Όσοι περίμεναν από τον καγκελάριο να δώσει πληροφορίες σχετικά με τη μεταρρύθμιση του κράτους πρόνοιας απογοητεύθηκαν για άλλη μια φορά. Η ομιλία Μερτς τροφοδότησε απλώς περαιτέρω τις υψηλές προσδοκίες που καλλιεργεί με δηλώσεις όπως ‘πρέπει να μεταρρυθμίσουμε το συνταξιοδοτικό σύστημα’» για να προσθέσει στη συνέχεια τα γνωστά σχέδια της CDU: φορολογική έκπτωση σε συνταξιούχους που θα συνεχίσουν να εργάζονται, πρόωρη σύνταξη αλλά και δέκα ευρώ το μήνα σε κάθε παιδί ώστε να ενθαρρύνει η κυβέρνηση παιδιά και γονείς να αποταμιεύουν».

«Όλα αυτά αποτυπώνουν μια παρανόηση για την κοινωνική οικονομία της αγοράς. Είναι μέτρα ακατάλληλα για την αντιμετώπιση του δημογραφικού, ένα βάρος που η συγκυβέρνηση επιβαρύνει περαιτέρω με πρόσθετες αυξήσεις στις συντάξεις. Το χάσμα μεταξύ λόγων και έργων του καγκελαρίου είναι απειλητικό».

Η έκθεση του προϋπολογισμού

Το γερμανικό δίκτυο ARD σε ρεπορτάζ του αναφέρθηκε στην έκθεση του Ομοσπονδιακού Ελεγκτικού Συνεδρίου, που περιήλθε στην κατοχή του, η οποία απευθύνεται στον Γερμανό Σοσιαλδημοκράτη υπ. Οικονομικών Λαρς Κλίνγκμπαϊλ. Ο Κλίνγκμπαϊλ αναμένεται να παρουσιάσει την ερχόμενη εβδομάδα στη γερμανική βουλή το προσχέδιο για τον προϋπολογισμό του 2026.

Σύμφωνα με το Ελεγκτικό Συνέδριο «βασικές κυβερνητικές λειτουργίες πλέον δεν μπορούν να χρηματοδοτούνται», ενώ όπως επισημαίνει «σε δομικό επίπεδο η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ζει πάνω από τις δυνατότητές της». Η έκθεση για την κατάσταση των γερμανικών δημόσιων οικονομικών χτυπά καμπανάκι προς πάσα κατεύθυνση και σημειώνει: «όποιος σχεδιάζει να χρηματοδοτήσει σχεδόν ένα στα τρία ευρώ με δάνεια το 2026 απέχει πολύ από ένα υγιές χρηματοπιστωτικό σύστημα».

Τονίζει ότι «η ανάληψη νέου χρέους αποτελεί μόνο μια βραχυπρόθεσμη λύση και μειώνει την πίεση για μεταρρυθμίσεις». Το Ελεγκτικό Συνέδριο εκτιμά ότι «η γερμανική κυβέρνηση πρέπει να εφαρμόσει ένα πλάνο βιώσιμης εξοικονόμησης πόρων και να επικεντρωθεί στις βασικές συνταγματικές της αρμοδιότητες. Τα επιδόματα θα πρέπει να επανεξεταστούν και να δοθεί βαρύτητα σε επενδύσεις έναντι των δαπανών».

Η έκθεση καταλήγει: «Η κυβέρνηση πρέπει να αντιμετωπίσει τώρα το πρόβλημα των δαπανών της και μάλιστα με διαρθρωτικό τρόπο».

Ο προϋπολογισμός του 2025

Πάνω από 140 δισεκατομμύρια ευρώ σε δανεισμό και δαπάνες μισού τρισεκατομμυρίου περιλαμβάνει ο προϋπολογισμός της Γερμανίας για το 2025, ο πρώτος της κυβέρνησης του Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος εγκρίθηκε πριν από λίγη ώρα από την Bundestag.

Ο νέος προϋπολογισμός προβλέπει δαπάνες περίπου 502,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, καθαρό δανεισμό σχεδόν 82 δισεκατομμυρίων ευρώ και επιπλέον δάνεια από ειδικά ταμεία για τις ένοπλες δυνάμεις και τις υποδομές. Συνολικά, ο νέος δανεισμός αναμένεται να ανέλθει σε περισσότερα από 140 δισεκατομμύρια ευρώ.

Μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης υπό τον Όλαφ Σολτς και τις πρόωρες εκλογές, τα υπουργεία λειτουργούσαν έως τώρα με προσωρινούς προϋπολογισμούς. Ο προϋπολογισμός που έχει πλέον εγκριθεί παρέχει μεν ασφάλεια σχεδιασμού – αλλά μόνο μέχρι το τέλος του έτους. Οι συζητήσεις για τον προϋπολογισμό του 2026, ο οποίος έχει προγραμματιστεί να εγκριθεί πριν από τα Χριστούγεννα, θα ξεκινήσουν τις επόμενες εβδομάδες.

Το μεγαλύτερο κονδύλι δαπανών αφορά την απασχόληση και τις κοινωνικές υποθέσεις, με λίγο περισσότερα από 190 δισεκατομμύρια ευρώ, περισσότερο από το ένα τρίτο του ομοσπονδιακού προϋπολογισμού, να διοχετεύονται σε αυτόν τον τομέα. Τα 122,5 δισεκατομμύρια ευρώ από αυτά αφορούν την ασφάλιση συντάξεων και σχεδόν 52 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν προγραμματιστεί για τη βασική ασφάλεια για όσους αναζητούν εργασία, συμπεριλαμβανομένων σχεδόν 30 δισεκατομμυρίων ευρώ για το επίδομα των πολιτών, το οποίο ο συνασπισμός σκοπεύει να μεταρρυθμίσει.

Σημαντικά περισσότερα χρήματα θα έχει στην διάθεσή της η Bundeswehr. Ο αμυντικός προϋπολογισμός θα αυξηθεί σε λίγο πάνω από 62 δισεκατομμύρια ευρώ για το 2025 – 10 δισεκατομμύρια περισσότερα από το προηγούμενο έτος. Επιπλέον, θα υπάρχουν άλλα 24 δισεκατομμύρια ευρώ από το Ειδικό Ταμείο της Bundeswehr. Αυτό σημαίνει ότι για πρώτη φορά, περισσότερα από 86 δισεκατομμύρια ευρώ θα είναι διαθέσιμα για αμυντικές δαπάνες, για παράδειγμα, για την προμήθεια νέου στρατιωτικού εξοπλισμού, όπως πυρομαχικά, τροχοφόρα θωρακισμένα οχήματα και πολεμικά πλοία.

Ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Μεταφορών θα μειωθεί κατά έξι δισεκατομμύρια ευρώ στα 38,3 δισεκατομμύρια ευρώ, αλλά παραμένει ο μεγαλύτερος επενδυτικός προϋπολογισμός. Περίπου 23,7 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν προβλεφθεί για επενδύσεις και επιπλέον 11,7 δισεκατομμύρια ευρώ από το ειδικό ταμείο υποδομών θα διοχετευθούν σε σιδηροδρόμους, δρόμους και γέφυρες. Το μετοχικό κεφάλαιο των Γερμανικών Σιδηροδρόμων (Deutsche Bahn) πρόκειται επίσης να αυξηθεί σημαντικά.

Ο υπουργός Οικονομικών Λαρς Κλίνγκμπαϊλ (SPD) υπερασπίστηκε τον προϋπολογισμό έναντι της κριτικής, ιδίως από το Αριστερό Κόμμα, ότι παρά τις δαπάνες ρεκόρ, στους πολίτες καταλήγουν περιορισμένοι πόροι. Αυτό που ανησυχεί περισσότερο τους ανθρώπους κατά τη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης είναι ο φόβος της απώλειας των θέσεων εργασίας τους, τόνισε ο υπουργός, επισημαίνοντας ότι για αυτό η κυβέρνηση δίνει απόλυτη προτεραιότητα στην «διασφάλιση της επιστροφής της οικονομικής ανάπτυξης στη Γερμανία, στην διασφάλιση θέσεων εργασίας εδώ και στην δημιουργία θέσεων εργασίας του μέλλοντος».

Οι Πράσινοι και το Αριστερό Κόμμα κατηγόρησαν επίσης την ομοσπονδιακή κυβέρνηση ότι έκανε απάτη στον σχεδιασμό του προϋπολογισμού αντί να επενδύει. Όσον αφορά τη χρήση του ειδικού ταμείου, ο αρμόδιος για θέματα προϋπολογισμού των Πρασίνων Σεμπάστιαν Σέφερ επέκρινε τις επενδύσεις που σχεδίασαν το CDU/CSU και το SPD, λέγοντας ότι προσφέρουν πολύ λίγες μελλοντικές προοπτικές. «Η χώρα μας δεν θα σημειώσει πρόοδο με αυτόν τον τρόπο», είπε. Ο επικεφαλής προϋπολογισμού του SPD, Τόρστεν Ρούντολφ, απέρριψε τις κατηγορίες και μίλησε για ένα πρωτοφανές επενδυτικό πακέτο το οποίο θα θέσει τα θεμέλια για έναν ολοκληρωμένο εκσυγχρονισμό.

Η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) απαίτησε να δημιουργηθεί σημαντικά μικρότερο χρέος. Για τον σκοπό αυτό, η κοινοβουλευτική ομάδα είχε προτείνει τη μείωση των κλιματικών έργων, των συνεισφορών στην ΕΕ και των παραδόσεων όπλων στην Ουκρανία.

Ενώ ο προϋπολογισμός του 2025 ισχύει μόνο για το ένα τρίμηνο του έτους, οι ανησυχίες των CDU/CSU και SPD επικεντρώνονται εδώ και καιρό στο μέλλον, καθώς μέχρι το 2027 υπάρχει ήδη χρηματοδοτικό κενό άνω των 30 δισεκατομμυρίων. Ο υπουργός Οικονομικών τονίζει διαρκώς ότι κανένας συνασπισμός δεν χρειάστηκε να κλείσει ένα τόσο μεγάλο κενό, ενώ ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς προετοίμασε χθες τους πολίτες για «αναπόφευκτες εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις σε θεμελιώδεις τομείς».